Bedenimizdeki her sistem birbirine sıkı sıkıya bağlıdır. Hiç bir kısmını bir diğerinden ayırarak incelemek doğru olmaz. Bu durum saç sağlığına iyi gelen antioksidanlar için de geçerlidir. Birçoğumuzun bedeni hastalıklardan koruduğu için bildiği antioksidanların etkisi aslında bedenin her köşesinde hissediliyor – buna saç tellerimiz de dahil. Kepek, kırılmalar, dökülmeler, matlık gibi en çok şikayet edilen saç sorunlarının arka perdesinde aslında vitamin, mineral ve antioksidan eksikliği yatar. Bu nedenle gerçekten saç sağlığına iyi gelen ve saç kalitesini yükselten bir bakım rutininin olmazsa olmazı ihtiyaçlarımıza doğru cevap veren antioksidanlar ve onları en etkili kullanma yollarıdır. Sizin için saçlarımız ve saç derimiz için en faydalı olan antioksidanları kullanım şekilleri ile yazdık!
Antioksidanlar nasıl saç sağlığına iyi geliyor?
Bedenimizdeki rutin metabolik süreçlerin ve kimyasal reaksiyonların sonucunda serbest radikal isimli kararsız hücreler birer yan ürün olarak ortaya çıkar. Belirli miktarlarda seyreden serbest radikaller bedensel sağlığın korunmasında yardımcıdır. Nitekim fazlalaştıklarında oksidatif stres olarak bilinen dengesizliğe neden olabilir, yaş alma belirtilerinin yanı sıra birçok hastalığın gelişimine zemin hazırlayabilirler. Bu noktada serbest radikal miktarını dengelemek ve bedeni hücresel hasara karşı korumak için antioksidanlar devreye girer. Antioksidanlar bedeni hastalıklara karşı koruduğu gibi, ilk belirtileri hücresel seviyede görülen yaş alma sürecine karşı da desteklerler. Bedende yeterince antioksidana sahip olmanın anahtarı ise beslenme şeklinde gizlidir.
Peki antioksidanlar saç sağlığı ve kalitesini yükseltmede nasıl bir rol oynarlar? Saçlarda yaşanan sıklıkla kırılma, zayıflama, dökülme, erken beyazlaşma gibi birçok problem aslında dışarıda değil, içeride yani hücresel seviyede başlar. Saç hücrelerine gelen bu zararın suçlusu da oksidatif stres yani fazla serbest radikallerdir. Bu nedenle antioksidanlar beslenme yoluyla ya da topikal olarak saç bakım rutinine eklendiğinde tüm bu şikayetlerde iyileşmeler gözlemlenebilir.
Saç sağlığına iyi gelen antioksidanlar neler?
Konu saç olunca serbest radikallerin fazlalaşmasının nedeni olarak doğal yaş alma süreci kadar hava kirliliği, yüksek ısı, sert şekillendirme metotları, bakım ürünlerindeki kimyasal toksinler gibi çevresel stres faktörleri de suçludur. Peki saç sağlığına iyi gelen ve kalitesini yükselten en faydalı antioksidanlar nelerdir?
1. A vitamini
Saç derisi dökülmelerinin, kuruyan ve sıklıkla kırılan saç tellerinin en sinsi sebeplerinden birisinin A vitamini eksikliği olduğunu biliyor musunuz? Cilt bakım rutinlerimizde, yaş alma sürecine karşı sahip olduğumuz en etkili topikal çözüm yani retinol olarak bildiğimiz A vitamini, saç sağlığının ve kalitesinin yükseltilmesinde de en az o kadar etkilidir. Özellikle saç dökülmesine ve erken beyazlaşmaya karşı etki gösteren A vitamini, saç bakım rutinine beslenme yolu ile eklenebilir. A vitamini açısından zengin gıdalar ise tatlı patates, havuç ve ıspanak olarak sıralanır.
2. C vitamini
Antioksidan denildiğinde hepimizin aklına ilk gelen vitamin C vitaminidir. Saç ve cilt sağlığının korunmasında hayati rol oynayan C vitamini doğal kolajen sentezine katılır. Saçların gücünü ve bütünlüğünü korumasını sağlayan kolajen, bedende yeterince C vitamini varsa sağlıklı şekilde sentezlenerek işlenebilir. C vitamini aynı zamanda bir başka hayati değer olan demirin hücresel emilimi için de gereklidir. Demir de saçlar dahil tüm vücuda oksijenin taşınmasını sağlar. Yeterince oksijene sahip bir saç derisi daha sağlıklı ve etkili şekilde saç üretir. Son olarak düzenli şekilde alınan C vitamininin oksidatif stresi azaltmaya ve erken beyazlaşmayı önlemeye yardımcı olduğu da görülmüştür.
