YAZAN: UZM. KL. PSK. NAZLI KOCABAŞA

Kış aylarının gelişi ve günlerin kısalmasıyla birlikte kendinizde yorgunluk, halsizlik ve iştah değişikliği gibi belirtiler gözlemliyor olabilirsiniz. Bu durumun psikolojide de bir adı var: Mevsimsel depresyon! Soğuk ve kapalı havaların ruh halinizde yol açtığı değişiklikler nedir, neden olur ve bunlarla nasıl mücadele edebilirsiniz gelin bir göz atalım!

Mevsimsel depresyon nedir?

Kış depresyonu, mevsimsel depresyon, mevsimsel affektif bozukluk ya da mevsimsel duygu-durum bozukluğu olarak da bilinen bu rahatsızlık, her yıl sonbahar ve kış aylarında günlerin kısalmasıyla ortaya çıkan bir depresyon biçimidir. İlkbahar ve yaz aylarında günlerin uzamasıyla kişilerdeki mevsimsel depresyon semptomlarında iyileşme görülür. Daha nadir görülse de bazen ilkbahar ve yaz mevsiminde semptomlarının arttığı bir mevsimsel depresyon tipi de bulunmaktadır.

Mevsimsel depresyon kimlerde görülür?

Mevsimsel depresyonun özellikle ortaya çıktığı bir yaş dilimi yoktur, her yaştan insanda görülebilmekle birlikte ilk şikayetler genellikle 22- 23 yaşlarında ortaya çıkmaktadır. Mevsimsel depresyon diğer depresyon çeşitlerinde de olduğu gibi kadınlarda, erkeklere oranla daha sık görülmektedir. Eğer ailede ve yakın akraba çevresinde duygu-durum bozukluğu hikayesi varsa kişilerin bu rahatsızlığa yakalanma ihtimali daha fazladır. 

Mevsimsel depresyon neden olur?

Mevsimsel depresyonun birincil sebebi, gün ışığındaki azalmanın kişinin üzerindeki olumsuz etkisidir. Beyinde bulunan serotonin ve melatonin​ hormonlarının düzeylerindeki değişiklikler, mevsimsel depresyonla bağlantı halindedir. Sonbahardan itibaren günlerin kısalmasıyla artış gösteren karanlık saatler, melatonin düzeylerinde artışa ve serotonin düzeylerinde azalmaya sebep olabilir ve bu da depresyonun oluşması için gereken biyolojik şartları yaratabilir.

Kendinizde bu tür depresyon olup olmadığını merak ediyorsanız en sık rastlanan belirtilere de bir göz atalım.

İlginizi çekebilir: Sürekli Yorgun Ve Uykulu Mu Hissediyorsunuz? Gün Işığı Panzehriniz Olabilir!

Mevsimsel depresyon belirtileri

  • Depresif, üzüntülü, hassas ve asabi olma hali,
  • Umutsuzluk, ağlama krizleri
  • Anksiyete,
  • Enerji eksikliği veya yokluğu 
  • Yorgunluk, halsizlik
  • Kollarda veya bacaklarda ağırlaşma,
  • Sosyal hayattan kendini geri çekme,
  • Aşırı uyku,
  • Önceleri zevk alınan şeylerden artık zevk alamama,
  • İştah ve yeme değişiklikleri, özellikle karbonhidratlı gıdalara aşırı istek ve düşkünlük,
  • Aşırı yemeye bağlı kilo alma,
  • Konsantrasyon zorluğu, okul ve iş hayatında performans düşüklüğü,
  • Cinsel isteksizlik.

Bu depresyonu diğer depresyon türlerinden ayıran şey, belirtilerin en az iki yıl arka arkaya, mevsim içinde birkaç ay sürmesi ve diğer mevsimlerde görülmemesidir.

Mevsimsel depresyon nasıl geçer?

Bu depresyonun önemli bir sebebi gün ışığındaki azalma olduğu için özellikle günler kısalmaya başladıktan sonra, sabah ya da öğle saatlerinde gün ışığından faydalanacak şekilde 25-30 dakika açık havada vakit geçirmek gerek.

Gün içinde çalıştığım için buna vakit bulamam diyen kişilerin de günlük hayatlarında yapacağı küçük değişiklikler mevsimsel depresyonla daha kolay mücadele etmelerini sağlayabilir. Örneğin öğle yemeklerine yürüyerek gidip gelerek gün ışığından faydalanabilir ya da bilgisayarını alıp yarım saatliğinde çalıştığı yerin balkonunda, terasında ya da bahçesinde çalışmaya devam edebilirler.

Bunun yanı sıra düzenli spor yapmak, sağlıklı beslenmek ve bol su tüketmek de alabileceğimiz önlemler arasında. Mevsimsel depresyonun en önemli belirtilerinden biri olan halsizliğin önüne geçmek için de kan değerlerinize dikkat etmekte fayda var. Vücudunuz için gerekli olan vitamin ve minerallerin eksik olmaması, kendinizi fizyolojik ve psikolojik olarak daha dinç hissetmenizi sağlayacaktır. 

Yani yaz bitti diye karalar bağlamaya gerek yok! Yapacağınız küçük değişikliklerle depresyonun olumsuz etkilerini azaltabilir hayatınıza kaldığınız yerden devam edebilirsiniz. Yaşama dair yeni hedefler koymak ve planlar yapmak mutlaka size iyi gelecektir. 

İlginizi çekebilir: Depresyon Riskine Kalkan Oluşturacak Beslenme Yöntemleri



Klinik Psk. Nazlı Kocabaşa

1986 yılında İstanbul'da doğan Nazlı, Notre Dame de Sion Fransız Lisesini bitirdikten sonra Koç Üniversitesi Psikoloji bölümünden mezun oldu. Uzmanlığına klinik psikoloji üzerinde devam eden Nazlı aynı zamanda psikodrama, aile danışmanlığı ve emdr terapistliği eğitimleri aldı. Şuanda "Tempora Aile Danışmanlık Merkezi"nde yetişkin ve çift-aile terapisti olarak hizmet vermektedir....



BLOOM SHOP