YAZAN: BURCU ERBAŞ

Şu sıra saçlarınız çok dökülüyor mu? Bazı dönemler hepimiz tarağımızda daha çok saç kaldığını görüyor, yastığımızda, kıyafetlerimizde daha çok saç buluyoruz. İlk anda çok endişelendirici gelebilen bu ani, dönemsel saç dökülme periyotları çoğu zaman geçici, çevresel etmenlere bağlı yaşanan tepkisel saç dökülmesi yani telogen effluvium yüzünden yaşanıyor. Peki saçları hangi çevresel etmenler dökülmeye itiyor ve bu süreci yavaşlatmamız mümkün mü? Fransız saç bakım ürünleri markası Phyto’nun kültleşmiş ürünü Phytocyane üzerinden yürütülen araştırmalara göre, sadece 3 ayda dönemsel saç dökülmesi yavaşlatılabiliyor, saç gürlüğü ve parlaklığı geri kazanılabiliyor!


Saçlar neden dökülüyor?

Bir saç telinin oluşma anından dökülmesine kadarki süreci diğer ismi ile saç uzama döngüsü birbirini takip eden 3 faz üzerinden gerçekleşiyor: Anagen, katagen ve telojen.

Anagen fazına saçların ortalama yüzde 85’i katılıyor ve kişiden kişiye değişmekle beraber 2-6 yıl boyunca sürüyor. Bu dönemde saç derisindeki hücreler aktif olarak çalışıyor ve sürekli bölünme geçiriyor. Sonucunda saçlar her 28 günde ortalama 1 cm uzamış oluyor. Katagen ise saçların sadece yüzde 3’ünün dönemsel olarak geçtiği bir faz olarak biliniyor. 2-3 hafta süren bu dönemde saçların büyümesi duruyor, kökleri ise saç derisine yaklaşıyor. Telojen yani dinlenme fazına ise saçların yüzde 6 ila 8’i katılıyor. Bu dönemde büyüme tamamen duruyor, kökler tam bir dinlenme haline geçiyor. Başlangıçtan ortalama 100 gün sonra ise dökülme başlıyor. Normal şartlarda hepimizin her gün ortalama 25-100 telojen fazındaki saç teli dökülüyor.

Saç dökülmesinin bir problem haline dönüşmesi de dökülen saçların miktarının çok artması veya dökülme döneminin çok uzun ve kronik hale dönüşmesi sonucu yaşanıyor. Eğer genetik bir yatkınlık sonucu saç incelmesi ve dökülmesi yaşanıyorsa buna androgenetik alopesi adı veriliyor. Fakat saç dökülmesi dönem dönem yaşanıyor, kronikleşmiyor ve dışarıdan çözümlere hızlı cevap veriyorsa buna telogen effluvium adı veriliyor ve dökülmenin tamamen çevresel etmenlere bağlı, tepkisel olarak yaşandığı anlamına geliyor.

Mevsim geçişine dikkat!

Birçoğumuzun saçları mevsim geçişlerinde, özellikle yazdan kışa geçtiğimiz sonbahar zamanı yoğun şekilde dökülüyor. Bu durum bizi paniğe sürüklese de aslında saç uzama döngüsünün doğal bir uzantısı sonucu yaşanıyor. Yaz aylarında telojen fazına giriş yapan saçların 100 gün sonraki dökülme vakti sonbahar aylarına rastlıyor. Saçların neden yaz aylarında telojen fazına girdiği tam olarak bilinmese de yapılan araştırmalar çoğu kadının saç uzama döngüsünün bu şekilde işlediğini gösteriyor.

Dönemsel saç dökülmesinin gizli nedenleri

Birçoğumuzun gündelik yaşamda deneyimlediği saç dökülmesi, tepkisel nedenlere bağlı ortaya çıkan saç dökülmesi yani telogen effluvium kategorisine giriyor. Fiziksel ve duygusal stres faktörlerine karşı çok daha hassas olan saç gözenekleri bir dış tetikleyici karşısında hemen etkileniyor ve fazlarında önemli değişimler geçiriyor. Normal şartlar altında saçların yüzde 85’inin katıldığı anagen fazında saçların yüzde 70’i, yüzde 6 ila 8’inin katıldığı telojen fazına ise yüzde 30’u katılmaya başlıyor. Günde ortalama 100 telojen fazındaki saç dökülürken bu sayı telogen effluvium yaşandığında 300 tele çıkıyor. Peki, saçı böyle akut ve yoğun bir dökülme dönemine sürükleyen tetikleyiciler neler olabilir?