Saç bakım rutinine C vitaminini eklemenin yolları bol miktarda turpgil, narenciye ve sarı biber yemek, içerisinde C vitamini bulunduran şampuan, bakım kremi gibi ürünler kullanmak veya direkt olarak C vitamini serumunu saç derisine sürmektir.
3. E vitamini
E vitamini saç derisine sağlıklı kan akışının sağlanmasında oldukça etkilidir. İyileşen kan dolaşımı saç köklerinin yeterince oksijen ve besin almasını sağlar. Bu da saç tellerinin daha sağlıklı, güçlü ve nemli kalmasına, ısı, şekillendirme, kırılma gibi çevresel stres faktörlerine karşı daha dayanıklı olmasına yardımcı olur. Aynı C vitamini gibi E vitamini de kolajen sentezinde önemli bir rol oynar.
E vitamini avokado ve yemişlerde bol miktarda bulunur. Bunun yanı sıra çoğu saç bakım ürününün içerisinde de listelenir. Eczaneden alınan E vitamini kapsüllerinin saç derisine uygun yağlar ile karıştırılarak sürülmesi de bir başka bakım rutinidir. E vitamini özellikle saçlarını güçlendirmek, dayanıklılığını arttırmak ve saç derisini nemlendirmek isteyenler için birebirdir.
4. Demir ve çinko
Demir, hücrelere oksijen taşıyan hemoglobin üretimi için gerekli olan çok hayati bir elementtir. Demir eksikliği bu nedenle yeterince beslenememiş saç köklerine ve ciddi saç dökülmesine neden olabilir. Çinko ise saç hücrelerinin onarım ve yenilenme süreçlerinde çok önemli bir yer oynar. Aynı zamanda saç köklerini besleyen yağ hücrelerinin de sağlıklı ve dengede olmasına yardımcı olur. Aynı demir gibi çinko eksikliği de saç dökülmesi ve kaybı ile ilişkilendirilir.
Demir seviyelerinin sağlıklı olduğundan emin olmak için sağlıklı beslenmek, düzenli olarak kan testi yaptırmak, gerekiyorsa da dışarıdan takviyelendirmek önerilir. Çinko için de aynı önlemler alınırken bazı saç bakım ürünlerinde de çinko içerik listesinde bulunabilir. Bu bakım ürünleri çoğu zaman iltihap, döküntü, kaşıntı, kepek ve aşırı yağlanma gibi saç derisi sorunlarını azaltmak amacıyla hazırlanır.
5. Selenyum
Bedenin bağışıklık sistemi ile yakından ilişkili olan selenyum saç derisinin de savunma mekanizmasını güçlendirir. Saç sentezi ve onarımı süresinde hem bir antioksidan hem de bir anti-enflamatuar olarak destek olan selenyum kepek gibi saç derisi hastalıklarının tedavisinde de etkilidir. Kaşıntı, döküntü, rahatsızlık ve kepek gibi sorunlar çeken, genel saç sağlığı ve kalitesini yükseltmek isteyen kişiler için selenyum en etkili etken maddelerin başında gelir.
Brezilya cevizi, deniz ürünleri, yumurta ve mantarın içerisinde bol miktarda bulunan selenyum ciddi bir eksiklik durumunda doktor kontrolünde dışarıdan takviyelendirilebilir. Aynı çinko gibi selenyum da saç derisi hastalıklarını çözmek için tasarlanmış bazı saç bakım ürünlerinde “selenyum sülfit” olarak da bulunabilir.
6. Niasinamid
B3 vitamini olarak da bilinen niasinamid aynı cilt bakımında olduğu gibi saç derisinin de cilt bariyerini güçlendirmeye, nem tutma kapasitesini arttırmaya ve enflamasyonu azaltmaya yardımcı olur. Artan nem ve güçlenen cilt bariyeri sayesinde de saç derisi daha sağlıklı, saç telleri daha güçlü, parlak ve dolgun görünür. Niasinamid özellikle hassas bir saç derisi ve cildi olan kişiler için birebirdir çünkü birçok kişi tarafından rahatlıkla tolere edilebilir bir yapısı vardır. Niasinamid aynı zamanda saç üretiminin temelini oluşturan keratin isimli bir tür proteinin de sentezinde görev alır.
Niasinamidi saç bakım rutinine eklemenin yolları ilk olarak bol miktarda B3 içeren kırmızı et, balık ve tam tahıllar yemekten geçer. Bunun yanı sıra niasinamid hassas saç derileri için tasarlanmış şampuan, krem, serum gibi birçok bakım ürününün içerisinde de yer alır.