Moda anlayışı, kıyafet tercihi insanın ruhunu yansıtır; muhtemelen bu nedenle birçoğumuz giyimimize özeniriz. Fakat moda endüstrisinin yol açtığı çevresel zararlar söz konusu olmaya başlamışsa, belki de artık durup bir düşünme vakti gelmiştir!
Moda artık bildiğiniz moda değil!
Tüketim odaklı toplumumuzun çarklarının dönmesi için bizlerin bir şekilde -boşa da olsa- para harcaması gerekiyor. Moda da bunun için en şık ve kullanışlı araçlardan biri.
Şu hızına yetişemediğimiz, indirim sezonlarında kasa kuyruklarında saatler harcadığımız moda Fast Fashion (“hızlı moda”) olarak adlandırılıyor. Hızlı moda anlayışında, çok pahalı olmayan –böylelikle çok satılan- özellikle düşük kaliteli ancak içinde bir süre ışıldamamızı sağlayan kıyafetlerden bahsetmekteyiz. Üç yıkamada elimizde kalan t-shirtler bir yana, hızlı modanın daha korkunç sonuçları var aslında!
Çevresel fatura
Küresel üretim merkezi haline gelen Çin’de, her yıl tekstil sanayisinden kaynaklanan atık miktarının yaklaşık 28 milyon ton olduğu tahmin ediliyor.
Dünya Bankası tahminlerine göre, tekstil boyama işlemi, sanayi kaynaklı su kirliliğinin küresel ölçekte neredeyse yüzde 20’sinden sorumlu.
Modanın sadece sanayi boyutunun ya da polyester giysilerin kirletici olduğunu düşünmeyin. Onlar yalnızca ilk akla gelen. Örneğin, pamuk üretiminin de çok ciddi boyutta çevresel zararı var.
Dünya’da pamuk üretilen alanlar toplam tarım alanlarının sadece yüzde 2.5’i kadar olmasına rağmen tüketilen toplam tarım ilaçlarının dörtte biri pamuk üretimi için kullanılıyor. Pamuğu yemiyoruz diye o ilaçların insan sağlığını tehdit etmediğini düşünmeyin. Aksine tehdit büyük çünkü o ilaçların toprağımız, suyumuz geri dönülmez olarak kirletme özellikleri var.
Bir kot pantolon ve t-shirt için yaklaşık 20.000 litre tarımsal sulama yapılıyor. Çünkü 1 kg pamuk için bu kadar sulama yapılması gerekiyor.
Tüm bunları ne ben yanlış yazdım, ne de siz yanlış okudunuz! Maalesef bunlar korkunç sonuçlardan sadece birkaç örnek. Daha pek çok aşamada, bilinmeyen çevresel tahribat meydana geliyor. Yani eksiği var fazlası yok!
Portakallı bluzler yolda
Aldığımız ve modası geçti diye çöpe attığımız her bir kıyafetin çevresel maliyeti oldukça ağır. Ancak güzel haberler de var! Modanın devleri, sürdürülebilir üretime geçiş için çalışıyorlar. Örneğin, İtalya’da portakal kabuklarından doğada çözünebilen kumaş yapımına başlanmış!
Portakallı bluzler yaygınlaşana kadar gezegenimizi korumak için yavaş modaya/moduna mı geçsek acaba?
