1970’lerde patlama yaşayan plastik kullanımı ile paralel olarak hayatımıza giren geri dönüşüm kavramı, uzun zamandır pek çoğumuzun günlük rutininde yer sahibi. Genellikle küçüklüğümüzden hatırladığımız ve kulaktan dolma bilgilerle atıklarımızı ayırmaya çalışıyor, fakat tam olarak nelerin geri dönüştüğünü nelerinse çöpe atılması gerektiğini bilmiyoruz. Sizin için hazırladığımız geri dönüşüm rehberi, aklınızı kurcalayan tüm sorulara cevap veriyor!
İlginizi çekebilir: “Panik Alışverişi” Değil Akıllı Alışveriş Yapmanın Adımları
Geri dönüşüm rehberi: Çöplerimizi ayrıştırırken nelere dikkat etmeliyiz?
Market poşetleri
- Market alışverişimizi taşıdığımız ince, plastik torbaları asla geri dönüşüme atmamalıyız. Bu tarz ince, yumuşak plastikler geri dönüşüm makinelerini tıkayarak tüm sistemin bozulmasına ve akışın kirlenmesine sebep olur. Peki, hangi plastik paketlemenin geri dönüştürülemez olduğunu nasıl anlarız? Eğer pakete parmağınızla bastığınızda paket yumuşuyor, parmağınız içeri giriyorsa o plastik geri dönüştürülemez.
Çözüm önerisi: Market alışverişlerimizi bez market çantalarıyla yapabiliriz!
Küçük plastikler
- Küçük atıklar her zaman sorun çıkarabilir! Buradaki prensip plastik torbalarla aynı işliyor. Küçük atıklar geri dönüşüm makinelerinin doğru çalışmalarını engelleyerek, atık akışının doğru işlem görmesini engeller. Örneğin; plastik pipetler, kulak pamukları, ataçlar, plastik yeme-içme takımları, streç film geri dönüşüm için fazla küçük kalıyor. Burada size vereceğimiz tüyomuzsa kredi kartından daha küçük çöpleri geri dönüşüm kutusuna atmamanız!
Çözüm önerisi: Hayatımıza fark etmeden giren bu minik geri dönüştürülemez nesneleri, uzun ömürlü veya organik versiyonları ile değiştirebiliriz. Metal pipet, bambu kulak pamuğu ve bir matara edinerek, ek olarak plastik/cam araç gereçleri daha az tüketerek, sıfır atık yaşam felsefelerini günlük rutinimize ekleyebiliriz.
İlginizi çekebilir: Instagram’da Takip Etmeniz Gereken Sıfır Atık Akımına İlham Olan 5 Hesap
Gıda paketleri
- Geri dönüşüme attığınız kap, paket gibi nesnelerin gerçekten de geri dönüştürülebilmesi için boş, temiz ve kuru olmaları gerekiyor. İçinde yemek-içecek varken attığımız paketler üzgünüz ki geri dönüşüm tesislerinde tekrardan ayrılarak çöpe atılıyor. Bunun için paketlemelerimizi sanki tekrardan kullanacakmışız gibi yıkayıp, kurulayıp öyle ayrıştırmalıyız.
Çözüm önerisi: Bu durum maalesef pizza kutuları, kullanılmış havlu kağıtlar ve peçeteler için de geçerli! Eğer kutuya yağ veya yemek bulaşmışsa o kısımları koparıp geri kalan kısımları yine geri dönüşüme atabilir. Kirlenmiş peçeteler ise her durumda çöpe atılmalılar.
Camlar
- Camların ayrışmasında dikkat etmemiz gereken nokta oldukça basit; camın renklerine bakıyoruz! Saydam, kahverengi ve yeşil cam şişeler boş, kuru, temiz bir halde ayrıştırıldıklarında geri dönüştürülebiliyor. Bu gruba maalesef seramikler, aynalar, borcamlar ve kristaller girmiyor. Onları normal çöpe atmalı veya yeniden kullanabileceğimiz bir yol bulup kendi içimizde tekrardan kazanmalıyız.
- Birden fazla materyalden yapılmış yani hem metal hem plastik hem karton olan paketlemeler maalesef geri dönüştürülemiyor. Bunun sebebi, geri dönüşüm makinelerinin farklı her maddeyi tespit edecek kadar gelişmemiş olmaları. Bu yüzden lamine kağıt, roll-on deodorant kutuları, plastik kaplama kağıt kahve bardakları gibi karma atıkları geri dönüşüme atmamalıyız.
Çözüm önerisi: Karma paketlemeye sahip ürünleri kullanmamayı tercih edebiliriz. Örneğin, en sevdiğimiz kahveciden sabah içeceğimizi mataramıza doldurmasını rica edebiliriz!
İlginizi çekebilir: Plastik Gezegende Atık Malzemeler
Plastik türleri
- Plastik geri dönüşümü umduğumuz kadar etkili sonuç vermiyor. 7 farklı türe ayrılmış plastiklerin sadece 2 türü; 1 ve 2. tür geri dönüştürülebiliyor. Örneğin, plastik köpükler bilinenin aksine asla geri dönüştürülemiyor! Geri kalan plastikler, biz ne kadar geri dönüşüm kutularına aksak da, tesislerde tekrardan ayrıştırılarak çöpe atılıyor. Oradansa ya çöplüklere gidiyor, ya yakılıyor ya da kendini deniz ve okyanuslarımızda buluyor.
Çözüm önerisi: Plastik tüketimimizi mümkün olduğunca azaltmalıyız! Yapılan son araştırmalar, dünyada 1950 senesinden beri üretilmiş plastiklerin sadece %9’unun geri dönüştürüldüğünü ortaya çıkardı. Geri dönüşüme dair inancımız çatırdarken, plastik kirliliğini engellemenin en etkili yönteminin plastikleri en baştan tüketmemek olduğunu anlıyoruz.
İlginizi çekebilir: Plastik Kullanımı: Gezegenimiz İçin Büyük Bir Tehdit
Elektronikler
- Elektronik aletler, piller, ampullerin ayrıştırılması herkesin yerel geri dönüşüm tesisine göre değişebiliyor. Bu yüzden yapılacak en doğru hareket, yerel yönetimlerimizi arayıp bu grup hakkında detaylı bilgi istemek olacaktır.
Geri dönüşüm kurallarını öğrenmek, yerel geri dönüşüm tesislerimiz hakkında araştırma yapmak doğru ayrıştırmanın kilit noktalarını oluşturur. Çöpleri geri dönüşmesini umarak veya tahmin ederek değil, farkındalıkla ayrıştırırsak tesislerde yanlış geri dönüşüm yüzünden göz ardı edilen birçok atığın normal çöpe atılmasını engelleyebiliriz.
