Vitamin D eksikliği en sık görülen ve birçok şikayetin altında yatan sebeplerden biridir. Kan değerlerinin ölçülmesi de her zaman istenmediğinden, hastalar bu belirtileri uzun süre yaşayabilmektedir. Bu belirtiler arasında sıklıkla hastalanma, yorgunluk, sırt ağrıları, genel olarak düşük depresif mod, kemik yoğunluğunda azalma, saç dökülmesi, kas ağrıları, histe azalma ve cilt problemleri görülmektedir. Bunlardan 5 ve fazlasında D vitamin yetersizliğini düşünebiliriz.
Vitamin D nedir?
D vitamini aktif formuna dönüşene kadar güneş ışığı ve yiyeceklerle alındıktan sonra da karaciğer ve böbrek dahil bazı yollardan geçer. Daha sonra, bağırsak, kemikler, meme, prostat, beyaz kan hücreleri gibi en yoğun reseptörlerinin olduğu bölgelerde işlevini görür. Pek çok hastalık ve sistem işleyişi ile ilişkilidir. İnaktif formdan aktif forma dönüştüğü iki önemli alan, böbrekler ve akciğer hücreleridir. Bu sebeple enfeksiyonlarda D vitamini düzeyimizi yükseltmek çok etkilidir.
ABD de yapılan 5 yıl süren 25.871 kişilik çalışmaya göre, 5 yılın sonunda günlük düzenli 2000 IU vitamin D kullanan kişilerde, otoimmün hastalıkların oranında yüzde 27 azalma görülmüştür. Burada bağışıklık hücrelerinde yüksek oranda bulunan D vitamini reseptörlerinin rolü önemlidir. Bağırsak sorunları, cilt tipi, yaşanılan iklim, yaşlanma, insülin direnci ve safra kesesi hastalıkları D vitamini düzeyini olumsuz etkileyen faktörler arasında yer almaktadır.
Hidroksi vitamin D nedir?
Testlerle ölçtüğümüz inaktif form olan 25 hidroksi vitamin D düzeyidir. Optimal düzeyler, laboratuvar aralıkları 30-100 ng/dl’dir. Sağlıklı düzey için genellikle 60-80 ng arasında olmasını tercih ederiz. Bu değerlerin ne kadar altında olduğuna ve kişinin yaşına göre dozlamalar değişecektir. İstediğimiz düzeyi yakalayana kadar günlük 10 bin üniteye kadar çıkabiliriz.
Peki ölçüm yapamadığımız durumlarda, yukarıdaki şikayetlerimiz de varsa bir süre için ne kadar D vitamini kullanabiliriz?
Hidroksi vitamin D düşüklüğü karşısında ne yapabiliriz?
Güvenli günlük D vitamin dozu şöyle olmalıdır; Vitamin D3- 5000 IU ve Vitamin K2 100 mcg şeklinde bir kombinasyon uygundur. Ayrıca 200-400 mg magnezyum(sitrat, glisinat ve treonat formları uygundur) da eklemek gerekir. Magnezyum aktif vitamin D formuna dönüşümde kofaktördür. Yağda çözünen bir vitamin olduğu için, yiyecekle almak uygundur. Eğer doğal yollarla yükseltmek isterseniz, günlük 15-20 dakika korumasız güneşlenmeyi deneyebilirsiniz.