Kahve kuyruğunun düşündüğünüzden daha uzun sürmesi, önünüzde yavaş yürüyen insanlar olması, birisi ile mesajlaşırken size geç cevap vermesi, başvurduğunuz iş, okul hatta vizeden 2 gün (!) geçmesine rağmen hala haber gelmemesi… Gündelik yaşamda sabrımızın son damlasına kadar gelmişiz gibi hissettiren birçok durumla karşılaşıyoruz. Hayatın büyük ölçeğine kıyasla belki bize saliseler kaybettiren yukarıdaki olaylar iç dünyamızda kocaman öfke, sabırsızlık, çaresizlik dalgaları yaratıyor. Kimimiz bu dalgaları içinde tutmayı becerebilse de birçoğumuz günümüze sadece biraz daha sabırlı olmayı beceremediğimiz için agresif ve düşük ruh halinde devam ediyoruz. Nitekim sabırsızlık bizi içten dışa yoran, tüketen ve hayatımızı düşündüğümüzden daha çok negatif etkileyen sinsi bir unsur. Gıpta ile baktığımız, ilham aldığımız o başarılı, yaratıcı, bilge, olgun kişilerden bizi ayıran tek farkımız. O halde nasıl daha sabırlı olabiliriz? Sabırlı olmak bize ne kazandırır? Sizin için yazdık!
Sabırlı olmak ne anlama geliyor?
Sabırlı olmak istediğimiz veya ihtiyaç duyduğumuz sonuca oluşana kadar sakin kalabilme yetisidir. Araştırmalara göre sabır 3 türde yaşanır: Kişiler arası, hayatın zorlukları karşısında, gündelik yaşam esnasında. Kişiler arası sabırda başkalarının ihtiyaç, istek ve yetersizlikleri karşısında ne denli sakin kalabildiğimiz ölçülür. Örneğin yavaş öğrendiğini düşündüğümüz yeni iş arkadaşımız, kahvemizi geç hazırlayan baristamız gibi. Hayatın zorlukları karşısında sabırlı olmaksa ruhsal ve zihinsel dayanıklılığımızı oluşturur. Örneğin bir davamızın henüz sonuçlanmaması, aldığımız tıbbi tedavinin henüz fayda göstermemesi, başvurduğumuz okuldan/işten yanıt alamamamız karşısında ne denli sakin kalabildiğimizi gösterir. Gündelik zorluklar içinde sabırlı olmaksa öz disiplinimizi belirler. Örneğin işimizde sıkıcı veya zorlayıcı bulduğumuz görevleri zamanında tamamlayabiliyor muyuz? Durmuş bir trafikte kalmak bizi nasıl etkiliyor?
Sabırlı olmak bize ne kazandırır?
Eğer sabrın 3 unsurunda da genel olarak yüksek bir performans gösterebiliyorsak sosyal çevremiz tarafından daha sevilen, övülen, işinde, okulunda başarılı, odağı yüksek, üretken kişiler oluyoruz. Aksine düşük performans gösteriyorsak daha fevri, empati yoksunu, ukala, öfkeli bulunuyor, iş ve okul hayatında daha çok zorlanıyoruz. Sabırlı olmak, özellikle modern yaşamda kişiyi öne çıkaran ayırt edici bir unsura dönüşüyor. Sabırsızlıksa çığ gibi büyüyen endişe, öfke, sinirlilik, yüksek kortizol, kas ağrıları sorunlarına katkıda bulunuyor. Sabırlı olmanın bize neler kazandırabileceğini merak ediyorsanız okumaya devam edin.
1. İyileşen bütünsel sağlık
Sabırlı olmak kişinin daha az negatif duygu ve düşünce yaşamasını, stresli durumlarla daha iyi başa çıkabilmesini sağlıyor. Bir araştırmaya göre sabırlı kişiler kendilerini daha “farkında, umutlu, tatminkar, cesur” buluyor ve hayatları hakkında daha büyük bir şükür ve bereket duygusu hissediyor. Sadece ruhsal ve zihinsel sağlığı değil aynı zamanda bedensel sağlığı da pozitif yönde etkileyebilen sabır akne, egzama gibi cilt sorunlarının, ülser, gastrit, ishal gibi sindirim problemlerinin daha az yaşanmasına yardımcı oluyor. Aynı zamanda kişinin uyku kalitesinin düzelmesine ve stresin daha iyi işlenmesine destek olduğu için bedensel enflamasyonun düşürülmesini sağlıyor.