Beslenme düzenindeki değişiklikler

Saçlar aminoasitlerden oluşuyor. Aminoasitlerin de büyük bir kısmı bedene proteinlerle yani beslenme yolu ile giriyor. Eğer beslenme düzeninde alınan protein miktarında ani bir değişim yaşanıyorsa bu durum kendini saç sağlığında da gösterebiliyor. Özellikle bitki bazlı bir beslenme düzenine geçen veya kalori miktarı çok düşük, şok diyetler yapan kişilerin saçları, eğer karşıt bir önlem alınmazsa, protein, vitamin ve mineral kaybı yüzünden dökülebiliyor.

Hormonal değişimler

Kadınlarda sürekli değişen ama daimi bir denge içinde çalışan hormonlar önemli değişimler geçirdikleri; ergenlik, hamilelik, doğum, menopoz dönemlerinde tüm beden üzerinde zincir etkiler doğurabiliyor. Özellikle östrojen salgısı ile yakından ilişkili olan saç uzama süreci de seviyelerinin bir inip bir çıktığı bu dönemlerde negatif yönde etkilenebiliyor. Örneğin hamilelik esnasında çok daha yüksek oranda bir saç anajen dönemindeyken doğum sonrası pospartum döneminde daha çok saç telojen dönemine girerek akut halde dökülüyor.

Ani, uzun süreli stres

Gündelik yaşamda deneyimlediğimiz stres döngüleri bedenimizdeki diğer sistemleri nasıl yavaşlatıyor hatta durduruyorsa aynı etki saç uzama döngüsü üzerinde de yaşanıyor. Bir stres faktörü ile karşılaştığında kendini kaç-savaş modu yani sempatik sinir sistemine alan beden kortizol hormonu salgılamaya başlıyor. Artan kortizol seviyeleri de diğer hormonların salgılanma miktarlarını etkiliyor. Sempatik sistem hayati önem taşımayan sistemlerin, örneğin saç uzaması (!), yavaşlatılması hatta durdurulması sinyalini yollayarak enerjiyi kaçmak veya savaşmak için muhafaza etmeye çalışıyor. Bu da daha az saçın anajen fazına girmesine, daha çok saçın ise telojen fazına geçerek dökülmesine neden oluyor.

Dönemsel saç dökülmesini nasıl tersine çevirebiliriz?

Telogen effuvium bir süre sonra, özellikle tetikleyici çevresel etmenler ortadan kaldırıldıysa, kendiliğinden geçiyor. Nitekim bu dönemde yaşanan akut saç dökülmesi saç gürlüğünün azalmasına, tellerin incelmesine neden olabiliyor veya dökülme süreci rahatsız edici bir yoğunlukta geçebiliyor. Güzellik rutinine doğru bakım ürünlerini katmak ise tepkisel faktörlere bağlı gelişen saç dökülmelerini yavaşlatmaya, saçın dolgunluğu arttırmaya, parlak ve sağlıklı görünüm kazanmasına yardımcı olabiliyor. Saç bakımında bitkilerin gücünden faydalanan ünlü fransız saç bakım markası Phyto’nun kültleşmiş saç dökülmesi karşıtı ürünü Phytocyane da gösterdiği başarılı klinik sonuçlarla bu dönemin en iyi destekçisi oluyor.

Çözüm: Phyto Phytocyane Kadın Tipi Dönemsel Saç Dökülmesi Karşıtı Bakım Serumu

Phyto Phytocyane yüzde 96’sı doğal kaynaklardan oluşan daha konsantre yeni formülü ile dönemsel saç dökülmesinin yavaşlatılmasına, büyümenin desteklenmesine ve saçların dolgunlaşmasına destek oluyor. Temiz saç derisine 1 ay boyunca haftada 3 gün, 2 ay boyunca ise haftada 1 gün uygulanan 3 aylık bakım kürü ilk ayda gözle görülür bir gürleşme, hacim ve parlaklık sunarken, 2. ayın sonunda saç dökülmesinde yüzde 85’lik bir azalma sağlıyor. İçerdiği uyarıcı ve antioksidan gingko biloba özü, sistin ve B vitaminleri açısından zengin ipek proteinleri ve patentli lale özü ile saç büyümesini desteklerken saç tellerinde yağlı veya yapışkan bir his bırakmıyor.

PHYTO PHYTOCYANE DÖNEMSEL
SAÇ DÖKÜLMESİ KARŞITI BAKIM SERUMU



Burcu Erbaş

1997 yılında Antalya’da doğan Burcu, İstanbul Saint Joseph lisesinde eğitim gördü. 2020 yılında Galatasaray Üniversitesi Siyaset Bilimi bölümünde lisans eğitimini tamamladı. Erasmus programı ile bir sene boyunca eğitim aldığı Sciences Po Paris’te çevre politikaları, sürdürülebilirlik ve ekoloji üzerine dersler aldı. Öğrendiklerinden çok etkilenen Burcu yaşam tarzını çevreye duyarlı olacak şekilde...



BLOOM SHOP