Yaş ilerledikçe hafıza, odak, konsantrasyon ve dikkat süresi hissedilebilir ölçülerde zayıflamaya başlıyor. Refleksler yavaşlıyor ve beyin fonksiyonlarının gücü azalıyor. Kaçınılmaz bir gerçek olan bu yaşlanma süreci durdurulamasa da beyin egzersizleri ile yavaşlatılabiliyor. Bilimin de etkisini onayladığı bu egzersizler sayesinde tüm sinir sistemi aktif hale geliyor ve yavaşlamış, zayıflamış ve azalmış olan yetiler yeniden keskinleşiyor. Zamanı adeta geri çeviren bu egzersizlerin büyülü tekniği ise oldukça basit: Sinir sistemimizde kayıtlı olan motor kalıpların sayısını arttırmak. Haydi siz de bu beyin egzersizleri ile gençliğinizi arttırın!
Motor kalıplar
Bedenin herhangi bir bölümünde, belirli bir sıra ile devam eden kas hareketlerine motor kalıplar adı veriliyor. Kas gruplarının koordineli bir şekilde, amaca yönelik olarak kullanıldığı bu hareketler günlük hayatımızın neredeyse tamamını oluşturuyor.
Yürümek, oturmak, bisiklete binmek, yemek yemek, konuşmak, araba sürmek, yazı yazmak, diş fırçalamak ve benzeri pek çok günlük aktivite bu grupta yer alıyor. Genel olarak da bebeklik ve gençlik çağlarında öğreniliyor.
Motor kalıplar öğrenildiği zaman sinir sistemine kaydediliyor. Bir davranış öğrenildiği ve sinir sistemindeki yerini aldığı zaman da o davranışı yaparken ikinci bir defa düşünmeye gerek kalmıyor ve her seferinde kendiliğinden meydana geliyor. Yani motor bir beceri öğreniliyor, geliştiriliyor ve bir daha unutulmamak üzere sinir sistemine kaydediliyor.
Sinir sistemi
Bedenin kontrol ve iletişim merkezi olarak da bilinen sinir sisteminin başlıca sorumlulukları arasında hareketler, hisler, düşünceler, hafıza ve organ kontrolü geliyor. Beyin, omurilik ve sinir hücrelerinden oluşan bu sistem bedenimizin tamamını kaplıyor ve bedenimizdeki tüm iletişimi tek başına üstleniyor.
Yeni yetenekler geliştirmek beynimizin yeni sinirsel bağlantılar kurmasını, daha hızlı ve iyi çalışmasını sağlıyor. Yeni ve alışılmadık hareket dizileri, sinir sistemine ve beyine meydan okuyor ve bu şekilde gelişim sağlanıyor. Dolayısıyla öğrenme sürecinin başı yorucu ve bıktırıcı olabiliyor, hatta bazı hareketler imkânsız gibi görünebiliyor. Yine de biraz kararlılık ve disiplinle her şeyin olduğu gibi bunun da üstesinden gelinebiliyor!
Bu beyin geliştiren ve gençleştiren hareket dizilerini uygulamak isteyenler için birkaç anahtar nokta şu şekilde belirtiliyor:
- Yavaş başlamak,
- Her seferde sadece bir egzersize odaklanmak,
- Her hatada baştan başlamak,
- Pratikleri sık sık, hareketler kolay gelmeye başlayana kadar tekrarlamak,
- Pratikleri her seferinde biraz daha hızlı tekrarlamak ve kombinasyonlarını denemek.
İşte beyninizi geliştirmenize ve gençleşmenize yardımcı olacak egzersizler!
Egzersiz 1: Baş ve bilek
Ayak bileğinizi saat yönünde çevirirken başınızı da tam ters yönde çevirin. Oldukça zorlayıcı olan bu egzersizi uygulamaya başlamadan önce:
- Sağ ayağınızı saat yönünde 10 kere çevirin ve uygulamanız gereken harekete alışmaya çalışın.
- Ardından kafanızı saat yönünün tersine çevirin.
- Sırada bu hareketleri birleştirmek var! Yavaşça ayağınızı ve kafanızı birbirine ters yönlerde çevirmeye başlayın.
- Son olarak aynı hareketi sol ayak saat yönünün tersine ve kafanız saat yönüne olacak şekilde yeniden tekrarlayın.
Egzersiz 2: Başparmak ve serçe parmak
- Ellerinizi önünüzde yumruk yapın.
- Bir elinizin sadece başparmağını, öteki elinizin ise sadece serçe parmağını açın.
- Ardından ellerinizin pozisyonunu değiştirin.
Bunu yaparken yavaş başlayın ve yapabildiğinizi gördükçe hızlanın. Hiç düşünmeden kolaylıkla yapabildiğiniz noktaya kadar bu pratiği sürdürün.
