Magnezyum başta kalp, böbrekler ve kaslar olmak üzere vücuttaki hemen hemen her organ için temel gerekliliklerden biridir. Enzim aktivasyonunda, enerji üretiminde ve besin değerlerinin düzenlenmesinde rol oynayan; yeşil yapraklı sebzeler, tam tahıllar ve kuru yemişler de dahil olmak üzere birçok gıdada bulunan bir mineraldir. Magnezyum eksikliği birçok yan etkiye sebep olabilirken, bu eksikliği gidermek ve takviye ile vücudun magnezyum ihtiyacını karşılamak kronik anksiyete de dahil olmak üzere birçok sağlık probleminin çözümüne katkı sağlar. Anksiyete tedavisinde magnezyum nasıl rol oynar? En etkili formları nelerdir? Sizin için araştırdık!
Magnezyum nedir? Anksiyete ile nasıl bir ilişkisi vardır?
Magnezyum vücuttaki birçok temel işlev ve süreçlerin düzenine katkı sağlayan önemli bir mineraldir. Protein sentezi, kas ve sinir fonksiyonu, kan şekeri kontrolü ve kan basıncı düzenlemesi dahil olmak üzere vücuttaki çeşitli biyokimyasal reaksiyonları düzenleyen 300’den fazla enzim sisteminin çalışmasını sağlayan bir kofaktördür.
Vücutta bol miktarda bulunan bu önemli mineral, birçok gıdada doğal olarak bulunur fakat birçok yetişkin için doğal beslenme yoluyla alınan magnezyum çoğu zaman yeterli değildir. Yaklaşık olarak istatistikler, yetişkinlerin %48’inin her gün önerilen miktardan daha az magnezyum aldığını göstermektedir. Magnezyum eksikliği birçok sağlık problemi ile ilişkilendirilir. Bunlardan bazıları da depresyon, panik rahatsızlıklar ve anksiyetedir.
Yapılan araştırmalar, düzenli magnezyum alımının hafif anksiyete, yaygın anksiyete ve adet öncesi sendromu (PMS) ile ilişkili anksiyetenin öznel semptomlarını hafiflettiğini göstermektedir. Magnezyumun anksiyeteyi azaltmaya yardımcı olmasının temel nedenlerinden biri beyin fonksiyonlarını düzenleyebilmesidir. Nörolojik işleyişte önemli bir role sahip magnezyum, strese verilen tepkiden sorumlu, hipofiz ve adrenal bezlerin düzenlenmesinde rol oynayarak anksiyete riskini azaltır ve tedavi sürecini destekler.
Magnezyum anksiyete tedavisini nasıl etkiler?
Magnezyum, vücuttaki birçok sistem aracılığıyla anksiyetenin kontrol altına alınmasını, semptomlarının azaltılmasını ve kendinizi daha rahat hissetmenizi sağlar. İşte magnezyumun faydaları!
Kortizol seviyelerini düzenler.
Magnezyumun vücuttaki stres hormonlarından biri olan kortizolü dengelemeye yardımcı olduğu bilinmektedir. Çok fazla stres nedeniyle yükselen kortizol seviyesi, anksiyete semptomlarını da artırabilir. Magnezyum, beynin kortizol salınımını etkileyen yollarını azaltarak ya da bloke ederek artan kortizol seviyelerinin sebep olduğu aşırı kaygıyla mücadele edebilir.
Nörotransmitterlerin kontrolünü sağlar.
Magnezyum, beynin habercileri olan nörotransmitterleri kontrol etmeye yardımcı olarak vücut üzerinde sakinleştirici bir etki yaratabilir. Normal şartlarda magnezyum hücre içinde bulunan bir mineraldir. Ancak bir stres etkenine maruz kalındığında koruyucu bir mekanizma olarak hücre dışı bölmeye geçerek stres seviyelerini artıran uyarıcı nörotransmitterleri imha edebilir. Bu sayede stresin vücutta tolere edilmesini sağlar. Bu da uzun vadede anksiyete semptomlarını önlemeye yardımcı olur.
Kas gerginliğini önler.
Magnezyum, kas fonksiyonlarının düzenlenmesi ve rahatlaması için gerekli bir besin maddesidir. Hatta zaman zaman spor sonrası alınması önerilerek kasların kendini onarma hızları desteklenir. Anksiyetenin yaygın belirtilerinden bir tanesi de kas gerginliğidir. Dolayısıyla, magnezyum eksikliği kas gerginliğinin artmasına sebep olabilir. Bu da kramplara yol açarak anksiyete semptomlarını şiddetlendirebilir. Öte yandan, yeterli magnezyum seviyeleri kaslardaki gerginliği azaltmaya ve ilişkili anksiyete semptomlarını ortadan kaldırmaya yardımcı olabilir.
