Yaşam kalitesini düşüren ve günlük hayatı etkileyen hastalıklardan bir tanesi olan migren, nörolojik bir hastalık olarak sınıflandırılmaktadır. Genellikle ense, şakak ve göz çevresinde hissedilmeye başlayan migren ağrıları, çevresel veya genetik faktörlerin sonucunda oluşabilirler. Kronikleşme eğiliminde olan bu ağrıların en sık yarattığı etki, kişinin ışık veya ses gibi uyarıcılara duyarlı hale gelmesidir. Genellikle ataklar arasında bireyler migren benzeri bir şikâyet yaşamazlar ve normal hayatlarını sürdürebilirler.
Tüm baş ağrıları migren olarak değerlendirilmez. Belirtileri ise şu şekildedir:
- Kafanın tek tarafında yoğunlaşan ağrı
- Zonklama hissi
- Ses ve ışığa duyarlılık
- Görüşte bulanma ve değişme
- Mide bulantısı
- Kusma
Tıpkı migren belirtilerinin ve tetikleyicilerinin her bireyde farklılık göstermesi gibi tedaviler de farklı sonuçlar ve etkiler yaratabilir. Dolayısıyla migren hastalarının tedavi süreçleri hastalığın gösterdiği semptomlara göre, yani kişisel olarak belirlenir. Tedavi süreci boyunca migrenin istenmeyen etkilerini azaltmak için kullanılan vitamin ve mineraller, ağrıların sıklığını ve yoğunluğunu azaltmak konusunda olumlu sonuçlar yaratsalar da bu etkiler de kişiden kişiye farklılık gösterebilir.
Bu doğal alternatiflerden bir tanesi olan ve migren semptomları üzerinde yatıştırıcı etkiye sahip CoQ10 hakkında bilinmesi gerekenler.
CoQ10 nedir?
Organik ve doğal vitamin benzeri bir antioksidan olan CoQ10 hemen hemen bütün hücrelerimizde bulunur. Temel görevleri arasında, tükettiğimiz gıdaları enerjiye çevirerek bedenimize ve beynimize enerji sağlamak bulunmaktadır. Dolayısıyla hücrelerin enerji santralleri olarak bilinen mitokondrilerde yer alır. Fakat görevleri enerji üretimiyle sınırlı değildir. Antioksidan içeriği sayesinde serbest radikallere karşı da etkili olan CoQ10 aynı zamanda hücreler arasındaki elektron taşıma zincirlerinde görev alır.
Bilinen bu etkilerinin yanında araştırmacılar, CoQ10’un antioksidan özellikleri, enerji üretimindeki görevi ve kan pıhtılarını önlemek konusundaki etkileri nedeniyle; kalp sağlığı, bağışıklık fonksiyonları, diyabet, idrak kabiliyeti ve migren gibi konulardaki olumlu etkilerini araştırmaktadır.
Antioksidan içerik
Hücrelerin enerji ihtiyaçlarının karşılanmasında aktif görev alan CoQ10 aynı zamanda çok güçlü bir antioksidandır. Bütünsel Tıp Uzmanı ve Parsley Health’in kurucusu Dr. Robin Berzin CoQ10’in antioksidan etkisini, “Vücudumuzda fazla sayıda bulunan ve kolaylıkla etkileşime girebilen serbest radikaller sağlıklı dokularla ve DNA’larımızla etkileşime girerek hasara ve mutasyona neden oluyor. CoQ10 ise bu serbest radikallerin yıkımında aktif rol oynuyor.” şeklinde açıklıyor.
Bu etkileşimler sonucu oluşan hasar ve mutasyonlar kanser oluşumu dışında kalp hastalıkları, felç, eklem yangısı, karaciğer hasarı ve yaşlanmayla ilişkilendiriliyor.
CoQ10’un migren üzerindeki etkileri
Koenzim Q10, CoQ10 veya ubiquinone olarak bilinen besin takviyesi, ilaç kategorisinde değil besin takviyesi kategorisinde bulunur ve reçetesiz olarak alınabilir. Migreni önleyici etki gösteren CoQ10, B12 olarak da bilinen riboflavin gibi diğer “doğal” migren önleyicilere nazaran daha az yan etki göstermektedir. Dolayısıyla migren ağrıları olan bireyler arasında kullanımı oldukça yaygındır.
Amerikan Nöroloji Akademisi tarafından yapılan bir araştırmada, CoQ10 takviyesi kullanan katılımcıların yüzde 61,3’ünde günlük migren ataklarının sayısının yarı yarıya azaldığı gözlemlenmiştir.
CoQ10’un migren sıklıkları ve yoğunlukları üzerindeki olumlu etkileri bilimsel verilerle kanıtlanmıştır. Yapılan bu araştırmada, migren atakları sırasında vücutta bulunan ve ağrı ile ilişkili bir protein olan CGRP seviyelerinin yüksek olduğu ve CoQ10’un bu seviyeleri düşürdüğü ortaya konulmuştur.
Zürih Üniversitesi Hastanesi Tıp Doktorlarından S.Sandor’ın yaptığı bir araştırmada günde üç kere 100 mg CoQ10 kullanan katılımcıların migren ataklarının sayısı ve şiddetinin 3 ay içinde yüzde 48 azaldığı gözlenmiştir. Dr. Sandor, CoQ10’un migrenin potansiyel nedenlerinden biri olarak gösterilen beyin hücrelerindeki düşük enerji seviyelerini problemine çözüm olduğunu açıklamaktadır.
Mitokondrilerin anormal fonksiyonlar göstermesi de hücrelerin ihtiyaçlarından fazla kalsiyum almasına, serbest radikallerin olması gerekenden fazla üretilmesine ve antioksidan korumasının azalmasına neden olabilmektedir.
Yapılan bir araştırmada CoQ10’un mitokondri fonksiyonlarını düzenlediği, dolayısıyla da migrene sebebiyet verebilen enflamasyonun giderilmesinde aktif rol oynadığı ortaya konulmuştur.
CoQ10’un bilimsel olarak kanıtlanmış diğer faydaları
Oksidatif hasarı azaltmaya yardımcıdır
CoQ10 kas ağrıları, cilt hasarları, enflamasyon, hücre ölümleri, beyin hasarı ve akciğer hastalıklarına neden olan oksidatif stresin önüne geçmektedir. Pek çok hastalıkla daha ilişkilendirilen oksidatif stres, Alzheimer ve Parkinson hastalıklarının da oluşum nedenleri arasında gösterilmektedir.
Yaşlanma karşıtıdır
Yaş ilerledikçe üretimi azalan CoQ10 yaşlanmaya karşı bir etkiye sahiptir. Bedenimizin dışını kaplayan ve aynı zamanda en büyük organımız olan cildimiz, içsel ve dışsal boyutlarda en çok hasara maruz kalır. CoQ10, cilt hücrelerindeki enerji üretimini arttırarak hasarı azaltır. Bilimsel araştırmalarda ortaya çıkan verilere göre, cilde CoQ10 uygulamak kırışıklıkların derinliğini ve UV ışınlarının yarattığı oksidatif hasarı azaltmaktadır.
Kalp sağlığını korur
CoQ10, kalp sağlığının sürdürülmesi ve kan şekerinin düzenlenmesi konularında da aktif rol oynamaktadır. Yapılan bilimsel çalışmalar, özellikle ileri yaşlarda görülen kalp yetmezliği ve yüksek tansiyon gibi hastalıkların tedavisinde CoQ10’in olumlu etkilerinin olduğunu kanıtlamaktadır.
