YAZAN: BURCU ERBAŞ
In partnerhip with Wings

Bedeninizin ne denli farkındasınız? Eğer Body Intelligence’ınız yüksekse oldukça yüksek! İlk defa 1983 yılında profesyonel atletlerin bedenleri üzerindeki üstün kontrol ve farkındalıklarını anlatmak için psikolog Howard Gardner tarafından ortaya atılan Body Intelligence (BQ) şimdilerde sağlık, iyi yaşam ve fitness dünyasının en trend konularından biri olarak görülüyor. Birçok uzman tarafından sağlığımız için yapabileceğimiz en iyi şey olarak değerlendiriliyor. Peki Türkçeye “beden zekası” olarak çevirebileceğimiz BQ nasıl bir zeka türü olarak değerlendiriliyor, nasıl ölçülüyor veya yüksek olması bize ne gibi faydalar getiriyor? IQ ve EQ’dan sonra hayatımıza giriş yapan BQ hakkında tüm bilmeniz gerekenleri sizin için yazdık!


Body Intelligence nedir?

Body Intelligence bir kişinin kendi bedeni üzerinde ne derece farkındalığa sahip olduğunu ölçümlendirmek için kullanılıyor. Bir başka deyişle kişinin bedeninin ona yolladığı sinyalleri ne derece fark ettiği, anlamlandırdığı ve sinyal doğrultusunda aksiyona geçebildiği onun BQ’sunu belirliyor. Bu nedenle BQ 3 ana faktörden oluşuyor: farkındalık, bilgi ve etkileşim. Kişinin kendini ne denli iyi tanıdığı kadar genel sağlık durumu hakkında bilgiye sahip olması ve edindindiği bilgiye uygun davranabilmesi de beden zekasını oluşturuyor.

Body Intelligence aslında bize çok uzak bir konsept değil. Birçoğumuz gündelik yaşamımızda BQ’umuzdan faydalanarak kararlar alıyor, yaşamımızı şekillendiriyoruz. Örneğin sezgisel beslenme olarak adlandırılan bedenin açlık ve tokluk sinyallerini dinleyerek beslenme zamanını belirleme, en iyi BQ örneklerinden birini oluşturuyor. En temel halinde açken yemek yemek, tokken durmak olan yemeğe bağlı BQ, geliştikçe bize hangi yiyeceklerin daha iyi geldiğini, sakinleştirdiğini, mutlu ettiğini, enerji verdiğini anlamamıza da yarıyor. Aynı şekilde hangi gıdaların bize kötü hissettirdiğini; şişkinlik, alerji, akne, gaz ve nice şikayete sebep olduğunu anlamıza da yardımcı oluyor.

Kendini antik geleneklerde bile gösteren BQ, Geleneksel Çin Tıbbı‘nda hepimizin içinde bulunan yaşam enerjisi Qi yani Çi’miz ile eşleştiriliyor. Bedenin tüm organlar, dokular, hücreler arasında sağladığı muhteşem uyum ve iletişim antik Çin’de Çi sayesinde, günümüz yaklaşımında ise BQ ile sağlanıyor.

Body Intelligence’ın faydaları neler?

Hepimiz birbirizden çok farklı olduğumuz için beden zekamız da sadece bize özgü, değişken bir konsept haline geliyor. Amacı bedensel sinyallerimizi dinlemek, güvendiğimiz, sevdiğimiz, saygı gösterdiğimiz bir beden yaratmak olan BQ, aynı zamanda hastalıkları, sakatlanmaları önlemek, sağlıklı yaşam süresini uzatmak, iyi olma halini maksimize etmek için de kullanılıyor. Bedenin sinyallerini onurlandırarak yaşamak, yaşam kalitesini de yükseltiyor.

Bedenimizi sürekli olarak susturmamızı, üretkenliğin, toplumsal güzellik standartlarının arkasına, geri plana atmamızı isteyen modern yaşamın aksine BQ beden-zihin-ruh bağımızı onarmaya yardım edebiliyor. Beslenme üzerinden örneklendirecek olursak belirli standartlara girebilmek için aç bıraktığımız, gıda alımını limitlediğimiz, strese soktuğumuz bedenlerimiz BQ’umuzu geliştirmemiz ile kendini yetersiz, kötü, kısıtlı hissettiği yerden çıkabiliyor. Gıdanın sadece gıda olduğu bu yeni perspektifte bir yemeği canımızın çekmesi dünyanın sonu olmaktan çıkıyor ve belki de bedenimizin eksikliğini duyduğu besin değerlerini tamamlama sinyali gönderdiği algısı oluşmaya başlıyor.