2. İyileşen sosyal ilişkiler
Sabrın önemi en çok ilişkilerde görülüyor. Nazik olmanın bir formuna dönüşen sabır kişinin daha empatik, şefkatli, anlayışlı ve güvenilir olmasını, sosyal çevresinde daha çok sevilmesini sağlıyor. Daha sıcakkanlı, nazik ve uyumlu olarak görülen sabırlı kişiler daha çok, uzun soluklu ve sağlam arkadaşlıklar ve romantik ilişkiler kurabiliyor. Toplumsal alanda yapılan araştırmalar sabırlı kişilerin politik olarak daha aktif olduklarını, arkasında oldukları görüşleri daha sürdürülebilir şekilde savunduklarını gösteriyor.
3. İyileşen dünya görüşü
Başarıya giden yol, uzun ve zorlayıcı olabiliyor. Maalesef hiçbir isteğimiz tek gecede, sürdürülebilir şekilde başarılamıyor. Hayattan istediklerimizi alabilmek için duygusal olarak dayanıklı ve azimli olmamız gerekiyor. Sonuçlarını direkt olarak alamasak veya göremesek bile öz disipline, sorumluluk ve görev anlayışına sahip olmak, tutarlı ve düzenli eforlar göstermek bizi hedef ve hayallerimize daha çok yaklaştırıyor. Kafalarına koyduklarını sabrederek teker teker gerçekleştirebilen kişiler, yaşamlarından genel anlamda daha büyük bir mutluluk ve tatmin alıyor.
Sabır aynı zamanda başımıza gelen olayla ona nasıl tepki vereceğimiz arasında bize seçimlerimizi yapmamız için bir zaman veriyor. Daha doğru, net ve stratejik kararlar almamızı, durumları analiz edebilmemizi, hem kendimiz hem de çevremiz için iyi gelecek tepkiyi bulmamızı sağlıyor. Bu da aslında bilgeliğin temelinde yatıyor: “Başımıza gelenleri kontrol edemeyiz ama onlara nasıl tepki vereceğimizi seçebiliriz.”
Daha sabırlı olmak için ne yapabiliriz?
Sabırlı olmak başkalarının her isteğini yapan, herhangi bir sınırı olmayan, “üzerine gidilebilir” bir kişi olmak değildir. Gerçek sabır kişinin değer verdiği kişilerin iyiliği kadar kendisi için de gösterdiği bir çabadır. Hem sabırlı olup hem de güçlü sınırlara, istek ve ihtiyaçlara sahip olabiliriz. Peki aramızdaki en sabırsızımız bile nasıl daha sabırlı olabilir?
1. Farkındalık pratikleri yapmak
Farkındalık pratikleri bize anda kalmayı, daha bilinçli ve farkında olmayı, nefesimizi kontrol edebilmeyi, tek bir öge üzerinde odaklanabilmeyi, daha az reaktif, daha çok alıcı olmayı öğretiyor. Günde sadece 5 dakika meditasyon yapmak bile sabırlı olmakla ilişkilendirilen özellikleri kazanmamıza yardımcı oluyor.
2. Pozitif iç ses geliştirmek
Sabırsızlığın bizi ele geçirdiğini hissettiğimiz anda zihnimiz endişe verici düşüncelerle doluyor. “Başaramadım, işi alamadım, çok gecikicem, zaman kaybediyorum…” Bu anda negatif değil pozitif bir tonda kendimizle konuşmayı başarabilirsek sabırsızlığın negatif etkileri de o denli azalıyor. “Ben kendi zamanımdayım. Herkesin zamanlaması başkadır. Emeklerimin karşılığını mutlaka alacağım. 5 dakika gecikirsem kötü hiçbir şey olmayacak. Elimden geleni yapıyorum.”
3. İyi bir dinleyici olmak
Sabırlı olmayı öğrenmenin bir yolu da karşımızdaki kişiyi daha iyi dinlemeye çalışmaktan geçiyor. Konuşan kişiyi bölmemek, aktif olarak söylenenleri takip etmek, direkt tepki vermek yerine anlamaya çalışmak kişiyi otomatikman daha sabırlı, şefkatli, kibar ve anlayışlı kılıyor!
4. Sabır geliştirici testler yapmak, oyunlar oynamak
Sabrınızı geliştirmenin en eğlenceli yolu ise sizi zorlayan oyunlar oynamaktan geçiyor. Kocaman, bol parçalı bir puzzle’ı boş zamanlarınızda tamamlamaya çalışabilir; dışarıda yemekten keyif aldığınız kompleks bir yemeği evde, sıfırdan yapmaya çalışabilir; kendinizi geçmişte sabrınızı zorlayan durumlara bilerek sokabilir ve tetiklenmemeye gayret gösterebilirsiniz. Örneğin bir markette ödemeyi en kısa nasıl yapacağınızı düşünmek yerine markette uzun bir sırada bekleyin, yavaş yürüyen insanları geçmeye çalışmak yerine siz de biraz yavaşlamaya çalışın ve size neler hissettirdiğini gözlemleyin!