YAZAN: BURCU ERBAŞ
FOTOĞRAF: SAKARA
In partnerhip with Wings

Sağlıklı yaşam süresi ortalamanın çok üzerinde olan insanların yoğunlukta yaşadığı yerlere Mavi Bölgeler deniyor. Dünyanın dört bir köşesinde bulunan bu bölgeler birbirlerinden çok farklı iklim, beslenme şekilleri veya kültürlere sahip olsa da hepsinde insanların çok uzun yıllar boyunca, sağlıklı bir şekilde yaşayabildikleri tespit ediliyor. Özellikle yakın zamanda popülerliği artan uzun yaşam çalışmalarına da sıklıkla konu olan bu yerler ve buralarda yaşayanlar, bizlere örnek teşkil etmesi ve biraz da ilham olması için detaylıca araştırılıyor. Bir Mavi Bölge olan Okinawa da en uzun yaşam süresine sahip toplumlardan birini oluşturuyor. Burada yaşayan her 100 bin kişiden 68’i rahatlık ve sağlıkla 100 yaşını aşıyor! Okinawalı insanları neyin bu denli sağlıklı ve genç tuttuğunu araştıran bilim insanları da bunu genetiklerine ve beslenme tarzlarına borçlu olduklarını görüyor. Okinawalıların yiyerek 100 yaşına kadar yaşayabildikleri, alışkın olduğumuz sağlıklı beslenme modellerine hiç benzemeyen Okinawa diyeti nedir ve nasıl yapılır? Sizin için araştırdık!


Okinawa diyeti nedir?

Okinawa, Japonya’nın prefetörlüklerinden birisi olup ülkenin güneyinde bulunan Ryukyu Adaları’ndan en büyüğüdür. Aynı zamanda 5 Mavi Bölge’den birisi olan Okinawa’da yaşayanların sağlıklı ve uzun bir yaşam sürmeleri kendilerine özgü diyetlerine ve yaşam tarzlarına bağlanıyor.

Sağlıklı beslenme nedir denildiğinde Batılı bir kişinin tam aksini söyleyeceği diyetleri yüksek karbonhidrat, az protein ve az yağ içeriyor. Aynı zamanda düşük kaloride seyrediyor. Eskiden neredeyse yüzde 85’i karbonhidrattan oluşan bu diyet günümüzde yüzde 58 oranında karbonhidrat içeriyor. Protein oranı ise hep oldukça düşük düzeyde; yüzde 9-15 arasında seyrediyor. Yüzde 100’den kalan küçük bir kısım da yağlarla doluyor. Hatta diyetteki bu karbonhidrat-protein farkı Okinawa Oranı olarak da bilinen 10’a 1 şeklinde özetleniyor.

Diyetin bir diğer ayırıcı unsuru ise kalorisinin düşüklüğünde gizleniyor. Okinawalılar sağlıklı bir bireyin günlük olarak alması gereken kalori miktarından neredeyse yüzde 11 daha az kalori alıyor. Her yemekten önce “hara hichi bu” yani “midenin 10’da 8’i dolana kadar ye” cümlesini tekrar ederek kendilerini fazla yemekten alıkoyuyorlar. Bu durum aslında günümüzde sağlıklı ve uzun yaşamın sırları arasında gösterilen IF yani aralıklı oruç ile açıklanabiliyor. Hücresel bir seviyede açlık -bu durumda düşük kalori- serbest radikallerin temizlenmesini ve otofajiyi destekleyebiliyor. Nitekim diyetleri düşük kalorili olsa da çok yüksek oranda mikro besin; vitamin, mineral ve antioksidan içermeye devam ediyor.

Okinawa diyetinde neler yeniyor?

Okinawalılar yüksek oranda karbonhidrat tüketiyor ama bu karbonhidrat bizim ilk anda aklımıza gelen makarna, pilav ve ekmekten oluşmuyor. Tam aksine Okinawalılar çok yüksek miktarda sebze ve soya tüketiyor. Diyetlerinin kalanını ise nadiren tükettikleri balık, domuz gibi hayvansal protein kaynakları dolduruyor. Okinawalılar neredeyse bitki bazlı denebilecek kadar sebze ağırlıklı, yüksek lif ve mikro-besin oranına sahip bir beslenme izliyor.

