Özellikle büyük şehirlerde sürdürülen hızlı hayat tarzının insan doğasına pek de uygun olmadığı biliniyor. Sürekli bir koşturma ve telaş halinde yaşamanın insanlar üzerindeki en belirgin etkisi olan stres, çağımızın en yaygın hastalıkların temel nedeni olarak gösteriliyor. Fakat doğamıza aykırı olan bu hayat tarzına o kadar alışmışız ki sosyal izolasyon günlerinde bile bizi sağlığımızla tehdit eden stres dolu hayat tarzımızı sürdürmeye çalışıyor ve elimizden bir şey gelmeyince de kaygı ve endişe yaşıyoruz. Bu sağlıksız döngüden kurtulmak ve hayata güzel bir mola vermek için bir önerim var: Niksen.
İlk önce Danimarka’dan dünyaya yayılan Hygge akımıyla mumlar, yumuşacık battaniyeler ve sade ama samimi bir yaşam tarzını hayatımızı dahil ettik. Daha sonra İsveç’den çıkan Lagom ile kararında yaşamayı deneyimledik. Şimdilerde ise yine Kuzey Avrupa’dan çıkan ve hayatımıza sadelik, dinginlik ve huzur katmayı hedefleyen Niksen akımıyla tanışıyoruz.
Yoğunluğu ve stres seviyesi gün geçtikçe artan hayat tarzına dur demenin formülü, Hollanda’da ortaya çıkan ve Niksen adı verilen bu akımın dilimizdeki karşılığı “suçluluk hissetmeden rahatlama ve hiçbir şey yapmama”.
Niksen nedir?
En basit açıklamasıyla yapmamız gereken işleri yapmamak anlamına gelen Niksen, bilinçli olarak enerjimizi ve zamanımızı hiçbir şey yapmamaya odaklamamızı öneriyor. Yani sabit bir şekilde oturarak camdan bakmak Niksen felsefesini uygulamak olarak kabul ediliyor. Bu yaklaşımın tembellik etmekten farkı ise “bilinçli olmak”.
Yapılan pek çok bilimsel araştırma fiziksel ve mental olarak uyuşuk, tükenmiş ve bitkin hissetmenin üretkenliği ve performansı olumsuz yönde etkilediği ortaya koyuyor. Aynı araştırmalar gün içinde verilen bilinçli molalarla bu hislerin ve negatif etkilerinin kontrol altına alınabileceğini de gösteriyor.
Yani başka bir deyişle: Gün içinde verilen bilinçli molalar üretkenliği ve performansı arttırdığı gibi ruh sağlığını da olumlu yönde etkiliyor.
İlginizi çekebilir: Tükenmişlik Hissinden Kurtulmanın Yolları
Neden Niksen?
Yavaşlamaya ve sağlıklı ölçülerde durmaya izin vermeyen günümüz hayat tarzı, zihin sağlığı, iyi olma hali, üretkenlik ve daha pek çok konu üzerinde negatif etkiler yaratabiliyor. Gelişen teknolojiyle her an ulaşılabilir olmamızı sağlayan akıllı telefonlar da bu negatif etkileri daha da güçlendiriyor. Fakat sürekli bir işle meşgul olmamız beynimize ihtiyaç duyduğu yenilenme zamanını tanıyamamamıza neden oluyor.
Yapılan bir araştırma gün içinde kaçınılmaz olarak başımıza gelen “düş kurma” halinin yaratıcılığımızı beslediğini ve problem çözme yeteneklerimizi geliştirdiğini ortaya koymuştur. (*) Fakat bu düş kurma halinin hiçbir şey yapmazken olması şart!
Ayrıca hiçbir şey yapmadan oturmak üretkenliği arttırmak için de en etkili yöntemlerden bir tanesi. Enerjimiz vücudumuzda üretken olmamızı sağlayan bir yakıt görevi görür. Dolayısıyla enerjimizin bitmesi demek üretkenliğimizin de bitmesi anlamına geliyor.
Nasıl uygulanır?
Niksen akımını uygulamaya başlamak en başlarda bizi zorlayacak olsa da olumlu etkileri kısa süre içinde ortaya çıkıyor. İşte bu akımı uygulamaya başlamak için birkaç ipucu!
Hiçbir şey yapmamak için özel olarak zaman ayırın
Gün içinde en üretken olduğunuz zamanı ve zihninizin yavaşlamaya başladığı zamanları belirleyin. Tam zihniniz yavaşlamaya başladığı anda yaptığınız işten -hangi aşamada olursanız olun- uzaklaşın. Burada önemli olan işiniz hangi noktada olursa olsun onu kesebilme ve başından kalkma kararını verebilmek.
Önem sırası yapmak ve fazladan iş yükünün altına girmemek de ihtiyacınız olan noktalarda gerektiği kadar mola alabilmek adına önemli. Buna ek olarak sıra beklemek veya çocuğunuzun okuldan çıkmasını beklemek gibi fırsatları Niksen uygulaması için değerlendirmek de size hem zaman kazandırıyor hem de üretkenliğinizi arttırıyor.
Meşgul olma kültürüne direnin
Hiçbir şey yapmadığınız anları kabullenin. Yani birisi size öğlen aranızda ne yaptığınızı sorduğu zaman “hiçbir şey” cevabını verebiliyor olmanız gerekiyor. Tatillerinizde veya molalarınızda çalışmadığınız için özür dilemenize gerek olmadığını ve Niksen’in tembellik değil üretkenliği arttırmak için bir hayat becerisi olduğunu hatırlayın.
Yani ilk aşamada olan “bir şey yapmıyormuş” hissini meşguliyete tercih etmeniz gerekiyor.
Beklentilerinizi ayarlayın
İlk günden itibaren hayatınızın değişmeyeceğinin farkında olun. Önemli olan en başlardaki rahatsızlığa rağmen Niksen uygulamasını sürdürmek ve zaman içinde meydana gelecek değişimi fark etmek.
Bulunduğunuz ortama dikkat edin
Bulunduğunuz ortam Niksen’in etkisini arttırıyor. Televizyon yerine şömineye veya cama doğru bakan rahat bir kanepe, minderler ve yumuşak bir battaniye Niksen uygulamanız için oldukça elverişli bir ortam yaratmanızı destekliyor. Ayrıca elektronik cihazları kapatmak ve hatta ortamdan uzaklaştırmak da Niksen’in etkilerini arttırıyor.
İlginizi çekebilir: Tükenmişlik Testi: Hayat Enerjiniz Ne Durumda?
(*)http://clok.uclan.ac.uk/22263/1/22263%20Does%2520being%2520bored%2520make%2520us%2520more%2520creativeV2.pdf
