Regl, doğaldır. Regl, sağlıktır. Toplumun yarısı her ay regl olurken regl hakkında konuşmak ne utanılacak, ne saklanacak, ne de ayıp bulunacak bir durum değil. Öte yandan yaşam kadınları regl olmaktan çekindikleri, rahatsız, ağrılı, düzensiz regl dönemleri geçirip bunu normal karşıladıkları bir yöne doğru itiyor. Bu sosyal baskıları ve tabuları yıkmanınsa tek bir yolu var: Regl farkındalığı. Kadın erkek gözetmeden her yaştan kişinin yaşamın en doğal parçalarından biri olan regl hakkında doğru ve yeterli bilgiye sahip olması, sorunları fark edebilmesi ve rahatlıkla dile getirebilmesi gerekiyor. Toplumumuzda böyle bir regl bilincinin gelişebilmesi için uzun yıllardır çalışan hijyenik ped markası Molped bu 28 Mayıs Dünya Regl Hijyeni Günü’nde hepimizi tabuları yıkmaya çağırıyor. Günün önemini anlamak, ülkemizdeki regl alışkanlıklarını konuşmak ve Molped’in yeni girişimleri öğrenmek üzere Hayat Hijyenik Ped Kategorisi Global Pazarlama Direktörü Esra Gerek Göktepe ile keyifli bir sohbet gerçekleştirdik!
Neden regl sadece ülkemizde değil dünya genelinde bir tabu olarak değerlendiriliyor; yeterince konuşulmuyor, utanılıyor, ayıplanıyor?
“Regl”in tabu olması çok uzun zamandır araştırmaların, sivil toplum örgütlerinin ve pek çok akademik yayının sadece bugün değil dün de konusu idi. Özellikle 1980’li yıllardan bu yana konuyla ilgili ortaya koyulan pek çok çalışma mevcut ve araştırmaların genel olarak özeti tabunun evrensel, takınılan sessizliğin ise genel bir kural olduğu yönünde. Hepimiz biliyoruz ki kadının biyolojik sürecinin sağlıklı bir şekilde çalıştığının en önemli göstergesi olan regl maalesef utanıldıkça, saklandıkça, konuşulmadıkça toplumda daha büyük bir tabu haline geliyor.
Markamızın doğduğu günden bugüne her söylemimizde regl olmanın utanılacak ve saklanacak bir şey olmadığını ve konuştukça normalleşeceğini vurguluyoruz. Özellikle bu konudaki ön yargıları kadınlar lehine değiştirmek adına sorumluluğumuz olduğuna inanıyor ve bu inançla da çeşitli çalışmalar sürdürüyoruz.
Regl hakkında toplumumuz neler düşünüyor? Özellikle kadınların bakış açısında seneler içerisinde bir değişim yaşandı mı?
Geçtiğimiz sene, Endometriozis ve Adenomyozis Derneği aracılığıyla “Türkiye Regl Farkındalık” indeksini ortaya koyan bir araştırmaya imza attık.
İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Bursa, Gaziantep, Samsun, Malatya, Kayseri, Balıkesir, Trabzon ve Erzurum olmak üzere Türkiye temsili 12 ilde 15-45 yaş arası tüm SES gruplarında 1.829 kadın ile yüz yüze görüşülerek yaptırdığımız araştırmada, Türkiye’de regl farkındalığı konusunda geçmişe nazaran ilerleme olduğunu görsek de doğru bilinçlenme için çalışmalarının devam etmesi gerektiğini biliyoruz. Özellikle gençlerde regl farkındalığının yüksek olması, gelecekte toplumdaki tabuların yok olmasa da daha iyi bir noktada gelişim göstereceğini bir habercisi niteliğinde bizim için. Yanı sıra reglin tabu olmaktan çıkmasıyla ilgili hayalimizde bize büyük rol düştüğünün de her zaman farkındayız.
Bu umut verici tablonun sebebi nedir sizce? Daha da iyiye gidebilmek için regl üzerine ne gibi çalışmalar yapılması gerektiğini düşünüyorsunuz?
Bu umut verici tabloyu ben iki farklı başlıkta değerlendirmek isterim. Bunlardan ilki regl tabusu ikincisi ise regl farkındalığı… Dijital dünya sayesinde, genç kadınlar “regl” olmadan önce hakkında fikir sahibi olmaya başlıyor, araştırabiliyor, kafasında sorular varsa bunu forumlarda kendi yaş gruplarıyla paylaşabiliyor. Yaşadıkları tecrübeleri, karşılaşılması olası durumları konuşuyorlar, bu güzel bir şey, regl ile ilgili bunun biyolojik bir süreç olduğuyla ilgili farkındalık sahibi oluyorlar. İkincisi ise regl tabusu, geçtiğimiz yıllarda bir markette aldığınız pedi saklayan diyen birine karşılık, Twitter’da paylaşılan bir tweet ve ardından çığ gibi büyüyen tepki de gördük ki, regl tabusuna karşı koyan bir duruş var.
