Stres Bağımlılığı ile Başa Çıkmanın Yolları

Hayatlarımıza devam etmek için bizi iten güç yerini sevgi, ilham ve motivasyondan stres, kaygı ve eksiklik hissine bıraktıysa günlerimizi “savaş ya da kaç” modunda geçiriyor olabiliriz. “Strese Bağımlı Olduğunuzu Nasıl Anlarsınız?” yazısında ele aldığımız, stres döngünüzü tetikleyen davranışlar içerisinde kendinizi sıklıkla buluyorsanız stres bağımlılığı ile başa çıkmanın yolları hakkında bilgi edinme zamanınız gelmiş demektir. Hepsi birbiriyle bağlantılı olan parasempatik sinir sistemini aktive etmek, bağırsak sağlığını düzenlemek ve kortizol seviyelerini dengelemek stres bağımlılığı ile başa çıkmanıza yardımcı olabilir. Bu dengeyi sağlayabileceğiniz rutin önerilerini araştırdık.

Sinir sisteminizin regüle olmadığını nasıl anlarsınız?

Sosyal medyada bilinçsizce gezinmeden bir televizyon programını izleyememek, en basit mesajlara bile cevap vermek için günler harcamak, duygusal olarak uyuşuk hissetmek gibi belirtiler donma ve hayatta kalma modunda sıkışıp kaldığınızın bir göstergesi olabilir. Sinir sistemi durmadan tehlike çanları çaldığı için kendimizi korumak adına bu tepkiler ortaya çıkıyor. Böylece zihnimizi ve bedenimizi daimi bir rahatsızlık hali içerisinde buluyoruz.

Sürekli stimüle olmaya ihtiyaç duyan beynimiz, stres döngüsüne girdiğinde daha fazla stres yaratmaya ihtiyaç duyuyor. Sessizlik anlarında rahatsızlık duymak, sosyal medya ya da bir televizyon programı açmadan yemek yiyememek, müzik veya podcast dinlemeden duş alamamak ya da yürüyüşe çıkamamak gibi davranışlar masum gözükse de regüle olmayan bir sinir sistemini işaret ediyor olabilir. 

Bu tepkilerin yanı sıra bağırsak sorunları, mod düzensizliği, zor kilo vermek ve uyuduktan sonra bile yeterince dinlenmiş hissedememek gibi durumlar da karşı karşıya olduğunuz sağlık problemleri arasında yer alabilir. 

Parasempatik sinir sistemi neden önemlidir?

Parasempatik sinir sistemi, vücudumuzdaki sistemlerin sağlıklı bir şekilde işleyebilmesi için kalp atış hızını düşürerek enerji tasarrufu sağlar. Bu anlara genellikle “dinlen ve sindir” veya “kal ve oyna” hali denir. Bu, vücudumuzun zamanın yaklaşık %80’inde olması gereken doğal durumudur. Bedenimizdeki tüm iyileşme sinir sistemimiz parasempatik haline geçtiğinde gerçekleşir; buna sağlıklı sindirim, detoksifikasyon ve hücresel yenilenme de dahildir.

Sürekli bir “savaş ya da kaç” durumunda olmak ise şu sonuçlara yol açar:

• Yorgun ama gergin hissetme, gece boyunca uyuyamama, saat gece 1-4 arasında uyanık kalma ve uyandıktan sonra bitkinlik.
• Sağlıklı ve dengeli beslenmeye rağmen kabızlık ve şişkinlik gibi sindirim sorunları. 
• Artan kan basıncı ve yüksek kan şekeri seviyeleri.
• Özellikle göbek çevresinde kilo alımı.
• Zihinsel ve fiziksel olarak sakinleşememe veya yavaşlayamama hissi.

Stres bağımlılığını azaltmanıza yardımcı olacak adımlar

1. Kortizol seviyenizi dengeleyin.

Stres karşısında vücuttaki kortizol seviyeleri yükselir. Durmadan bir stres halinde olmak, kortizolün dengelenememesine yol açar. Sabah uyandığımızda güne başlamak için ihtiyacımız olan kortizol seviyelerindeki artış kontrolden çıktığında gün içerisinde enerji seviyelerinde ani düşüşlere, yorgunluğa ve mental tükenmişliğe neden olur. Kortizolu dengelemek için günün erken saatlerinde güneş ışığına maruz kalmak, uzun saatler aç kalmamak, kafein tüketimini gözetim altında tutmak, papatya çayı içmek, erken uyumak, kalça açıcı egzersizler yapmak gibi alternatif yöntemlere başvurulabilir. Günün ilk öğünü olan kahvaltıda da yüksek proteinli ve tuzlu alternatiflere yönelmek insülini ve hormonlarınızı düzenlemeye yardımcı olarak sizi ani glikoz düşüşlerinden koruyacaktır. 

