Brat Summer ve Demure Fall’dan sonra şu sıralar sosyal medyanın en sevdiği trend, stresin yüzü şişirdiğini ve hatları yuvarlaklaştırdığı söylüyor! “Kortizol yüzü” (cortisol face) hashtag’i ile paylaşılan sayısız video ve öncesi/sonrası fotoğraflarına göre fazla stres bedendeki kortizol salgısının artmasına sebep oluyor. Bu da kendini “Ay”a benzetilen bir yüzle, yani yüzün şişmesi, yağ dokusunun artması, burnun kalınlaşması, çene ve elmacık kemiği hattının kaybolması ile gösteriyor. Peki kortizol hormonunun yüzümüz üzerinde gerçekten böyle bir etkisi var mı? Kortizol yüzü olarak tanımlanan tüm bu semptomlar neden yaşanıyor? Etkileri nasıl hafifletilebilir? TikTok’un güzellik alanındaki en popüler konusu olan kortizol yüzünü merceğimize aldık.
Kortizol gerçekten yüzümüzü şişirebilir mi?
Öncelikle söyleyelim: Kortizol yüzü, medikal bir tanı oluşturmuyor. Tıp literatüründe kortizol yüzü olarak adlandırılabilecek tek sendrom olan Cushing Sendromu bir endokrin bozukluğu olarak tanımlanıyor ve gerçekten de bedenin kortizol hormonunu fazla salgılaması sonucu ortaya çıkıyor. Yüzdeki yağ miktarının artmasına neden olan bu sendrom yüz hatlarının yuvarlaklaşmasına yani yüzün bir “ay” gibi görünmesine neden olabiliyor. Nitekim bu hastalık gerçekten de çok nadir görülüyor. Kortizol yüzü adı altında paylaşılan videoların çok azında influencer kişi Cushing Sendromu’ndan muzdarip olarak deneyimlerini paylaşıyor. Sağlıklı bir bireyde ise gündelik yaşam stresinin yüz hatlarını değiştirmesi pek mümkün olmuyor.
Kortizol yüzü ne demek?
Peki sosyal medyada sürekli bahsi geçen “kortizol yüzü” tamamiyle bir yalan mı? Aslında değil. Güzellik uzmanlarına göre yüksek stres, dolaylı yoldan yüksek kortizol seviyeleri, bedensel enflamasyonu arttırıyor ve bedenin daha çok su tutmasına neden olabiliyor. Aynı zamanda stresli bir kişinin uyku problemleri çekmesi, görece daha sağlıksız beslenmesi daha olası olduğu için uykusuzluğun, rafine şeker ve tuz açısından yüksek bir beslenme şeklinin ve elbette stresin etkileri yüze yansıyabiliyor.
Özetle kortizol yüzü sadece stres hormonunun yükselmesi ile değil, kişinin sağlığını aşağıya çeken davranışların kümülatif etkileri sonucu ortaya çıkıyor. Kortizol yüzü olarak aldatıcı şekilde tanımlanan durum ise aşağıdaki belirtiler ile kendini gösteriyor:
- Yüz şişkinliği.
- Göz altı torbalanması.
- Yüz hatlarının yuvarlaklaşması.
- Burnun daha geniş görünmesi.
Nitekim güzellik uzmanları bu değişimlerin geçici olduğunu yani gündelik stresin yüz hatlarımızı kalıcı veya uzun süreli değiştirebilecek bir etkisi olmadığını söylüyor. Sosyal medyada paylaşılan tüm öncesi/sonrası fotoğraflarında da gerçekte yaşanan durumun kilo alış verişi, yaşın büyümesi veya bir estetik müdahale olduğunu belirtiyorlar.
Kortizol yüzü nasıl geçirilebilir?
Trendin tıbbi açıdan bir karşılığı olmasa da gündelik yaşam stresini doğru şekilde yönetebilmek, kortizol seviyelerini dengelemek ve bedensel enflamasyonu düşürmek sayısız sağlık faydası sağlıyor. Bunun için ise sağlıklı bir yaşam tarzı sürmek; alkol ve sigaradan uzak durmak, dengeli, gerçek gıdalardan oluşan renkli bir beslenme izlemek, her gün hareket etmek, kaliteli ve yeterli uyku uyumak gerekiyor. Eğer bir hormonal bozukluğumuz olduğundan şüpheleniyorsak, mutlaka bir sağlık uzmanına danışmamız öneriliyor.
Peki kısa vadede birkaç gece uykusuzluk yaşamış, sağlıklı beslenme rutinimizin dışına çıkmış veya birkaç gece alkolü fazla kaçırmışsak yüzümüzdeki şişkinliği nasıl hafifletebiliyoruz? Bu noktada da devreye yüzdeki enflamasyonu düşüren ve lenfatik drenajı tetikleyen şu uygulamalar ve yaşam tarzı değişimleri giriyor:
- Beslenmedeki sodyumu, tuz alımını düşürmek.
- Uyurken başı normalden daha fazla yükseltmek.
- Yüze soğuk kompres uygulamak.
- Sabahları yüzü buz banyosuna daldırmak.
- Gua sha, Jade Roller veya eller ile yüze masaj yapmak.
Yüzümüze “çok” mu dikkatli bakıyoruz?
Uzmanlara göre “kortizol yüzü” trendinin sosyal medyada bu denli popüler olmasının ardında daha derin bir başka fenomen yatıyor: Kendimizin aşırı farkındayız. Bedenimizi sosyal medyada gördüğümüz veya duyduğumuz kıstaslar ile sürekli olarak merceğe yatırıyoruz. Gördüğümüzden farklı olduğumuz noktaları da kafamıza takıyor, arkasında mutlaka bir neden veya çözüm arıyoruz. Bir başkasına göre daha yuvarlak olan yüz hatlarımızın “yüksek kortizol” gibi bir rahatsızlıktan yaşanabileceğini duyduğumuzda bunun doğruluğunu kontrol etmeden inanabiliyoruz. Sağlıklı yaşam tarzı değişimleri ile hormonal dengeye sahip olmak, bütünsel sağlık için çok önemli olsa da kendi bedenimiz içinde mutlu ve öz güvenli olmak ve kendimizi dijital yansımalar ile kıyaslamamak iyi olma halimiz için aynı derece önem taşıyor.