Okinawa diyeti’nin yıldız oyuncusu ise kimi sağlık uzmanına göre en sağlıklı besin olan tatlı patates oluyor. Yüksek oranda lif, antioksidan, kalsiyum, potasyum, magnezyum, A ve C vitaminine sahip olan tatlı patates aynı zamanda kan şekerinde ani dalgalanmalara da yol açmıyor ve uzun süre tok tutuyor. Tüm turuncu sebzeler gibi tatlı patates de karotenoid açısından çok zengin seyrediyor.

Beslenmeleri yüksek oranda aşağıdaki besinleri içeriyor:

  • Tatlı patates.
  • Deniz yosunu.
  • Turp.
  • Kavun.
  • Lahana.
  • Havuç.
  • Balkabağı.
  • Papaya.
  • Kabak.
  • Soya.
  • Goya salatalığı.

Beslenmelerinde nadiren aşağıdaki besinlere yer veriyorlar:

  • Noodle.
  • Pirinç.
  • Tofu.
  • Edamame.
  • Deniz ürünü; ahtapot ve kalamar.
  • Balık – neredeyse yüzde 1 oranında.
  • Domuz eti – neredeyse yüzde 1 oranında.
  • Baharatlar, özellikle zerdeçal.
  • Yeşil çay.
  • Alkol.

Okinawa diyetinde neredeyse hiç süt ve süt ürününe, işlenmiş ve paketlenmiş ürünlere, baklagillere, yukarıda yazanlardan başka meyve, kuru yemiş ve tohuma rastlanmıyor.

Okinawa diyetinin faydaları nelerdir?

Okinawa’da 100 yaşına ve üzerine kadar sorunsuzca yaşayan insanlar araştırıldığında ileri yaş ile ilişkilendirilen hastalıklara sahip olmadıkları görülüyor. Bu insanlarda kardiyovasküler rahatsızlıklar; kalp sorunları, tansiyon, kolesterol görülmediği gibi diyabet, kanser ve demans gibi yaygın yaş hastalıklarının oranı da çok düşük bulunuyor. Yapılan araştırmalar iki sebebi öne çıkarıyor: genetik ve yaşam tarzı.

Öncelikle Okinawalıların, onları demans ve kalp rahatsızlıklarına karşı koruyan bir genetik mutasyona sahip olduğu ortaya çıkıyor. Ancak bu genetik mutasyon bile tek başına üstün sağlıklarını açıklamaya yetmiyor. Uzun yaşamları aynı zamanda güçlü bağlar ile karakterize olan sosyal yaşamları, fiziksel olarak aktif bir yaşam sürmeleri ve tabii ki Okinawa diyeti ile açıklanabiliyor.

Okinawa diyetinin en belirgin faydası yüksek antioksidan özelliği sayesinde bedende antienflamatuar bir etki yaratması oluyor. Günümüzde Alzheimer’dan diyabete birçok hastalık yüksek bedensel enflamasyon ile ilişkilendiriliyor. Enflamasyon da hücresel seviyede yüksek miktarda serbest radikal hasarı olduğunda ortaya çıkıyor. Antioksidanlar serbest radikallerin birer antidotu olarak etki ediyor ve enflamasyonun düşürülmesine yardımcı oluyor. Aynı zamanda Okinawa beslenme şekli enflamasyona yol açan rafine şeker, doymuş yağ gibi gıdalar içermediği için bedene ek bir yük eklemiyor.

Her büyük beslenme değişiminden önce olduğu gibi Okinawa diyetini de kendinize uyarlamak istiyorsanız önce sağlık danışmanınızla görüşmeniz ve sizin durumunuz için doğru olup olmadığını öğrenmeniz büyük önem taşıyor.


Yenilenen Wings ile hayatınıza değer katmaya, alışveriş keyfini ayrıcalıklara dönüştürmeye hazır mısınız? Siz de Wings’in ayrıcalıklı dünyasına katılmak ve size özel programlarını incelemek için link üzerinden başvurunuzu yapabilirsiniz! 



Burcu Erbaş

1997 yılında Antalya’da doğan Burcu, İstanbul Saint Joseph lisesinde eğitim gördü. 2020 yılında Galatasaray Üniversitesi Siyaset Bilimi bölümünde lisans eğitimini tamamladı. Erasmus programı ile bir sene boyunca eğitim aldığı Sciences Po Paris’te çevre politikaları, sürdürülebilirlik ve ekoloji üzerine dersler aldı. Öğrendiklerinden çok etkilenen Burcu yaşam tarzını çevreye duyarlı olacak şekilde...



BLOOM SHOP