Zorluk ve olumsuzluk yaşadığımız zamanlarda pozitif psikolojinin rolü nedir? “Pozitif” ve “zorluk” kelimelerini yan yana koymak mümkün mü? Zor zamanlarda pozitif düşünce, duygu ve mutluluk hislerine sahip olmak büyük bir çelişki oluşturur. Hatta sadece bunları düşündüğümüz için bile suçluluk hissedebiliriz. Ancak pozitif psikoloji ve bilimsel araştırmalar bu ilişkinin tam tersi olduğunu ve yüksek bir korelasyona sahip olduğunu gösteriyor. Olumlu bir zihin yapısı, pozitif duygular ve sahip olduğumuz yetiler, sarsıntılara ve zorluklara karşı koymamızda ihtiyaç duyduğumuz en gerekli bileşenlerdendir. Bu, neden mutlu olmak için çaba göstermemiz gerektiğinin de en önemli açıklamalarından biridir. Sadece neşeli olmak veya gülmek için değil, hayatımızdaki zorluklarla başa çıkmaya hazır olmak için pozitif bir bakış açısıyla yaşamamız gerekir.
Pozitif ve negatif duygular
Pozitif psikoloji, ilk bakışta iyi zamanların bir ürünü gibi gelse de tam aksine uluslar sıkıntı içerisindeyken pozitif psikolojinin güçleri ve etkileri çoğalır. II. Dünya Savaşı’yla karşı karşıya kalan yetişkinler neden “Muhteşem Kuşak” olarak kabul ediliyor biliyor musunuz? Bizden farklı bir DNA yapısına sahip oldukları için değil, zor zamanlarla karşılaştıkları ve başa çıkmak için içlerindeki kadim güçleri ortaya çıkarabildikleri için.
Negatif duygular -korku, üzüntü ve öfke- dış tehditlere karşı ilk savunma hattımızdır ve bizi savaşa çağırırlar. Bu duygular, hayatta kalmamızı tehdit eden durumlara karşı birer uyarı olarak da yaşamda kalmamızı sağlarlar. Uyarı zilleri, adından da anlaşılacağı gibi, farkındalığımız için önemlidir ancak sorunlarımız için birer çözüm değildir. Yani tehdit ve mücadelelere karşı hayatta kalmamızın bileşenleri değillerdir. Hayatta kalmamızı sağlayan pozitif duygularımızdır.
Pozitif psikolojinin faydaları nelerdir?
Pozitif duygular, bizi iyi hissettirmenin ötesinde, derin bir amaç taşır. Evrimimizde büyük bir rolü vardır. Zihinsel, fiziksel ve sosyal kaynaklarımızı genişletir, zihinsel ve duygusal dayanıklılığımızı güçlendirirler. Bir tehdit ya da fırsat ortaya çıktığında da bu kapasitelerimizden faydalanma şansımız olur.
Bu duyguları inşa etmek ve sonraları için biriktirmek ancak huzurlu ve mutlu zamanlarda mümkündür. Pozitif psikoloji, olumlu duygular ve yetilerden oluşur. Arkasındaki bilimse bu duygu ve yetilerimizi ihtiyaç duyduğumuzda nasıl arttırabileceğimizi ve rezervlerimizden çağırabileceğimizi anlatır.
Olumlu insanlar sorunlarını geçici, kontrol edilebilir ve verilen duruma özgü olarak yorumlarlar. Pesimistler ise problemlerini ve hayal kırıklıklarını özellikle zararlı bir şekilde yorumlar. Otomatik olarak problemlerinin nedenlerinin kalıcı ve kişisel olduğunu düşünürler. “Bu sonsuza kadar sürecek, her şeyi altüst edecek, bu benim hatam.” gibi.
Uzun yaşam ve pozitif psikoloji
Optimizm ömrümüzü uzatabilir. Olumlu insanlar, pesimist insanlardan yüzde 19 daha uzun süre yaşarlar. Kötü olaylar gerçekleştiğinde, pesimistlerin depresyona yakalanma riskleri 8 kat daha fazladır. Bu, eğer bir pesimist iseniz, depresyona mahkum edildiğiniz anlamına gelmez. Bu, optimizmi beslemek, umut etme becerilerini geliştirebilmek için bir fırsattır ve bunun bilimsel yolları vardır. Pozitif Psikoloji’nin kurucusu Dr. Martin Seligman, bu konuyu “Öğrenilmiş Optimizm (Learned Optimizm)” adlı kitabında ele alır.
Mutlu insanlar, zorluklar ve acılar ile karşılaştıklarında, bunlarla daha iyi mücadele eder. Tehdit edildiklerinde daha fazla sağlık ve güvenlik önlemi alır, ayrıca olumlu duyguların olumsuz duyguları yok ettiğinin bilincinde olurlar.
Kendi iyimserlik ve mutluluk seviyenizi öğrenmek için authentichappiness.org adresini ziyaret edebilirsiniz.
Pozitif psikoloji geliştirmenin yolları
Peki, hayatımızdaki pozitif duyguları artırabilir miyiz? Kesinlikle! Olumlu duygular, ilişki konularında iyimserlik ve mutluluk; geçmiş, şimdiki zaman ve gelecek üzerine olabilir. Sırasıyla bu zaman dilimleriyle ilişkili duygular şunları içerir:
Geçmişle ilgili olumlu duygular:
- Tatmin.
- Memnuniyet.
- Doyum.
- Gurur.
- Huzur.
Şimdiki zamanla ilgili olumlu duygular:
- Sevinç.
- Coşku.
- Sakinlik.
- Neşe.
- Zevk.
- Akışta olmak.
Gelecekle ilgili olumlu duygular:
- Umut.
- İyimserlik.
- İnanç.
- Güven.
Geçmişinizle ilgili nasıl hissettiğinize, geleceği nasıl düşündüğünüze ve şimdiki zamanı nasıl deneyimlediğinize bağlı olarak, üç zaman diliminde de duygularınızı olumlu bir yöne doğru hareket ettirebilirsiniz. Bu durumlar ve alabileceğiniz eylemler, Dr. Martin Seligman‘ın “Authentic Happiness” adlı kitabında açıkça açıklanmıştır.
Kendi iyimserliğiniz ile ilgili daha fazla bilgi edinmek, bire bir koçluk ve grup oturumları için benimle iletişime geçmek isterseniz, selin@sunshineliving.co.uk adresinden bana ulaşabilirsiniz.
