Detoks, Ayurvedik beslenme uzmanı ve fitoterapist Ulli Allmendinger içinden geçtiğimiz bu ayların önemini şu şekilde özetler: “Ayurveda’ya göre özellikle yeni mevsimlerin kavşağında; sonbahar ve ilkbahar dönemlerinde dengesizlik ve hastalığa karşı daha duyarlı oluruz. Bu dönemlerde Ayurveda bir önceki sezondan biriken fazla doshaları ortadan kaldırmaya ve gelecek sezonun doshasını desteklemeye büyük önem verir. Bu geçiş dönemlerini en usta şekilde yönetmenin yolu da Ayurvedik detokstan geçer.” Her birimizin kışa hazırlıklı; güçlü bağışıklık sistemi, daha dayanıklı bir zihin, yüksek enerji seviyeleri ve iyi bir ruh hali ile girmesi için Ulli Allmendinger 3 gün boyunca sürecek Live to Bloom x Ulli: Sonbahar Ayurvedik Detoks programı hazırladı.
Ayurveda Uzmanı
Uzman rehberliği ile beraber 3 günlük beslenme planı, detoks tarifleri ve Ayurvedik Detoks Kiti içeren Sonbahar Ayurvedik Detoks programı!
Neden Sonbahar Detoks Mevsimi?
Ayurveda’da sonbahar, hava ve eter elementlerinden oluşan Vata Dosha’nın mevsimidir. Çin Tıbbı’nda ise akciğerleri ve kalın bağırsağı yöneten metal elementinin mevsimidir. Bu süreçte odak noktamız biriken yaz sıcağından kurtulmak, bağışıklık sistemini optimize etmek, vücudu kışa hazırlamak ve aynı zamanda yağlamaktır. Bu dönemde Vata Dosha’yı dengelemeye dikkat etmezsek kış aylarında kabızlık, emilim bozukluğu, cilt kuruluğu, kaygı bozukluğu, düşük bağışıklık gibi belirtiler geliştirebiliriz.
Ayurvedik Sonbahar Detoksu Rehberi
Adım adım 3 günlük bir detoks programını evde nasıl uygulanabilir?
Detoksa Hazırlık
Detoks süresince kafein; kahve veya siyah çay tüketilmeyeceği için günlük yaşamında bol kafein tüketen kişilerin 3 günlük detoks beslenme planına başlamadan 3 gün önce hazırlık sürecine girmesi önerilir. Bu hazırlık süreci boyunca, sıfır kafein tüketilecek güne dek, kafein tüketimi giderek azaltılır. Örneğin tüketilen kupa kahve miktarı dörtten üçe, üçten ikiye ve sıfıra indirilir. Bu geçiş aniden kafeini kesmenin yol açabildiği baş ağrıları, huzursuzluk ve yorgunluk hislerinin önüne geçer.
Detoks Beslenme Planı
Sabah:
- Limonlu ve ballı ılık su
- 1 shot buğday çimi suyu (opsiyonel)
Kahvaltı:
- Baharatlar, Ghee veya Hindistan cevizi ile haşlanmış elma ve armut
- 1 bardak zencefil çayı
Öğle yemeği:
- Kitchari
Akşam yemeği:
- Kitchari
Yemek araları:
- Tulsi çayı
Sonbahar ve kış aylarında Ayurveda güne bir bardak limonlu ve ballı ılık su ile başlamanızı önerir. Bu vücudu nemlendirir, bağırsak hareketini uyarmaya yardımcı olur, hem karaciğeri hem de bağırsakları temizler. Ardından, eğer yaz döneminde bedende aşırı ısı ve asitlik birikmişse, Pitta dosha fazlalığını ve asitliği atılmaya yardımcı olan, karaciğeri detoksifiye eden ve kanı soğutan bir shot buğday çimi suyu ile takip edilebilir.
Ayurvedik detoks sırasında kahvaltı sıcak, hafif ve sindirimi kolaydır. Bir kase baharatlar ve biraz ghee veya Hindistancevizi yağı ile haşlanmış elma veya armut bağırsakları yağlamaya ve temizlemeye yardımcı olur. Öğünlerin geri kalanında sindirim sistemimize bir mola vermek, vücuttaki toksinleri atmak ve sıcak yaz aylarında kaybedilen sıvı ve nemi yerine koymak için bir tek Kitchari sindirimi kolay maş fasulyesi ve Basmati pirincinden oluşan lezzetli bir yemekten ibaret bir mono-diyet izlenir.
Kulağa ne kadar garip gelse de, detoks boyunca, ve aslında sonbahar ve kış mevsimi boyunca, soğuk su içmek yerine öğün aralarında sıcak su yudumlamaya başlayın. Bu, toksinleri yok etmenin, lenfatik sistemi hareket ettirerek temizlemenin, sindirim ve metabolik ateşimiz olan Agni’yi artırmanın harika bir yoludur. Ayrıca günde 1-2 bardak zencefil veya Tulsi çayı içmek akciğerleri güçlendirecek ve kışa karşı güçlü bir bağışıklık oluşturmaya destek olacaktır.
