YAZAN: BURCU ERBAŞ

Aynı kıyafetlerimiz gibi nasıl koktuğumuz da etrafımıza bizim hakkımızda çok şey söyleyebilir. Nasıl ki hepimiz bir dereceye kadar giysilerimizi kendimizi ifade etmenin bir aracı veya bir uzantısı olarak kullanıyorsak kullandığımız parfümü veya kokuyu da belirli bir izlenim bırakmak, etkilemek, akılda kalmak veya sadece kendimize geçmiş anıları, güzel duyguları çağrıştırmak için kullanabiliriz. Peki istediğimiz tüm bu etkileri bırakacak “o” parfümü yani imza kokumuzu nasıl bulacağız? En yeni trendleri takip etmek, sosyal medyada incelemeler izlemek veya yorumlar okumak doğru seçimi yapmamıza yardımcı olabilir mi? Yoksa doğru kokuyu bulmak için deneyebileceğimiz alternatif rotalar var mı? Kendime en yakışacak parfümü nasıl seçebilirim diyen herkes için parfüm biliminin temelini oluşturan koku profillerini, notaları ve parfümleri en iyi deneme yollarını sizin için yazdık.


Koku profili nedir?

Koku profili, diğer ismi ile kokusal aile, bir parfümün nasıl koktuğunu sınıflandırmanın yoludur. Parfümleri birbirinden ayırırken içerisindeki malzemelere odaklanmak yerine kokularına odaklanmamızı sağlar. Koku profili parfümün içerisindeki farklı koku katmanlarını çözümleme ile bulunur. Toplamda 8 ana koku profili vardır. Bu 8 profil de iki gruba ayrılmıştır. Birinci “warm” yani sıcak koku profilleri grubunda deri, oryantal, fougere yani eğrelti otu ailesi bulunur. İkinci “fresh”, Türkçesi ile taze koku profilleri grubunda narenciye, çiçeksi ve aromatik koku profilleri yer alır. Odunsu ve şipre koku aileleri ise bu iki gruba da dahil edilebileceği için ayrıca sayılır. Bu profilleri oluşturan kokular da aşağıdaki gibi listelenebilir:

  • Deri
  • Oryantal: Amber, misk, vanilya.
  • Fougere: Bergamot, lavanta, sardunya, meşe yosunu, güve otu.
  • Narenciye: Limon, portakal, greyfurt, mandalina.
  • Çiçeksi: Gül, yasemin, zambak.
  • Aromatik: Adaçayı, biberiye, lavanta.
  • Şipre: Bergamot, meşe yosunu, paçuli.
  • Odunsu: Sandal ağacı, vetiver, sedir ağacı, reçine.

Parfümdeki notaları anlamlandırmak

Koku profilleri, parfümün ana kokusunu belirleyebildiği gibi parfümü oluşturan katman kokuları, bilinen ismi ile üst, orta, baz notalarını da anlatabilir. Bir parfümü sıktıktan sonra burna ilk gelen koku ile 1-2 saat sonra cilt üzerinde kalan koku başkadır. Bu, parfümü oluşturan katmanlardan yani notalardan kaynaklanır. Üst, orta ve baz notalar bir kokunun şişeden çıktıktan sonra ne kadar sürede buharlaştığına göre sınıflandırılır.

Üst notalar ilk sıkmadan sonra burna gelen, en hafif, uçucu kokulardır. 10-15 dakika kadar etkililerdir. Çoğunlukla narenciye, çiçeksi ve meyvemsi kokular üst notaları oluşturur. Orta notalarsa üst notalar uçtuktan sonra burna gelen, etkileri 2-3 saat süren ve parfümün gövdesini oluşturan kokulardır. Çiçeksi ve baharatsı kokular orta notalar için kullanılır. Baz notalarsa en son burna gelen, etkileri 24 saat boyunca hissedilebilen kokulardır. Daha ağır ve zengin olan odunsu, vanilyamsı kokular tercih edildiği için uzun ömürlülerdir ve parfüme derinlik ve sıcaklık katarlar.

Bazı parfümler ilk sıkıştan itibaren kıyafetlerde aynı şekilde kokabilirken çoğu parfümün cilt üzerindeki kokusu zaman içerisinde değişir ve gelişir. Eğer parfümleri sadece cildimize uygularsak çoğu zaman sadece ilk notaları deneyimle şansına erişiriz. Nitekim bir parfümün tüm fazlarını koklamak istiyorsak cildimize oranla kokuların daha fazla tutunabileceği kumaşlara yani kıyafetlerimize bir miktar uygulayabiliriz.

Kendime en yakışacak parfümü nasıl seçebilirim?

Parfüm alışverişi yaparken birçoğumuz denediğimiz parfümlerin sadece üst notalarını yani ilk anda burnumuza gelen kokularını deneyimleriz. Sadece 10-15 dakikalık bir etki bırakan üst notalar üzerinden karar vermek de 2-3 saatlik orta notaları veya 24 saate varabilen baz notalarını göz ardı etmemize neden olur. Parfüm uzmanlarına göre orta ve baz notalar en az üst notalar kadar önemli. Hatta bazılarına göre parfümü parfüm yapan, onu bir “imza” kokuya dönüştüren notalar orta ve baz notalarıdır. Bu nedenle kendimize en yakışacak parfümü seçerken dikkat etmemiz gereken ilk nokta orta ve baz notaları da deneyimlediğimizden emin olmaktan geçer. Bunun için parfümü kendi cildimiz ve bir miktar da kıyafetimiz üzerinde denedikten sonra kıyafetimizi gözlemlemek gerekir. Üzerimizde 2-3 saat hatta bir gün sonra bile kalan kokuları beğeniyorsak aradığımız parfümü bulmuşuz demektir.

Bunun yanı sıra kendimize en yakışacak parfümü ararken yapacağımız seçimin gerçekten de çok kişisel olduğunu unutmamak gerekir. Burnumuza gelen kokuların sadece güzel hissettirip hissettirmemesi bir yana bizlere hatırlattığı duygular, anımsattığı anılar da bir parfümü bizim imza kokumuz haline getirebilir. Bir kişi için çok ağır bir başkaları için hafif, maskülen, feminen, odunsu ya da ferah kokabilir. Çünkü hepimizin zihninde burnumuza gelen kokuları yaşanmışlıklarımızla, duygularımızla anlamlandıran bir koku tablosu vardır! Bu nedenle bir kokuyu seçerken internetten yorumlara bakmak, ana trendleri takip etmek yerine kendi kişisel his ve tercihlerimizi dinlemek çok daha doğru tercihler yapmamızı sağlar.

Eğer hala alacağınız parfüm konusunda bir yönlendirme arıyor veya “karakterinize” en uygun koku profillerini merak ediyorsanız The New York Times‘ın bu eğlenceli testini çözüp sizi en iyi yansıtabilecek kokular hakkında ufak bir ilham alabilirsiniz!



Burcu Erbaş

Burcu Erbaş, 2024 yılında Domus Academy Milano'da Visual Brand Design alanında yüksek lisansını, 2020 yılında ise Galatasaray Üniversitesi’nde Siyaset Bilimi lisansını tamamladı. Live to Bloom'da dört yıldır içerik ve proje yöneticisi olarak görev yapan Burcu platformun görsel iletişiminde de aktif olarak rol alıyor. İyi yaşam alanında yazdığı içeriklerinde özellikle bütünsel...



BLOOM SHOP