Aniden öfkelendiğiniz, üzüldüğünüz, yoğun duygular hissettiğiniz bir andan sonra sağlık problemleri yaşamaya başlıyor musunuz? Cevabınız evetse, bunun sebebi bedeninizdeki elementlerin dengesizliği olabilir. Antik Çin Tıp sisteminin özünde bulunan 5 Element Teorisine göre, çevremizde gördüğümüz her canlı, bedenimiz ve hücrelerimiz kusursuz bir uyum ve iletişim içinde çalışır. Yaşam enerjisi Chi’nin sürekli akışı bunu sağlar. Bu akışta eğer blokajlar olursa dengesizlikler, bir başka değişle fiziksel ve ruhsal sağlık problemleri ortaya çıkar. Bedendeki elementlerin dengelenmesi ve bütüncül sağlığın optimize edilmesinde uygulanan Meridyen ve Chi Nei Tsang terapilerini, zihin-beden terapisti Ledin Gönül ile konuştuk.
İlginizi çekebilir: Çin Tıbbının Temeli Beş Element Teorisi
Tıpkı Dünya’da olduğu gibi vücudumuzda da meridyenler bulunduğuna inanılıyor. Meridyen sistemi bedenlerimiz için nasıl bir anlam taşıyor?
Çin tıp sistemi, 2500 yıllık bir geçmişe sahiptir. Bunun bir “inanç” olmadığını söylemek durumundayım. Bu kadim yönteme göre tüm dünya ve üzerindeki her şey, “beş element” in bir araya gelişi ve birbiriyle iletişiminden oluşur.
Her şey canlılar, cansızlar, yeryüzü, gökyüzü ve mevsimler kendi içlerinde sistemlerdir. Bu sistemler, elementlerin bileşiminden oluşur. Aynı zamanda birbirleriyle de bu elementler sayesinde etkileşim halindedir.
Bedenimiz bir sistemdir ve kendi içinde sistemlerden oluşur. Sistemleri oluşturan bu beş element: su, ağaç, ateş, toprak, metal elementleri ile tanımlanır. Her biri, birbirini destekleyecek ve dengeleyecek biçimde hareket eder. Bu hareket ve etkileşimde bir dengesizlik olduğunda onu dengeleyen ya da besleyen elementle iyi hale getirerek bozulmayı, yani hastalığı önlemek mümkün olabilir.
Her bir bireyin element karışımı ve bunları nasıl kullandığı; kendi alışkanlıkları, öğrenimi ve kullanım süresine göre değişir. Kişinin element yoğunluğu bir sene boyunca, her biri yine bir element olan mevsimler süresince kişisel alışkanlıklarının gözlemlenmesiyle bulunur. Buradaki asıl amaç, kişinin sağlığına zarar gelmeden önce elementlerin dengelenmesine yardımcı olmaktır.
Batılı düşünce biçimimiz, bu kullanım alışkanlıklarını tespit ettiğimizde tanıyı “kesin ve sabit” olarak algılayıp bu sabitliğe göre davranmayı öngörür. Oysa tıpkı mevsimlerin hareket edişi gibi bedenimizdeki elementlerde harekettedir, dolayısıyla izlenmeye ve dengelenmeye devam edilmesi gerekir. Bir bozulmanın iyileşmesi, sonsuza kadar iyi kalacağı anlamına gelmez.
Örneğin bilek burkulduğunda yürüme alışkanlığı değişir. Burkulmanın gerçekleştiği ayak iyileştiğinde ise iyileşme olmasına rağmen beden, bozuk olan basışı çoktan normal kabul etmeye başlamış ve alışmıştır. İyi hissedilmesine rağmen burkulmayı dengelemek için oluşturulan geçici kullanım şekli düzeltilemez ve bu ileri süreçte diz-bel-omurga sorunlarına yol açabilir.
İyi çiğnememe alışkanlığı mide ve bağırsak sorunlarına neden olabilir. Batılı görüş sadece midenin ağrımasıyla ya da omurgadaki fıtıkla ilgilenir. Bu bakış açısı, travmatik durumlarda oldukça işe yarar fakat uzun vadeli durumlarda bozulmanın arkasındaki kullanım alışkanlığı değişmediği sürece bozulma yaşanmaya devam eder.
Kısaca yaşam, doğumdan ölüme bir süreçtir. Tek bir anıya bakarak tüm hayatın şahane ya da berbat olarak genellenmemesi gibi, sağlık da anlık bir olgu değildir. Durumlara dinamik bakabilmek, koşulları ve bu koşullar içindeki davranışları tespit edip dengeleyebilmek, yaşamın dinamiğiyle dengede, keyifle hareket edebilmek demektir. Bu durum da öncelikle tespit ve ardından bu tespitin “tam” uygulanmasıyla mümkündür. Kişinin dikkatinin bu yönde olmasına mutlak ihtiyaç var.
