2016 yapımı Split (Parçalanmış) filmini izleyenler çoklu kişilik bozukluğu hakkında az çok bilgi sahibi olmuşlardır. Oldukça enteresan ve zaman zaman da tehlikeli olabilen bu kişilik bozukluğu, nadir görülmekle birlikte, çoğu koşulda hem kişiyi hem de kişinin yakın çevresini önemli ölçüde etkileyebiliyor.
Sıradan bir unutkanlık veya kafa karışıklığından başka bir boyutta olan çoklu kişilik bozukluğu sizi 8 yaşında bir kız çocuğu, 70 yaşında bir emekli albay, ünlü bir ressam veya beyin cerrahı olduğunuza inandırabilecek ölçüde ciddi bir rahatsızlık.
Peki, çoklu kişilik bozukluğu hangi durumlarda ortaya çıkıyor, belirtileri neler ve tedavi sürecinde nasıl bir yol izlenmeli? Tüm bu soruların cevaplarını sizler için araştırdık!
Çoklu kişilik bozukluğu nedir?
Çoğu insana göre farklı davranış özellikleri gösteren çoklu kişilik bozukluğuna sahip bireyler, toplumdan soyutlanmış bir ruh halinde olabilecekleri gibi insanlarla çok iyi anlaşan, uyumlu bir tutum içerisinde de hayatlarını sürdürebilirler.
Çoklu kişilik bozukluğu, kısaca kişilik özelliklerinin birbirine zıt birkaç kimlikle bütünleşmesi, yani kişinin birden fazla karaktere sahip olmasıdır.
Ortaya çıkış nedenleri arasında şu faktörler bulunabilir:
- Çevresel faktörler
- Çocukluk travmaları
- Sarsıcı bir kayıp
- Ailevi sorunlar
Çoklu kişilik bozukluğunun semptomları
Alternatif kişilik adı verilen diğer karakterlerin zaman zaman gün yüzüne çıkması, kişinin kendini farklı isimler ve özelliklerle tanımlaması, giyim tarzının, konuşmasının, davranışlarının daimi olarak büründüğü karaktere göre değişmesi çoklu kişilik bozukluğu göstergeleri arasındadır.
Kişinin kendi için tanımladığı karakterler tamamen birbirinden bağımsız ve birbirine zıt olabilir. 2 karakter bilincinin yanı sıra 50 farklı karakter bilincine de sahip olabilir. Her bir karakterin kendine has özellikleri, davranış şekilleri ve hayat hikayesi olacaktır.
Bunların haricinde aşağıdaki semptomlar da çoklu kişilik bozukluğunun teşhisinde belirleyici faktörler olarak tanımlanabilir.
- Yalnızlığı tercih etme
- Sosyal ve ikili ilişkilerden kaçınma
- Motivasyonsuzluk hissi ya da aşırı motivasyon
- Bilinç bulanıklığı
- Anksiyete
- Yeme bozuklukları
- Uyku problemleri
- Halüsinasyon
- Depresyon
- Bağımlılığa yatkınlık
Peki çoklu kişilik bozukluğunun teşhisi kesinleştikten sonra tedavi sürecinde nasıl bir yol izlenmeli? İşte sürecin 3 etkili yöntemi!
Psikoterapi
Çoklu kişilik bozukluğu için spesifik olarak bir ilaç ya da tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Ancak uzun süreli psikoterapi süreçleri, kişinin bilinç bulanıklığı halini rasyonel bakış açılarına odaklayarak kontrol altına almayı hedefler. Uzun süreli telkinler, antidepresan yardımı ve stres kontrolüyle farklı kişilik inançları tek bir kişiliğe dönüştürülmeye çalışılır.
Grup terapisi
Her ülkede çok yaygın olmasa da grup terapisiyle çoklu kişilik bozukluğu için terapi seçenekleri sunulmaktadır. Bu yöntemle, toplumla daha çok iç içe olarak sosyal becerilerini geliştiren kişide çoklu kişilik bozukluğu semptomlarında iyileşme hedeflenmektedir.
Meditasyon
Meditasyonun her türlü stres, korku ve umutsuzluk duygularına zaman içerisinde iyi geldiği ve kişinin ruh halini pozitif bir boyuta taşıdığı araştırmalarca kanıtlanmış durumda. Yukarıdaki iki metodun uygulanmasına ek olarak meditasyon yapmak, anksiyete ve depresyonla savaşarak kişinin içinde bulunduğu karmaşık ruh halinden farklı bir pencereye yönelmesine destek sağlar.