2. Her şey doğa ile uyumlandığınızda iyileşir.

Doğa ile uyumlanmak, bedenimizin sıfırlanması ve bütün işletim sistemlerimizin resetlenmesi için gereklidir. Doğadan ve doğaldan gitgide uzaklaştığımız günümüzde sakinleşebilmek ve regüle olabilmek için merkezlenmeye öncelik verebiliriz. Her gün güneş ışığına maruz kalmak, topraklanmak, doğada vakit geçirmek, sirkadiyen ritme uyum sağlayarak bir yaşam sürdürmek ve şehir hayatı izin verdiğince bunları sürdürebilmek parasempatik sistemimizi işletime sokmak için önemlidir. 

3. Bağırsak sağlığınıza dikkat edin.     

Bağırsak sağlığımız, sindirim ve boşaltım sisteminin bir parçası olmanın yanı sıra duygu durumumuzu düzenleme açısından da oldukça önemlidir. Bağırsak mikrobiyomuna katkıda bulunmak ve bakterilere yardımcı olmak için tükettiğimiz yiyecek çeşitliliğini arttırabiliriz. Ne kadar çeşitli beslenirsek, bakterilerimizi daha zenginleştiririz. Herkese uygun tek bir diyet bulunmamasına rağmen, lifli gıdalara ağırlık vermek ve haftalık tükettiğimiz sebze ve meyve çeşidini 20 ila 30 arasında tutmak, fermente gıdalar tüketmek bağırsak sağlığı için vazgeçilmezdir. 

4. Farkındalık.

Farkındalık, kendi merkezinizde olmak ve bedeniniz ile kalbinize uyum sağlamakla ilgilidir. Her gün, günün sonunda enerji seviyenizi ve mental durumunuzu değerlendirmek için zaman ayırabilirsiniz. Kendinize karşı hızlı bir kontrol yaparak fiziksel, zihinsel, duygusal ve ruhsal dengede olup olmadığınızı derecelendirin. O gün içerisinde bu durumlara sebep olduğunu düşündüğünüz deneyimleri ve duyguları gözden geçirin. Farkına varın, kabullenin ve bastırmadan bu hissettiklerinizi nefes çalışması ile dengelemeye çalışabilirsiniz. 

5. Yeme alışkanlıklarınızı gözden geçirin.

Ne yediğimiz kadar nasıl yediğimiz de oldukça önemlidir. Aceleyle yemek, ayakta ve stresle yemek, yeterince çiğnememek, uyku öncesi yemek gibi alışkanlıklar sindirimi olumsuz olarak etkiler. Yemek yerken rahatlayın, yemeğin tadını çıkarın ve düzgün bir sindirime izin verin. Sezgisel olarak kısıtlama yapmadan beslenmek ve mevsimsel beslenme alışkanlıklarına sahip olmak da yemek ile ilişkimizi düzenleyecektir. 

6. Detoks: Zehirden arınma.

Vücudumuz kendi kendini detoks etmeye programlıdır. Yaşadığımız çevre nedeniyle günlük olarak maruz kaldığımız toksinler oldukça fazlayken, biz de vücudumuzdaki bu yükü hafifletmeye yardımcı olabiliriz. Organik gıdaları tercih etmek, işlenmiş gıda tüketimini azaltmak, yapay tatlandırıcı kullanmamak beslenme konusunda dikkat edebileceğimiz birkaç noktadır. Ev temizleyicileri ve kişisel bakım ürünlerini kullanırken daha az toksik ürünleri tercih edebiliriz. Vücudumuza aldığımız toksinleri dengelerken, farkında olmadan aldıklarımızı atmak için ise böbrek sağlığımıza dikkat etmek, saunaya gitmek, epsom tuzu ile banyo yapmak, lenfatik drenaj uygulamak ve vücuttaki kan akışını düzenlemek, alkolü ve kafeini azaltmak önerilir. 

7. Hareketi artırın.

Vücudumuzu hareket ettirmek optimal sağlık için kritik öneme sahiptir. Glikozu düzenler, kardiyovasküler sağlığı artırır, hormonları dengeler ve inflamasyon, stres ve kortizol seviyelerini kontrol altında tutar. Sporun ve hareketin sağlığa faydalarını görmeniz için haftanın her günü saatlerinizi spor salonunda harcamaya gerek yok. Sizi harekete geçiren ve hatta doğada da yapabileceğiniz egzersizi bulabilir ve onu yaşamınıza entegre edebilirsiniz. 

Wings ile hayatınıza değer katmaya, alışveriş keyfini ayrıcalıklara dönüştürmeye hazır mısınız? Siz de Wings’in ayrıcalıklı dünyasına katılmak ve size özel programlarını incelemek için link üzerinden başvurunuzu yapabilirsiniz!