Uyku düzenini sağlar.
Anksiyetenin yaygın sebep ve semptomlarından biri uyku problemidir. Anksiyete, uykuya dalmayı ve uykuda kalmayı zorlaştırır. Bu da semptomlarını kötüleştirir. Bu durum kontrol altına alınmadığında kaçınılması zor bir kısır döngü yaratabilir. Magnezyum, sinir sistemini sakinleştirerek, gergin kasları gevşeterek ve melatonin salınımını artırarak daha iyi bir uyku sağlar. Bu sayede anksiyete riskini azaltırken halihazırda var olan anksiyetenin tedavisine de katkı sağlar.
Anksiyete için hangi magnezyum türü önerilir?
Magnezyum, vücutta emilimini kolaylaştırmak için başka maddelere bağlanır. Bağlandıkları maddeler magnezyumun vücutta emilebilme hızını ve derecesini etkiler. Farklı bağlayıcı maddelere göre, farklı şekilde çalışan magnezyum türleri bu bağlayıcı maddelere göre kategorize edilir ve vücuttaki etkileri buna göre değişkenlik gösterir. Özellikle anksiyete semptomlarının hafifletilmesine yardımcı olan bazı magnezyum türleri şunlardır:
Magnezyum glisinat
Magnezyum glisinat, iyi tolere edildiği ve istenmeyen yan etkilere neden olma olasılığı daha düşük bir tür olduğu için sıkça tercih edilen bir magnezyum takviyesi formudur. Hızlı emilen bir tür olduğundan etkileri hızla kendini gösterir. Kaslarda gevşemeye, kolay uykuya ve rahatlamaya sebep olan magnezyum glisinat, nörotransmitterleri, sinir sistemi üzerindeki sakinleştirici etkileriyle bilinen bir amino asit ile birleştirerek çalışır. Diğer magnezyum formlarına göre sindirimi daha kolay olduğundan özellikle hassas mideleri olanlar için iyi bir seçenektir.
Magnezyum taurat
Magnezyumun bu formu bilişsel işlevleri koruyucu ve anti-inflamatuar etkilere sahip bir amino asit olan taurin ile birleşir. Taurin, beyni sakinleştirici etkiye sahip nörotransmitter olan GABA üretimini teşvik eder ve anksiyeteyi hafifleterek ruh halini iyileştirmeye yardımcı olur. Araştırmalar, magnezyum tauratın sinir sistemini sakinleştirebileceğini, korku ve stresi önemli ölçüde azaltabileceğini göstermektedir. Vücutta hızlı bir şekilde emilen ve kolayca hareket edebilen bu magnezyum formu anksiyete semptomlarının hafifletilmesi için etkili seçeneklerden bir tanesidir.
Magnezyum L-treonat
Magnezyum L-treonat kan-beyin bariyerini geçerek beyindeki magnezyum seviyelerini artırır ve bu sayede ruh halini, bilişsel işlevi ve stres tepkisini düzenler. Stres ve anksiyete bulguları olan yaşlı yetişkinlerle yapılan bir çalışmaya göre, 12 hafta boyunca günde 1,5-2 gram magnezyum L-treonat takviyesi alan bireylerin anksiyete semptomlarında önemli azalmalar tespit edilmiştir. Bilişsel becerilerin ve hafızanın gelişimine destek olan bu magnezyum formu düzenli alındığında anksiyete tedavisini destekler.
Magnezyum klorür
Magnezyum klorür, diğer magnezyum formlarından daha fazla emilir. Rahatlamayı teşvik ederek uykuyu iyileştirir, depresyon ve anksiyete semptomlarını hafifletir. Depresyon ve stres tanısı almış kişilerle yürütülen bir araştırma, düzenli olarak magnezyum klorür kullanan hastaların anksiyete ve depresyon semptomlarında önemli iyileşmelere yol açtığını göstermektedir. Anksiyete ve depresyona ek olarak Tip-2 diyabet semptomlarının azaltılmasında da etkili olan magnezyum klorür, takviye olarak alınabilecek etkili türlerden biridir.
Magnezyum, anksiyete tedavisinde destekleyici olsa da başlı başına bir tedavi yöntemi olmadığını hatırlamakta fayda vardır. Anksiyete semptomlarının hafifletilmesine ve tedavi sürecine yardımcı olsa da profesyonel tıbbi bakımın yerine geçemez. Hafif anksiyete, regl öncesi anksiyetesi gibi günlük yaşantınızı etkileyen durumlarda magnezyum takviyesi almak faydalı olabilir ancak ileri seviye semptomlarınız varsa ya da anksiyetenizi yönetmekte zorlanıyorsanız mutlaka doktorunuza danışmalısınız.
