Fotoğraf: Andrew Robles
“Hayatta her şeyi kontrol edemezsiniz.”
“Hayatta her şeyi kontrol edemezsiniz.”
“Hayatta her şeyi kontrol edemezsiniz.”
Etrafınıza bakın, çoğu insanın bu gerçeği kabullenmekte güçlük çektiğini göreceksiniz. İş yerinizdeki patronunuz, eşiniz ya da kendiniz. Sürekli detaylara takılıp her şeyin istediği gibi olması için çabalıyor, istediğiniz gibi davranmayan her insanı değiştirebileceğinizi sanıyor olabilirsiniz. Bunun gibi hayatta her şeyi kontrol edebileceğini düşünen insanlar kontrol delisi olarak görülüyor. Çünkü hareketlerinin altında şu düşünce yatıyor: “Eğer insanlar üzerinde ve içinde bulunduğum durum üzerinde kontrol sahibi olursam, kötü şeyleri engelleyebilirim!”
Bazıları da kötü şeylerin olmasını engelleyemeyeceğini bilse de endişelenmeye devam ediyorlar. Henüz olmayan bir doğal afet ya da yakalanmadıkları ölümcül bir hastalığı düşünüp üzülüyorlar. Kendinizi engelleyemeyeceğiniz şeylere üzülmek için zaman ve enerji harcar vaziyette buluyorsanız, size yardımcı olabilecek 6 yola bakalım:
1. Kontrol edebileceğiniz şeyleri belirleyin
Kendinizi endişelenir vaziyette bulduğunuzda, ara verin ve kontrol edebileceğiniz kısımlara odaklanın. Unutmayın ki fırtınanın gelmesini engelleyemezsiniz, fakat önleminizi alabilirsiniz. Ya da herhangi birinin nasıl davranacağını kontrol edemezsiniz, bunun yerine kendi vereceğiniz tepkiyi kontrol edebilirsiniz. Bazen kontrol edebileceğiniz tek şeyin kendi gayretiniz ve davranışınız olduğunu fark edin. Enerjinizi kontrol edebileceğiniz şeylere harcadığınızda çok daha etkili olacağınızı göreceksiniz.
2. Etkiniz üzerinde yoğunlaşın
İnsanları ve koşulları etkileyebilirsiniz, fakat işlerin istediğiniz gibi gitmesini sağlayamazsınız. Eğer gerçekten etkili olmak istiyorsanız, davranışınızı değiştirmeye odaklanabilirsiniz. İyi bir rol model olun ve kendiniz için sağlıklı sınırlar çizin. Eğer birinin seçimleriyle ilgili endişeleriniz varsa, fikrinizi paylaşın. Ama bunu sadece bir kere paylaşın. Düzelmek istemeyen insanları düzeltmeye çalışmayın.
3. Korkularınızla yüzleşin
Olacağından korktuğunuz şeyi kendinize sürekli sorun. Sonucunda yıkıcı bir sonuç mu bekliyorsunuz ya da hayal kırıklığıyla baş edemeyeceğinizi mi düşünüyorsunuz? Genellikle, en kötü senaryo bile sizin öngördüğünüz kadar trajik değildir. Düşündüğünüzden çok daha güçlü olduğunuzu unutmayın. Fakat bazen insanlar olabilecek sorunlara o kadar odaklanır ki, sorun olduğunda ne yapabileceklerini hiç düşünmezler. En kötü senaryonun üstesinden gelebileceğinizi kabul ederseniz, enerjinizi daha yararlı bir şekilde kullanabilirsiniz.
4. Kara kara düşünme ile problem çözümüne odaklanmayı ayırt edin
Kafanızda sürekli aynı konuşmaları ya da kötü sonuçları hayal etmenin size hiçbir faydası olmayacaktır. Fakat problemi çözmenin olacak. Kendinize düşüncelerinizin yararlı olup olmadığını sorun. Başarılı olma şansınızı artırmanın yollarını bulmaya çalışmak gibi aktif olarak bir sorunu çözüyorsanız, çözümler üzerinde çalışmaya devam edin. Ama, kara kara düşünerek zamanınızı harcıyorsanız, hemen başka bir kanala geçin. Düşüncelerinizin yardımcı olmadığını kabul edin, ayağa kalkın ve daha yararlı bir şeye odaklanın.
5. Stresle baş etmek için plan yapın
Egzersiz yapmak, sağlıklı yemek yemek, yeterli uyumak kendinize bakmanız için gereken sadece birkaç aktivitedir. Zihin ve vücudun daha verimli işleyebilmesi için stresle baş etmeye de zaman ayırmak zorundasınız.
Meditasyon, hobi ya da arkadaşlarla zaman geçirmek gibi kendinize stres giderici aktiviteler bulun. Stres seviyenize dikkat edin ve sıkıntıyla nasıl başa çıkabileceğinizi fark edin. Başkalarına şikayet etme, fazla alkol tüketimi gibi sağlıksız başa çıkma yöntemlerini ortadan kaldırın.
6. Sağlıklı olumlamalar geliştirin
Sakinleşmek istediğinizde ya da bir şey yapmanız gerektiğinde şu cümleyi hatırlayın: “Olmasını sağla”. Bu şekilde hareketlerinizi kendinizin kontrol ettiğini hatırlayacaksınız. “Hafta sonu umarım yağmur yağmaz” gibi kontrol edemediğiniz şeyleri düşünmeye başladığınızda, kendinize “Bununla başa çıkabilirim” deyin. Bu küçük olumlamalar, kontrol edemeyeceğiniz şeyler üzerine düşünürken zamanınızı boşa harcamamanızı sağlayacaktır.
Kaynak: psychologytoday.com, thriveglobal.com