Body Intelligence nasıl ölçülür?

Psikologlar tarafından uygulanan BQ testi üç alt kategoride; enerji-beden farkındalığı, beden rahatlığı farkındalığı ve iç beden farkındalığı üzerinden, kalitatif ve kantitatif yöntemler ile ölçülebiliyor. Öte yandan IQ veya EQ gibi BQ testlerinin de eksik kaldığı, yanlış değerlendirdiği zamanlar ve geliştirmeye açık alanları bulunuyor.

Kendimiz bireysel olarak bedensel farkındalığımızı ölçmek istersek aşağıdaki sorular –herhangi bir skorlama veya doğru/ yanlış cevap bulunmaksızın– bize BQ’umuz hakkında bir bilgi verebiliyor.

  • Bedeniniz ne zamanlarda iyi hissediyor, ne zamanlarda hissetmiyor?
  • Sağlığınızın yerinde olmadığını nasıl anlıyorsunuz? Bedeninizin rahatsızlık sinyalleri neler?
  • Ne sıklıkta doktora gidiyor, check-up yaptırıyor, kan değerlerinize baktırıyorsunuz?
  • Hangi gıdaları yediğinizde iyi hissediyor, hangi gıdaları yediğinizde rahatsızlanıyorsunuz?
  • Hangi tür egzersiz size iyi geliyor, hangi hareketler size ağrı, acı, rahatsızlık veriyor?
  • Ne yaptığınız zaman bedenen ve ruhen daha iyi hissetmeye başlıyorsunuz?
  • Günde kaç saat uyuduğunuzda, ne zaman yatıp ne zaman kalktığınızda en iyi versiyonunuzda oluyorsunuz?
  • Günde ne zaman ve kaç fincan kahve içmek size iyi geliyor, kaç fincandan sonrası anksiyete veya uykusuzluk yapıyor?
  • Daha çok burnunuzdan mı nefes alıyorsunuz, ağzınızdan mı? Hızlı mı nefes alıp veriyorsunuz, yavaş mı?
  • Nefesinizdeki değişimleri hangi durumlar tetikliyor?
  • Rahat bir pozisyonda mı oturuyorsunuz?
  • Yemek yemeden önce gerçekten aç mısınız?

Body Intelligence nasıl yükseltilir?

BQ’nun ilk adımı bedeni dinlemekten geçiyor. Kişiler bedenin gönderdiği sinyalleri ne kadar iyi fark edebilirse o kadar doğru kararlar vermeye başlıyor fakat ne yazık ki birçoğumuz oldukça düşük bir bedensel farkındalığa sahibiz. Sürekli farkındalığımızın başka yerlere çekildiği ve kendimizden uzaklaştırıldığımız modern yaşamda bilincimizi yeniden kendimize; duygu, düşünce ve bedenimize çekebilmemiz için mindfulness pratikleri yardımcı oluyor.

Beden zekasını geliştirmek için uygulanabilecek en etkili mindfulness araçları; günlük tutma, meditasyon, beden taraması, neden-sonuç ilişkisi, dur-dinle-hisset tekniği olarak sıralanıyor. Neden-sonuç ilişkisinde gün boyunca kendimize neden böyle hissediyorum, neden böyle bir karar aldım, neden aksiyona geçtim diye sormamız ve bir cevap vermemiz gerekiyor. Böylelikle farkındalığımızı bilinçli ve düzenli şekilde kendimize çekebiliyoruz. Dur-dinle-hisset’te de reaktif bir şekilde, bilinçsizce aksiyon almadan önce kendimizi durduruyor, bedenimizdeki sinyallere, duygu ve düşüncelerimize farkındalığımızı getirip önce hissetmemiz gereken tüm duyumsamaları hissediyoruz.


Yenilenen Wings ile hayatınıza değer katmaya, alışveriş keyfini ayrıcalıklara dönüştürmeye hazır mısınız? Siz de Wings’in ayrıcalıklı dünyasına katılmak ve size özel programlarını incelemek için link üzerinden başvurunuzu yapabilirsiniz! 



Burcu Erbaş

1997 yılında Antalya’da doğan Burcu, İstanbul Saint Joseph lisesinde eğitim gördü. 2020 yılında Galatasaray Üniversitesi Siyaset Bilimi bölümünde lisans eğitimini tamamladı. Erasmus programı ile bir sene boyunca eğitim aldığı Sciences Po Paris’te çevre politikaları, sürdürülebilirlik ve ekoloji üzerine dersler aldı. Öğrendiklerinden çok etkilenen Burcu yaşam tarzını çevreye duyarlı olacak şekilde...



BLOOM SHOP