Eski Çin krallıkları, ülkedeki düzeni 5 Element sistemi ile sağlarlardı. Bir orman yangını nasıl suyla söndürülüyorsa, ateş elementinden doğan çatışmalar, sükunet ve anlayışla dindirilirdi.
Ledin Gönül
Vücudumuzda akan Chi enerjisi neden önemli, bu enerjinin meridyenlerle nasıl bir bağlantısı var?
Chi, yaşam enerjisidir. Chi varsa yaşam vardır, yoksa ölüm vardır. Yaşam hareketlidir ve dinamiktir. Her bir parçanın dinamiği aktif ve pasif fazların birbirine dönüşmesinden meydana gelir. Dinamizm sabit değildir, birbirine dönüşerek hareketi oluşturur. Denizdeki dalgalar fırtınalı bir günde yüksek, sakin bir meltemde akıntı gibidir. Veya gece gündüze, gündüz geceye dönüşür sürekli…
Dış koşullara karşı kişinin kendi enerjisini bilerek buna uygun hareket edebiliyor olması Chi’nin doğru kullanımıdır ve kişinin yaşam kalitesini belirler. Dinlendiğimiz zamanlarda Chi, ertesi gün kullanılmak üzere artar. Aşırı dinlenme ve tembellik durumunda ise Chi durgundur, kullanılmadığı için tükenir. Bir akü gibi davranan Chi, kullanılmazsa boşalır, yeterince ve dengeli kullandığında ise şarj olur. Aşırı kullanımda ise yaşam süresi daha bitmeden tükenir. Meridyenleri ise bu yaşam enerjisinin, yani Chi’nin bedende aktığı kanallar olarak düşünebilirsiniz.
Meridyenlerin sağlığımız üzerine etkisi nedir?
Bedeni oluşturan her elemente ait iki organ bulunur, biri aktif diğeri pasif hareketi yönetir. Bu organlar yaşamsal hareketlerini ve iletişimlerini meridyenler aracılığıyla yapar. Meridyenlerdeki akış düzenli olduğunda, organa giden enerjinin tam akışını, böylece elementlerin dolayısıyla da organların iletişim akışının düzgün olabilmesi sağlanmış olur.
Meridyen masajı ile ne amaçlanıyor, temel prensibi nedir?
Bir binanın su atım giderleri ya da dam olukları vardır. Bu olukları temizlemezseniz tıkanırlar ve ya geri teperek taşarlar. Bedeniniz de sizin evinizdir. Meridyenler de evininizdeki dam olukları gibidir. Bu oluklara giren yaprakların çamurun temizlenmesi gerekir ki su kanallarda aksın.
Meridyenlerdeki akışı düzenlemenin çeşitli yolları vardır. Düzenli ve uygun egzersiz/hareket, bir kadim Çin uygulaması olan Chi Qung, masaj ya da beslenmedir. Her biri doğru kullanımda birbirini ve sağlığınızı destekler.
Bu araçlardan biri olan meridyen masajı esnasında, kas-tendon-dolaşım sistemleri üzerinde manipülasyonlar yapılırken akupressür ile tıkalı noktaların tetiklenerek açılmasına, dolayısıyla organlara giden kanallardaki akışın düzenlenmesine çalışılır.
Çalışmada manipülasyonların uygulanması esnasında uygulama yapılan kişi de nefesi ve dikkati ile bu noktaların açılmasına eşlik ederek yardımcı olur. Masaj sonrasında da bu dikkatini, gevşemiş ve rahatça akan bedeninde tutmaya devam eder. Bu dikkat hem rahatlamanın tadını çıkarılabilmesine, hem de ilerleyen günlerde bu tıkanıklığın oluşumuna nelerin katkıda bulunduğunun keşfedilmesine yardımcı olur. Keşif uygulamacıyla paylaşılır. Bu paylaşımlara ve uygulamalara düzenli aralıklarla devam edilmesi, alışkanlığın değiştirilmesi ve tekrar bozulmasını ya da bozulma olmadan başlangıç aşamasında yakalanmasına dek devam eder. Bu noktadan sonra kişi sağlığını kendi eline alır ve uygulamacıyla görüşme sıklığı azalır.
İlginizi çekebilir: Bedendeki Elementleri Dengeleyen Yoga Pozları
Bizimle bu masajın nasıl yapıldığını paylaşabilir misiniz?
İki saate yakın süren seansta, tüm beden üzerinde özel hazırlanan bir yağ karışımıyla manipülasyonlar ve akupressür; parmak aracılığıyla yapılan akupunktur uygulanır.
İlginizi çekebilir: Çin Masajı Akupresür ile Ağrılarınızı Hafifletin
Meridyen masajından sonra bedenimizde, zihnimizde ve hayatımızda ne gibi değişikliler gözlemleyebiliriz?
Genellikle ilk iki seansta, yine de bu her kişiye göre değişiklik gösterir, derin bir gevşemenin yanında ve dinlenme ihtiyacı ortaya çıkar. Her bir organın dinlenme saati vardır. Bazen belli saatte uyku çökmesi olabilir, ki bu iyidir, kişi bu esnada dinlenebilirse organ enerjisini toplayarak güçlenir.