Egzersiz 3: Bu parmak!
Bu egzersiz için bir uygulayıcı ve bir de yönlendirici gerekir. Egzersize başlamak içi ilk olarak elleri doğru şekilde konumlandırmanız gerekir. Bunun için:
- İlk olarak kollarınızı düz bir şekilde öne uzatın.
- Ardından kollarınızı çaprazlayın, avuç içlerinizi birbirine doğru çevirin ve parmaklarınızı birbirine kenetleyin.
- Son olarak dirseklerinizi kırarak ellerinizi bedeninize ve aşağı, ardından yüzünüze ve yukarı doğru konumlandırın.
- Son pozisyonu aldığınız zaman yönlendirici kişiden bir parmağınızı dokunmadan işaret etmesini isteyin ve o parmağınızı kaldırmaya çalışın.
Çok muhtemel bir şekilde çapraz ve karmaşık bir şekilde içi içe geçmiş olan parmaklarınız sizi yanıltacak ve siz yanlış parmağınızı karılacaksınız. Ta ki doğru parmağı kaldırana kadar bu aktiviteye devam edin.
Egzersiz 4: Çapraz kollar
Kollarınızı çapraz bir şekilde önünüzde kavuşturun. (Birini dinlerken veya kendinizi iletişime kapattığınız anlarda yaptığınız gibi.) Daha sonra bu hareketin tam tersini yapın. Yani içeride olan kol dışarıda, dışarıda olan kol içeride olsun.
Nasıl? Çok değişik, hatta rahatsız mı hissediyorsunuz? Bu çok normal.
Oldukça kolay olan bu egzersizin amacı öğrenilmiş bir motor becerisinin dışına çıkmanın ne kadar değişik hissettirebileceğini anlamaktır. Kollarınızı kavuşturmak istediğiniz zaman bu davranışı düşünmeden hatta bazen farkında bile olmadan yapıyorsunuz değil mi? Fakat size sağ kolunuzun mu yoksa sol kolunuzun mu üstte olduğunu sorarsam muhtemelen cevap vermek için kollarınızı kavuşturup hangi kolunuzun üstte olduğunu görmeniz veya bu konu üstüne düşünmeniz gerekir.
Egzersiz 5: Kafaya dokunurken karın okşama
Pek çoğumuzun çocukluk yıllarında kahkahalar içinde yaptığı bu egzersiz zihnin gençleşmesi konusunda oldukça etkili!
Elinizi karnınıza götürüp dairesel hareketler ile karnınızı ovuşturun. Karnınızı ovuşturmaya devam ederken, öteki elinizle başınızın tepesine yavaşça vurun. Hareketi sorunsuz yaptığınızı hissettiğiniz zaman ellerinizi değiştirin ve harekete devam edin.
Egzersiz 6: Ters yönlere kol daireleri
- Ayağa kalkın ve kollarınızı bedeninizin yanında, omuz genişliğinde serbest bırakın.
- Kollarınızı ileri ve geri olacak şekilde, tıpkı yürüyormuş gibi, ters yönlere doğru sallayın.
- Bu hareketi yavaş yavaş hızlandırın. Ta ki kollarınız kafanızı geçip tam birer daire yapana kadar.
- Sorunsuz bir şekilde bu hareketi tamamladığınızda dairelerin yönünü değiştirin ve yeniden hızlanın.
Dip not: Bu egzersiz sırasında uygulayacağınız doğru bir nefes ile tüm endişelerinizden ve korkularınızdan kurtulabilir, bedensen ve ruhsal bir rahatlama yaşayabilirsiniz.
Egzersiz 7: Ayak-parmak daireleri
Yüksek bir konsantrasyon gerektiren 7. egzersiz belki de hazırladığımız beyin egzersizleri listedeki en zor olan!
- Sağ ayak bileğinizi havada saat yönünde çevirirken sağ elinizin işaret parmağı ile havada 6 çizin.
- Bu hareketi sorunsuzca yapmayı başardığınız zaman ayağınızla saat yönünün tersine daireler çizmeye ve elinizle de havaya 9 çizmeye başlayın.
Bu egzersizde ustalaştığınızı hissettiğiniz zaman sol ayak sol el, sağ ayak sol el veya sol ayak sağ el kombinasyonlarını da deneyebilirsiniz.
Son olarak
Bu beyin egzersizleri günlük hayatınıza da uyarlanabilir. Beyninizin alışkanlık kalıplarınızın dışına çıkmak ve beyninizi daima aktif tutmak için gün boyunca yaptığınız pek çok aktivitede dominant olmayan elinizi kullanabilirsiniz. Diş fırçalarken, yemek yerken, su içerken, çorba içerken, yazı yazarken, kapı açarken, anahtar kullanırken…