Hindistan’dan kökenini alan ve binlerce yıllık kadim sağlık bilimi olan Ayurveda, öncelikle hasta olmamak için gerekli önlemleri alıp, sağlıklı bireyin sağlığını korumak, hasta olanı ise tedavi etmek esasına dayanıyor. Ayurvedaya göre tam bir sağlık hali, zihin, beden ve ruhun kendi aralarında ve evrenle arasındaki uyum, dengede ve bütünlükte saklı. Bu uyumun bozulması ise sağlığın bozulmasına ve hastalıklara sebep oluyor. Ayurvedaya göre sağlık ve mutluluğun sırrı düzenli bir günlük yaşam. Bu yaşamda doğayla uyumu yakalamak için sabahın erken saatlerinde kalkmak ve güne Ayurvedik sabah rutini ile başlamak çok önemli.
Neden rutinler Ayurveda için çok önemli?
Günün belli saatlerinde vata, pitta ya da kapha dominant oluyor. Günlük rutinimizi bu doshalara göre belirlediğimizde, doğa ile uyum haline geliyoruz. Örneğin kapha; sabahları ve akşamları dominant oluyor. Pitta, öğle zamanı ve gece yarısı; vata ise gün doğarken ve gün batımında aktif.
Aynı şekilde mevsimleri göz önünde bulundurduğumuzda da kapha (toprak ve su) zamanı kış biterken, ilkbaharın ilk zamanları; pitta (ateş ve su) zamanı ilkbaharın sonu, yaz zamanları; vata (hava ve boşluk) zamanı ise sonbaharın bitişi ve kış mevsimi.
Ayurveda, insanın doğanın bir parçası olduğu ve doğa ile uyum içinde olduğumuzda gerçek anlamda sağlıktan bahsedebileceğimiz esasına dayanıyor. Bu yüzden de ayurvedada güneşin ritmine göre belirlenmiş günlük rutin çok önemli. Bu rutin, şöyle seyrediyor:
9 adımda Ayurvedik sabah rutini
1. Günle birlikte uyanın
Sabahın ilk saatlerinde, doğayla birlikte uyanmak, bizi doğal ritmimize sokarak, güne enerjik başlamamızı ve o günden en verimli şekilde faydalanmamızı sağlıyor.
2. Yüzünüzü soğuk suyla yıkayın
Su, uykuyu açmaya ve doshaları dengelemeye yardımcı olur. Cildi nemlendirip, güne hazırlıyor.
3. Dişlerinizi fırçalayın ve susam yağı (veya hindistan cevizi yağı) ile diş etlerinizi ovun
Bu işlem, diş ve diş eti sağlığını korumaya ve toksin atımına yardımcı oluyor.
4. Dil temizliği yapın
Gece dilde toksinler birikiyor. Bu toksinlerden kurtulmanın yolu dil aparatıyla dili temizlemek. Dil temizliği aynı zamanda sindirime de destek oluyor.
5. Uyanır uyanmaz bir bardak ılık su için
Kahvaltıdan önce ılık su içmek, sindirim sistemini çalıştırıyor ve böbrekleri temizliyor. Vücudun toksinlerden arınmasına yardımcı oluyor. Eğer isterseniz suyun içine bir dilim limon da koyabilirsiniz.
6. Bağırsaklarınızı boşaltın
Düzenli ve sağlıklı beslenme ve düzenli bir günlük rutinle bağırsaklar da düzenli çalışmaya başlıyor. Düzenli olarak aynı saatte bağırsakları boşaltmak en az el yüz yıkamak kadar önemli.
7. Susam yağı ile tüm vücudunuza masaj yapın ve ılık su ile duş alın
Susam yağı masajı sinir sistemini yatıştırır ve zihni sakinleştirir. Cildi nemlendirir ve dolaşıma destek olur. Kalkar kalkmaz yüzünüzü yıkamadan önce bunu yapabilirsiniz. Böylece aradaki süreçte yağ vücudunuza emilir.
8. Yoga asana (duruşları), pranayama (nefes egzersizleri) ve meditasyon yapın
Sabahın ilk saatleri içe dönmek için ideal saatler. 15-20 dakikalık sabah yoga rutini kasları esnetiyor, güne enerjik başlamanızı sağlıyor. Aynı zamanda solunum, dolaşım ve sindirim sistemini de güçlendiriyor. Nefes egzersizleri, bedeni ve zihni güne hazırlıyor. Meditasyon ise düşüncelerin temizlenmesini sağlıyor. Bedeni duş alarak, zihni ise meditasyonla toksik duygu ve düşüncelerden arındırıyoruz. Meditasyon, hayata odaklılık ve denge getiriyor.
Bu rutin, uzun vadede stresle daha kolay başa çıkabilmeyi, zihinsel netlik ve artmış farkındalıkla yaşam kalitesini yükseltmeyi sağlıyor. Aynı zamanda bağışıklık sistemi desteklendiği için hastalıklara karşı beden direnç kazanıyor.
9. Hafif bir kahvaltı edin
Yaz aylarında daha serinletici, kış aylarında ise ılık bir kahvaltı güne enerjik başlamanın en iyi yolu! Ilık tahıl lapaları ve meyveler ile güne başlayabilirsiniz.
Günün devamında ise:
- 12.00-13.00 öğle yemeği yiyin.
- Her gün 30 dakika bedeninize uygun bir egzersiz yapın.
- Gün batarken yoga, nefes ve meditasyon yapın.
- Gün batmadan akşam yemeğinizi yemiş olun.
- Uyumadan önce dişlerinizi fırçalayın, yüzünüzü yıkayın, ayaklarınızı ve başınızı susam yağı ile ovun, rahatlayın ve dua edin.
- 22.00-23.00 arasında uyumaya çekilin.
