Birçok meyve, sebze, yaprak, tohum ve tahılda bulunan kuersetin nedir, sizin için araştırdık!
Kuersetin nedir?
Bitkisel kaynaklı polifenolik bir bileşik olan kuersetin, birçok meyve, sebze, tohum ve tahılda bulunur. Kırmızı soğan ve kara lahana gibi bitkiler daha yüksek oranda kuersetin içeriğine sahiptir. Nispeten acı bir tata sahip olup diyet takviyeleri, içecekler ve yiyeceklerde yaygın olarak bulunmaktadır.
Kuersetin faydaları nedir?
1. Antioksidan özelliğine sahiptir
Günlük hayatta maruz kalınan çevre kirletici maddeler, radyasyon, stres, dengesiz beslenme ve ilaç kullanımı gibi etmenler vücudumuzda oksidatif stres oluşturur. Oksidatif stres, biyolojik fonksiyonların bozulmasına ve sonuç olarak diabet ve kalp rahatsızlıkları gibi birçok kronik hastalığa neden olur.
Vücutta bulunan antioksidan mekanizmalar bu gibi durumlarda devreye girerek oksidatif stresin azaltılmasını sağlar. Kuersetin, sahip olduğu güçlü antioksidan özelliği sebebiyle bitkisel tedavi ve geleneksel çin tıbbında geniş bir kullanım alanına sahiptir. Son yıllarda yapılan çalışmalar kuersetinin; osteoporosis, bazı kanser türleri, akciğer ve kardiovasküler hastalıklar gibi birçok hastalığı önlediği yönündedir. Kuersetinin sahip olduğu güçlü antioksidan etkinin bu hastalıkları önlemede ya da tedavi etmede son derece önemli olduğu düşünülmektedir.
Çevresel faktörler, yaşam tarzımız ve stres vücutta oksidatif stres oluşturan ana etmenlerdir. Kuersetin çeşitli antioksidan enzimlerin seviyelerini arttırarak oksidatif stresin azaltılmasını sağlarken, oksidatif stresi arttıracak yöndeki reaksiyonları önler.
Vücutta metabolik olarak en aktif dokulardan biri olan kemik, yaşam boyunca sürekli olarak yeniden yapılanmaya (remodeling) uğrar. Sigara içen kişilerin yetersiz kemik kütlesi ve stabilitesine sahip olduğu bilinirken, yapılan çalışmalar bu bireylere uygulanan kuersetin takviyesinin kemik kırıklarının iyileşmesini arttırabileceği ve bunun yanısıra sigaraya maruz kalma sonucu oluşan oksidatif hasarın ise arttrırılan antioksidan enzim seviyeleri sayesinde azaltılacağı yönündedir.
Türkiye’de yapılan bir çalışmada ise kuersetinin antioksidan özelliği ile reaktif oksijen türleri oluşumunu önlediği ve böylece kalp koruyucu etki gösterdiği ifade edilmiştir.
Vücudumuzdaki en geniş organ olan derimiz her çeşit çevresel hasara dayanacak kapasitededir. Fakat UVB radyasyon hücrelerde reaktif oksijen türleri artışına neden olurken antioksidan mekanizmaların da dengesini bozar. Brezilya ve Çin’de yapılan iki ayrı araştırmada kuersetinin radyasyon kaynaklı cilt hasarlarını önlediği, hücre zarı ve mitokondrileri ise oksidatif hasara karşı güçlendirdiği görülmüştür.
İlginizi çekebilir: Antioksidan Bitkiler ile Yiyeceklerinizin Şifasını Arttırın
2. Antikanser özelliği
Antioksidan özelliğinin yanı sıra, kuersetinin antikanser özelliği de araştırma konusudur. Kuersetinin meme kanseri üzerine etkisinin incelendiği araştırmalarda, kuersetinin kanser hücrelerinde hücre ölümüne neden olduğu, hücreleri diğer antikanser ilaçlarına karşı daha hassas hale getirdiği ve çoklu ilaç direncini azalttığı yönünde bulgular elde edilmiştir.
3. İnflamasyonu azaltabilir
Serbest radikaller kararsız moleküller olup hücre içerisinde yüksek seviyelere ulaştıklarında çeşitli hasarlara neden olurlar. Bu hasarlardan biri de normalinden fazla artmış inflamasyondur. Normal seviyelerdeki inflamasyon vücudun enfeksiyonla savaşması için gerekli iken sürekli bir inflamasyon kalp ve böbrek hastalıkları gibi önemli rahatsızlıklara neden olur. Kuersetin alımının inflamasyon moleküllerinin üretimini azalttığı yönünde bilgiler mecvuttur.
4. Daha sağlıklı bir beyin
Yapılan çalışmalar kuersetinin sahip olduğu antioksidan özelliği sayesinde Alzheimer hastalığı gibi dejeneratif beyin hastalıklarına karşı koruyucu etkisi olabileceğini göstermektedir. Kolombiya’da yapılan bir araştırmada kuersetinin Alzheimer etkilerini azaltırken beyin ve öğrenme fonksiyonlarını arttırdığı görülmüştür.
Kuersetin içeriği yüksek besinler nelerdir?
Doğada en bol bulunan flavanoidlerden olan kuersetin bitkiler arasında geniş bir dağılım gösterir. Elma, üzüm, soğan, yabani sarımsak, siyah çay ve yeşil çay, domates, birçok tohum ve çerez yüksek kuersetin içerikleri ile bilinirken Ginkgo biloba, Hypericum perforatum ve Sambucus canadensis gibi tıbbi bitkilerde de kuersetine rastlanır. Kuersetin içeriği yüksek besinleri listelemek gerekirse;
- Kapari
- Yaban kerevizi
- Karabuğday
- Kuzukulağı bitkisi
- Turp
- Keçiboynuzu
- Dereotu
- Rezene
- Kırmızı soğan
- Kırmızı hindiba
- Lahana
- Yaban mersini
- Erik
- Yeşil çay, siyah çay
- Üzüm
- Elma
- Kırmızı şarap
Yukarıda verilen listeden seçerek diyetinize dahil edeceğiniz kuersetin, daha sağlıklı bir yaşam için gereklidir. 100 gramında 2 mg kuersetin içeriği ile kapari, listede en üst sırada yer almaktadır.
Günlük tüketim nasıl olmalı?
Günlük kuersetin tüketimi ülkeler arasında farklılık göstermekle beraber tüketilen meyve, sebze ve çay içeriğine bağlı olarak 50-800 mg aralığında değişiklik gösterebilir. Çin ve Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan incelemelerde günlük kuersetin alımının 14.90 ile 16.39 mg aralığında olduğu görülmüştür.
Japonya’da ise günlük kuersetin alımının ortalama 16.2 mg olduğu ve kadınların erkeklere göre daha fazla kuersetin tükettiği görülmüştür. Hem yaz hem de kış aylarında diyetlerimizin kuersetin içeriğini büyük oranda soğan ve yeşil çay oluşturmaktadır. Uzmanlar kuşkonmaz, yeşil biber, domates ve marul gibi ulaşılması kolay ve çoğu damak zevkine hitap eden meyve ve sebzelerin tüketiminin arttırılmasını kuersetin alımını arttırmak ve daha sağlıklı bir yaşam için önermektedir.
İlginizi çekebilir: Aronya Meyvesi: Bitki Bazlı Antioksidan