Tam bu konuya değinmişken, Molped olarak o dönemki gündemde nasıl aksiyon aldığımızı aktarmak isterim, bu çalışmalar ve benzerlerinin yapılması hususunda üzerimize düşen görevin de farkındayız. Geçmişte olduğu gibi, Twitter’da pedini sakla diyen gence doğan tepkide biz de susmadık, bu konudaki tavrımızı ortaya koyduk ve bunun için de kamuoyunda gündemi belirleyen mecralardan birinde konuştuk. Cüneyt Özdemir’in YouTube’da yaptığı programa katıldık. “Aldığınız pedi saklayın,” diyenlere cevap olarak Cüneyt Özdemir’in arkasındaki fon çeşit çeşit Molped’lerle kaplıydı. Saklamıyorduk ve saklamaya da niyetimiz yoktu. Canlı yayında, konuşmaya başlarsak bu konunun normalleşeceğinin bir kez daha altını çizdik. Konuyu takip edip bir adım daha atarak yeni bir farkındalık kampanyasına başladık. Durumun kendisinin konuşulabilir olması gerekiyordu. 1999 yılına doğduğumuz yıla dönecek olursam, herkesin hatırlayacağı meşhur bir sloganımızı vardı: “Molped’iniz var mı?” Bu sloganı kullandığımız cesur reklamımızla söyledik, belki de ilk kez bir ped markasının ismi sokaklarda genç kadınlar tarafından telaffuz edilmiş, bir ped markasının reklam filminde erkekler rol almış oldu. Yanı sıra yıllardan beri “özel gün” yerine “regl” diyoruz, bunu reklamlarımızda da bu şekilde ifade ediyoruz ve regl kelimesinin kullanılması gerektiğini söylüyoruz. “Regl”iz ve her ay tekrarlanan doğal bir süreci yaşıyoruz. YouTube kanalımızda uzun yıllardır “Dünya Tek Biz İkimiz!” diyerek genç kadınların bu konuyu konuşabilmesi için bir platform ve fazlaca içerik sağlıyoruz. Hatta regl, tabular gibi meselelerle ilgili sadece kadınlar değil erkek arkadaşları ile de konuşuyoruz
Son olarak, genç kadınların yol arkadaşı Molped markası olarak 28 Mayıs Dünya Regl Hijyeni Günü’nü kutluyor ve farkındalık yaratmaya çalışıyoruz. Kadınların döngüsü 28 günde bir ve yine ortalama 5 gün olarak gerçekleşiyor. Bu sayılardan yola çıkarak 28 Mayıs (28.05) tarihi Dünya Regl Hijyeni Günü olarak kutlanıyor, biz de bugüne özel tasarlattığımız bilekliklerle farkındalık sağlamak istiyoruz.
Regl hakkında kimden nasıl bilgi alıyoruz? Her yaştan kadının regl ve menstrüasyon hakkında doğru bilgiye ulaşabilmesi için sizce nasıl bir bilgi ağının kurulması gerekli?
Bu sorunuzu geçtiğimiz yıl yaptırdığımız Türkiye Regl Farkındalık Araştırması’ndaki sonuçlarla yanıtlamak isterim. Araştırmaya göre Türkiye’de regl hakkında kadın doğum uzmanlarına, annelere ve internete danışılıyor. Kadın sağlığı ve hastalıkları için ilk başvurulan bilgi kaynakları; “kadın doğum uzmanları”, “anneler” ve “internet” olarak çıkıyor. Oranlarına baktığımızda da kadın doğum uzmanları yüzde 49, anneler yüzde 44, internet ise yüzde 39 olarak görülüyor. Yaş ilerledikçe doktordan bilgi alma oranları artarken gençler daha çok annelerine danışıyor.
Özellikle bu konuyla ilgili en doğru bilginin uzmanlar tarafından alınmasını öneriyoruz. Molped olarak www.molped.com.tr adlı web sitemiz üzerinden regl ile uzmanlardan aldığımız bilgileri paylaşmayı önemsiyoruz.
En önemlisi de regl konusunun konuşuldukça normalleşeceğine inanıyoruz. Bu kapsamda da 2012 yılında “Dünya Tek Biz İkimiz” diyerek Youtube kanalımızı hayata geçirdik. Burası reglin rahatlıkla konuşulduğu bir platform. Önümüzdeki dönem de bu ve benzeri adımlar atmaya devam ederek regl olmanın yaşam döngüsü içerisindeki en doğal şeylerden biri olduğunun altını çizmeyi sürdüreceğiz.