Üçüncü ve sonraki seanslarda ise enerji akışının düzenlenmeye başlanması sonucu bu uyku etkisi azalır, gevşeme ve kullanılmaya hazır bir enerji akışından gelen canlılık görülmeye başlar. Bu fiziksel rahatlama, zihinsel olarak daha geniş bir perspektif kazanmamıza yardımcı olacaktır.
Organlarımız fiziksel anlamda çalıştığı gibi, zihinsel olarak da çalışmaktadır. Endişe, stres, öfke gibi durumlar ve bu durumları nasıl yönettiğimizin organlarımıza etkisi seans esnasında meridyenler aracılığıyla görülür. Kişi bu yönde çalışmaya hazırsa ve istiyorsa, bu alışkanlıkları dönüştürüp dengelemek üzerine seans esnasında karşılıklı konuşma aracılığıyla paylaşımlar olur. Bu paylaşımlar zihinsel yaklaşımlarımızın dönüşmesi yönünde bir süreç başlatır. Kişiden kişiye değişen bu süreç derinleşen bir anlayışla sağlığınıza hizmet edecektir.
Meridyen masajı kimler için uygundur?
14 yaş sonrası herkes için uygundur. Gençlere ve 75 yaş üzerindeki kişilere uygulama süresi ve manipülasyonların derinliği biraz daha az olacaktır.
Chi Nei Tsang yani iç organ masajı nedir, bu masajın ne gibi faydaları var?
Bu masaj karında yapılan bir uygulamadır. Bu alanda uygulanan manipülasyonlar ile bu bölgedeki organların harekete geçirilmesine çalışılır. Böylece organlar arası iletişimin düzenlenmesinin yanı sıra, direkt organın kendisine etki olduğundan, organın çalışması ve hareketliliği de. dengelenir. Özellikle sindirim sistemi çalışmasında gözle görülür iyileşmeler oluşur.
Bizimle bu masajın nasıl yapıldığını paylaşabilir misiniz?
Karın bölgesinde uygulanan bu çalışma katman katman kas, tendonlar ve fasya üzerinde derinleşerek ilerler. Bu derinleşme kişinin güveni ve iznine bağlı olarak gelişme gösterir. Karın bölgesi hassas ve açık, korumasız bir bölgedir, kemikle koruma altında değildir. Bu nedenle uygulamayı yapanın bilgisi ve gözlem hassasiyeti ile uygulama yapılan kişinin güveni el eledir.
Karın bölgemiz bedensel ve zihinsel sağlığımız için neden bu denli önemli?
Tüm sindirim organlarımız, vücut arınma organları olan karaciğer ve böbreklerimiz, artıkların atılımını sağlayan kalın bağırsak ve mesane, üreme organlarımız karın bölgemizde bulunur. Her biri fiziksel olarak çalıştığı gibi, duyguları da temsil etmektedir. Örneğin karaciğer öfkeyi, böbrekler ilişkileri, mide endişeyi yönetir. Bu bölgedeki çalışmayla sağlanan gevşeme, organın sağlığının dengelenmesine ve bu organa bağlı duygunun şiddetinin yönetilmesine de yardımcı olur.
Chi Nei Tsang masajından sonra bedenimizde, zihnimizde ve hayatımızda ne gibi değişikliler gözlemleyebiliriz?
Tıpkı meridyen masajı gibi karın masajı da derin gevşemeyle birlikte gelen dengelenme, fiziksel canlılık ve zihinsel görüş açısının genişlemesi olarak etki gösterir. Bu, kişinin çalışmaya gösterdiği açıklık ve çalışma sonrası gösterdiği dikkatle birlikte gelişerek tamamlanan bir süreçtir. Kademeli ve katman katman ilerleme olur. Mutlaka önce fiziksel etki görülür ve çalışma ilk olarak bunun üzerinde ilerler. Sonrasında süren devamlılıkla da zihinsel etkilerin ve alışkanlıkların üzerinde çalışabilmek mümkün olur.
Chi Nei Tsang masajı ile Meridyen terapisinin farkları nelerdir?
Meridyen masajı esnasında da karın masajı uygulaması vardır, fakat süresi azdır. Karın masajının etkisi ve derinliği yüksektir. Bu nedenle ben kendi çalışma prensibimde hiç tanışmadığım birine ilk olarak karın masajı ile uygulama yapmayı tercih etmem. Mutlaka meridyen seansı ile en az iki değerlendirme yaparım. Kişinin isteği ve masaja verdiği cevabın karşılıklı değerlendirilmesiyle iki çalışma birlikte ya da tek tip seansa; karın ya da meridyen masajı olarak devam ederiz.
Chi Nei Tsang masajı kimler için uygundur?
25 yaş sonrası herkes için uygundur. Çalışma süresi kişinin hassasiyetine göre 30 ila 50 dakika arasında değişiklik gösterir.