Herkes seyahat etmeyi sever fakat tek bir istisna haricinde “jet lag”. Jet lag olmayı önlemek için mucizevi bir kür olmasa da uçuş öncesi, uçuş esnasında ve sonrasında uygulayacağınız 10 adım ile onunla başa çıkmak mümkün.
Jet lag nedir?
Hızla değişen zaman dilimi vücudumuzun sirkadiyen ritmini yani biyolojik saatini etkiler ve bu duruma uyum sağlayamayabiliriz. Genel olarak uçuş süresi değil uçuş yönü jet lag olmamıza neden olur. Genellikle batıdan doğu yönüne doğru seyahat edildiğinde daha fazla etkileniriz. Değişen zaman dilimi ne kadar çok olursa uykusuzluk, baş ağrısı, halsizlik, mide bulantısı ya da kabızlık gibi semptomlar da daha çok görülebilir.
Jet lag belirtileri
Halsizlik, mide bulantısı, baş ağrısı, kabızlık, ishal ve konsantrasyon güçlüğü gibi belirtiler jet lag yaşadığınızın işareti olabilir. Değişen zaman dilimi ne kadar çok olursa semptomlar da o kadar çok görülebilir.
Jet lag olmamak için seyahate gitmeden önce yapılması gerekenler
1. Uyku saatinizi değiştirin
Seyahatinizi doğu istikametine yapacaksanız, uyku saatinizi birkaç saat öne alın, seyahat batı istikametine ise tam tersini yapın.
2. “Bırak gitsin” kuralı
Seyahat edeceğiniz zaman stresten uzak durmanızda fayda var. Uçuşa yetişme telaşı, ertelenen uçuşlar, kaybolan bagajlar ya da güvenlik kontrolleri seyahati kendi başına bir stres kaynağı haline getirebilir. Bu yüzden kontrolünüzün dışında kalan her şeyi kontrol etmeyi bırakıp sadece arkanıza yaslanın ve sakinleşmeye çalışın.
Uçuş boyunca
3. Yemek ve uyku saatlerinizi düzenleyin
Biyolojik saatinizi adapte edebilmek için varış noktasının yerel saatine göre yemek yemeye ve uyumaya çalışın.
4. Suyu ihmal etmeyin
Dehidrasyonu önlemek için uçuştan önce, uçuş esnasında ve sonrasında bol bol su için. Uyumadan birkaç saat önce de alkol ve kafein tüketimini bırakın çünkü her ikisi de dehidrasyona sebep olup, uykuyu kaçırırlar.
5. Hareket etmeyi bırakmayın
Kabin içerisinde belli aralıklarla ayağa kalkın, yürüyün ve esneyin.
6. Melatonin kullanmayı bir düşünün
Vücudumuzda doğal olarak salınan melatonin hormonu, biyolojik saatimizi düzenlemeye yardımcı olup geceleri uyumamızı sabahları da uyanmamızı sağlar. Melatonin hormonu uykusuzluk sorununu çözmede fayda sağladığı gibi jet lag’a da iyi gelir ve uyku düzenini normalleştirmeye yardımcı olur. Doktorunuza danışarak kullanabilirsiniz.
7. İlaç kullanımını tekrar düşünün
Jet lag için ilaç kullanmak yerine bu önerilerden faydalanmak bedeninizin yeni uyku düzenine doğal yolla alışması için daha iyi bir tercih olacaktır. Ancak önerilerin yeterli ya da uygun olmadığı durumlarda, doktorunuza danışıp gerekli reçeteleri uygulayabilirsiniz.
8. Uykunuz daha az bölünsün
Uçakta uyku bandı ve kulaklık kullanarak daha iyi uyuyabilirsiniz. Özellikle seyahat ettiğiniz noktadaki odanızda pencereden sızan ışığı karartmakta fayda var.
Varış noktasına ulaştığınızda
9. Seyahat yönünüze göre aktivitenizi planlayın
Güneş ışığı biyolojik saatimizi düzenlemeye yardımcı olur ve daha dinlenmiş hissetmemizi sağlar. Batı yönüne seyahat ettiyseniz sabah olan güneş ışığından bolca faydalanıp, biyolojik saatinizi geriye doğru kaydırmaması için öğleden sonra olan güneş ışığından kaçının. Eğer seyahatiniz doğu yönüne ise tam tersini yapın.
10. Uyku sürenizi tamamlayın
Gittiğiniz yerin yerel saatine göre, gece en az 4 saat uyumaya çalışın. Bedeninizin ihtiyacı olan bu minimum uyku süresi sayesinde bedeniniz yeni biyolojik saatine kendini daha kolay adapte edecektir.