Sevgili anneler en hassas konu bizim için şüphesiz çocuklarımız. Onlar söz konusu olunca hep en iyisi, en sağlıklısı, en güvenlisi ve en güzeli olsun istiyoruz. Onlar yemek yediğinde biz doyuyoruz, onlar uyuduğunda biz uykumuzu alıyoruz, onlar büyüdükçe geliştikçe ve yeni şeyler öğrendikçe biz hayata daha da bağlanıyoruz. Dikkatimizi vermemiz gereken en önemli konulardan birisi ise bebeklerdeki D vitamini eksikliği!
Peki D vitamini neden bu kadar önemli?
D vitamini ince bağırsaklarda kalsiyum ve fosfor emilimini düzenleyerek bebeklerde kemik ve dişlerin normal gelişme ve büyümesini sağlamaktadır. Raşitizmi önleyerek kalsiyum ile birlikte kemik gelişimini kontrol eder. Hücrelerin büyümesinde ve kas ile sinir sisteminin düzenli işlevinde rol oynar.
Bebekler doğmadan önce D vitamini ihtiyacını anneden karşılar. Doğduklarında ise öncelikle plasenta yoluyla geçmiş olan D vitamini depolarını kullanırlar. Eğer annede yeterli düzeyde D vitamini yoksa, bebekte de D vitamini eksikliği ortaya çıkabilir. Anne sütü içerisinde yeterli oranda D vitamini olmaması ve bebeğin yeteri kadar güneş almaması sebebiyle, bebeğin ihtiyaç duyacağı tek takviye vitamin, D vitamini olur. Tüm bebeklere en az 1 yaşına kadar 400 IU/gün (günde 3 damla) D vitamini verilmelidir.
Beslenme yetersizliği, bebeğin prematüre doğması, çok uzun süre anne sütü verilmesi, beslenme desteğinin yetersiz olması, düşük sosyo-ekonomik düzey ve annenin eğitim yetersizliği de bebeklik döneminde D vitamini eksikliği için risk oluşturmaktadır.
D vitamini yetersizliğini önlemenin en doğal yolu anne ve bebeğin yeterli güneş görmesidir. Fakat güneşin zararlı ışınlarından koruduğunu sandığımız güneş kremlerinin D vitamini sentezini ciddi oranda azalttığını ve camdan geçerek gelen güneş ışınlarının sentez için faydalı olmadığını bilmenizde fayda var. Maalesef kentsel hava kirliliği de D vitamini sentezini azaltan diğer faktörlerden biridir. Ayrıca kışın ev içinde daha çok vakit geçirmek, bebeklerin dışarı çıkarılmaması (ki ben bir anne olarak mevsim gözetmeksizin bebeğimi her gün mutlaka güneş alması için dışarıya çıkarıyorum), güneş ışınlarını engelleyen giydirme şekli de D vitamini eksikliğinin kaçınılmaz nedenlerindendir.
D vitamini eksikliği nelere neden olur?
- Bebeklerde ve çocuklarda kalsiyum ve fosfor noksanlığına bağlı raşitizm denen kemik hastalığına neden olur ve raşitizm en sık 3 ay ve 2 yaş aralığında görülür.
- Bebeklerin kafatası esnek ve yumuşaktır. Raşitizme neden olan D vitamini eksikliği, kafatasının katılaşma sürecini de gecikebilir. Bu da beyin hasarı gibi riskleri arttırır.
- Raşitizmi olan bebeklerin kemiklerinde şekil bozuklukları, ayak, göğüs kafesi ve omurgada eğrilikler meydana gelebilir.
- Gelişim geriliğine neden olabilir. Emekleme, oturma gibi yetilerde zorlanma görülebilir, hatta el ve ayaklarda anormal kemik gelişimine bağlı şişlikler görülebilir.
- Kas zayıflığı veya kemik ağrısına neden olabilir. Yine başını dik tutmakta, emekleme ve oturmakta zorlanabilir.
D vitamini yetersizliğini önlemek için ne yapılabilir?
D vitaminin başlıca kaynağı güneş ışınlarıdır ve günde 15 dakika güneşlenme ile günlük gereksiniminin yüzde 80’ini karşılayabilirsiniz. Ama tam fayda sağlayabilmek için yukarıda belirttiğim gibi ışınların camdan geçmediğini ve güneş koruyucu kremlerin olumsuz etkisini de unutmamak gerekir.
Özellikle emziren anneler, yağlı balıklar, yumurta sarısı, peynir, süt, tereyağı, kakao, mantar gibi D vitamini kaynağı olan bazı besinleri tüketmelidir. Ancak sadece bunları tüketmenin günlük gereksinimi karşılamadığını bilmekte de fayda var.
En başta da söylediğim gibi bebeğinize doktorunuzun kontrolü altında takviye D vitaminini vermeyi ihmal etmeyin.
Unutma; bilinçli ve sağlıklı anne demek sağlıklı ve mutlu bebek demek 🙂
Sen mutluysan bebeğin de mutlu 🙂