Günlük Pratikler
Son olarak, Dinacharya yani günlük Ayurveda rutinleri; dil temizleme, yağ çekme ve Abhyanga; kendi kendine yağ masajı yapma uygulamaları günlük olarak huzursuz Vata’yı topraklamaya, temizleme sürecini desteklemeye ve yağda çözünen toksinleri ortadan kaldırmaya yardımcı olur.
- Dil temizleme
- Yağ çekme
- Kendine yağ masajı yapma
Detoks Tarifleri
Ayurvedik Sabah Meyve Kasesi
Ayurveda, haşlanmış meyveyi son derece gençleştirici bir gıda olarak kabul eder. Tatlı, sulu meyvelerin çoğu mükemmel temizleyicilerdir; elma ve armut özellikle bağırsaklardan biriken toksinlerin temizlenmesine yardımcı olur. Akciğerleri ve bağışıklığı destekler.
Yapım
- Hindistan cevizi yağını veya ghee’yi orta ateşte bir tavada ısıtın. Elmaları, armutları ve baharatları ekleyin ve aroma oluşana kadar soteleyin.
- Tavanın dibini yaklaşık 1 cm kaplayacak kadar su ekleyin, ardından kuru meyveleri ekleyin.
- Üzerini örtün ve meyve yumuşayana kadar kısık ateşte yaklaşık 15 dakika pişirin.
Malzemeler (4 kişilik)
- 2 elma, soyulmuş ve dilimlenmiş
- 2 armut, soyulmuş ve dilimlenmiş
- 2 kuru incir, doğranmış
- 1 yemek kaşığı kuru üzüm ya da kuş üzümü
- 1 yemek kaşığı Hindistan cevizi yağı ya da Ghee
- 1 çorba kaşığı toz tarçın
- Yarım çorba kaşığı toz kakule
- Yarım çorba kaşığı toz zencefil
- 4 -5 karanfil
Kitchari
Kitchari; lezzetli, besleyici, sindirimi kolay, basit ama oldukça doyurucu tek kap bir yemektir. Ayurveda’da detoksifikasyon veya nekahat dönemlerinde tercih edilir. Günde 2 porsiyon; öğle ve akşam yemeklerinde yenilir.
Yapım
- Maş fasulyelerini bir kahve değirmeninden geçirerek kırın. Bölünmüş maş fasulyelerini bir gece suda bekletin, süzün ve bir kenara koyun. Pirinç yıkayın.
- Pirinci ve maş fasulyesini 3-4 su bardağı su ile birlikte bir tencereye koyun. Havuç veya kabak gibi daha uzun süre pişirilmesi gereken sebzeleriniz varsa, şimdi ekleyin. Kaynatın ve ardından 20 dakika kısık ateşte pişirin.
- Yağı ısıtın ve baharat karışımınızı ekleyin ve birkaç saniye soteleyin, damak tadına göre burada sarımsak veya soğan da ekleyebilirsiniz, ardından hızlı pişen ıspanak gibi sebzeleri Kitchari’ye ekleyin. 5 dakika kadar daha pişirin. 5 dakika. Bu detoks için Kitchari’nin yumuşak, çorbamsı kıvamında olması gerekir.
- Gerekirse ilave tuz ve bol karabiber ile tatlandırın. Limon, isteğe bağlı olarak taze doğranmış zencefil, Kaphalar için maydanoz, Vatalar için dereotu veya Pittalar için nane gibi taze otlar ile servis yapın.
Malzemeler
- 1/3 su bardağı Basmati pirinci
- 1/4 su bardağı çekilmiş maş fasülyesi (Bütün maş fasülyelerini bir kahve değirmeni veya Blender’dan geçirerek ayırabilirsiniz.
- 3-4 su bardağı su
- Yarım tatlı kaşığı Himalaya kaya tuzu
- 1-2 tatlı kaşığı köri baharat karışımı
- 1 tatlı kaşığı Ghee
- 1 -2 su bardağı doğranmış sebzeler
Her doshaya özel sebze listesi:
Vata: Havuç, pancar, kabak, tatlı patates, yeşil fasulye, ıspanak, pırasa
Pita: Havuç, kabak, brokoli, karnabahar, ıspanak, pazı, karalahana
Kapha: Karnabahar, brokoli, pırasa, yeşil fasulye, ıspanak, pazı, karalahana
Ayurvedik Detoks Kitleri
Detoks uzmanı, fitoterapist ve Ayurveda eğitmeni olan Ulli Allmendinger’in Ayurveda prensiplerinden yola çıkarak hazırladığı detoks rehberi; detoksa hazırlık aşamasını ve 3 günlük detoks menüsünü kapsar. Detoks boyunca bedeninizi arındırmaya, enerjinizi ve canlılığınızı artırmaya yardımcı gıdaları Ayurvedik Detoks Kiti’nde bulabilirsiniz.
