İlk defa 2022 yılında sinir bilimci Dr. Andrew Huberman tarafından kullanılan “NSDR” terimi zihni ve bedeni uyku haline geçirmeden derin dinlenme sağlayan pratikler bütününü kapsıyor. Gündelik olarak uygulandığında kronik stresin azaltılması, zihinsel yorgunluğun geçirilmesi, canlılığın, netliğin, yaratıcılığın ve öğrenmenin desteklenmesini sağlayan NSDR erişilebilir, kolay ve etkili bir iyi yaşam pratiği olarak karşımıza çıkıyor. Eğer kendinizi kronik olarak stresli veya endişeli hissediyor, yoğun iş/okul temponuz yüzünden zihinsel ve ruhsal yorgunluk çekiyor veya yaratıcılığınızın tıkandığını düşünüyorsanız NSDR aradığınız çözüm olabilir. Sizin için NSDR nedir, nasıl uygulanır, faydaları nelerdir gibi tüm bilmeniz gereken soruları Dr. Andrew Huberman ve Dr. Mark Hyman’ın görüşleri ile cevapladık.
Uyku dışı derin dinlenme yani NSDR nedir?
Ünlü sinir bilimci ve Huberman Lab podcast’inin sunucusu Andrew Huberman’ın popülerleştirdiği NSDR, İngilizce açılımı ile “Non Sleep Deep Rest” yani “uyku dışı derin dinlenme” anlamına geliyor. Bedeni ve zihni uykuya sürüklemeden derin dinlenme halinde tutan birçok pratiği aynı çatı altında buluşturuyor.
NSDR zihinsel netliği arttırmaya, stres seviyelerini düşürmeye ve daha fazla uyku uyumaya ihtiyaç duymadan öğrenme ve algılama kapasitelerini arttırmaya yardımcı oluyor. Zihni ve bedeni uyku ve uyanıklık arasında tutarak derin bir dinlenme haline sokan NSDR, kişiye zihinsel ve ruhsal bir iyileşme sunuyor. Daha fazla araştırma gerekse de Huberman, NSDR’nin etkilerinin gün ortasında kısa bir uyku molası vermekle aynı olduğunu savunuyor.
Kökenleri bir antik yoga türü olan Yoga Nidra’ya dayanan NSDR ile aslında bir nevi “yogi uykusu” pratik ediliyor. Genellikle uyurken salgılanan theta ve delta beyin dalgalarının aynı anda salgılanmasını sağlayan NSDR, uyumadan iyi bir uyku uyumanın tüm faydalarını kişiye sağlıyor.
NSDR sırasında neler yaşanır?
Theta beyin dalgaları genellikle hafif uyku veya meditasyon sırasında görülüyor. Bu beyin dalgaları yaratıcılığın ve problem çözme becerisinin arttırılmasına yardımcı oluyor. Delta ise derin uyku sırasında fiziksel ve zihinsel iyileşmeyi tetikliyor. NSDR pratiği beden ve zihinde aynı anda bu iki beyin dalgasının da yankılanmasını sağlıyor. Bu da aslında beynin yeni sinir yolları kurmasını, kendini yeniden düzenlemesini, değiştirmesini sağlayan nöroplastisiteyi uyandırıyor. Beyin esnekliği olarak da bilinen nöroplastisitenin desteklenmesi yeni bilgilerin daha iyi öğrenilmesini, hafızanın güçlenmesini, yaratıcılığın ve problem çözme becerilerinin artmasını sağlıyor.
Bunun da ötesinde NSDR beyinden yayılan elektrik dalgalarının uyanıklık haline oranla yavaşlamasına da katkıda bulunuyor. Beyin dalgalarında yaşanan bu yavaşlama da benzer bir şekilde, uyku sırasında gözlemleniyor ve kişinin NSDR pratiği esnasında da çevresel etmenlere karşı tepkisiz kalmasına yol açıyor!
NSDR pratiğinin faydaları nelerdir?
NSDR’nin önemli bir başka faydası ise sinir sistemi regülasyonu üzerinde oluyor. Kronik olarak stres altında olmak, bedeni ve zihni uzun süreler boyunca sempatik sinir sistemi yani kaç-savaş-don modunda tutuyor. Bu uzun süreli aktivasyon da bedensel enflamasyonu arttıyor, sindirimi ve uyku kalitesini düşürüyor, tüm sinir sistemi dengesini bozarak stres döngüsüne katkıda bulunuyor. NSDR ise bu noktada sempatik sinir sistemi aktivasyonunu parasempatiğe yani dinlen ve sindir moduna geçirmeye yardımcı oluyor. Parasempatik moda geçen bedende kortizol seviyeleri düşmeye başlıyor ve kronik stresin negatif etkileri azalıyor. Zihinsel ve bedensel yorgunluğun yerini netlik ve canlılık alıyor.
Huberman’a göre NSDR’nin tüm faydaları şunlar:
- Stres seviyelerini azaltır.
- Stresin beden üzerinde bıraktığı negatif etkileri iyileştirir.
- Anksiyetenin hafifletilmesine destek olur.
- Yoğun iş/öğrenim günlerinden sonra zihin yorgunluğunun giderilmesine yardımcı olur.
- Yeni bilgilerin ve becerilerin daha iyi öğrenilmesine ve hafızaya atılmasına katkıda bulunur.
- Yaratıcılığı besler.
- Uyku kalitesini yükseltir.
- Kronik ağrılarla başa çıkmaya yardımcı olur.
- Yüksek tansiyonun düşürülmesine katkıda bulunur.
NSDR nasıl yapılır?
Oldukça kolay ve herkes tarafından uygulanabilir olan NSDR pratiğine sırt üstü, rahat bir pozisyonda yatarak başlanıyor. Daha sonra belki kendi kendine belki de rehberli bir meditasyon ile derin dinlenme haline giriş yapılıyor. Bedenin farklı bölgelerine sıra sıra konsantre olunan beden taraması, nefesin odaklanarak yavaşlatıldığı nefes farkındalığı, zihinde sakinleştirici görüntülerin canlandırıldığı görselleştirme pratik ediliyor. Bu pratiklerin peşi sıra yapılması da bedeni ve zihni uyku ve uyanıklık arasındaki bölgede tutarak theta ve delta beyin dalgalarının yayılmasını sağlıyor.
Huberman ve Dr. Mark Hyman gibi iyi yaşamın önde gelen uzmanlarına göre NSDR pratiğini günde sadece 10-20 dakika yapmak bile tüm faydalarından yararlanmaya yeterli geliyor.
Yoga Nidra ve NSDR aynı pratikler mi?
NSDR terimini ilk defa ortaya atan Huberman’a göre aslında Yoga Nidra ve NSDR aynı pratikleri ifade ediyor. Batılı dünyaya Doğu’nun bu antik öğretisini “spiritüel çağrışımlarından arındırarak daha bilimsel ve Batılı” şekilde sunmak isteyen Huberman, Yoga Nidra’nın görselleştirme, beden taraması, nefes farkındalığı ve nice derin rahatlama uygulaması gibi tüm pratiklerini NSDR çatısı altında topluyor. Bu nedenle NSDR yapmak isteyen kişiler ister yoga stüdyolarından ister online platformlardan Yoga Nidra seanslarına da katılabilirler!
Wings ile hayatınıza değer katmaya, alışveriş keyfini ayrıcalıklara dönüştürmeye hazır mısınız? Siz de Wings’in ayrıcalıklı dünyasına katılmak ve size özel programlarını incelemek için link üzerinden başvurunuzu yapabilirsiniz!