Vücudumuz, iltihaplanma ve doku hasarı sonucunda ters giden bir şeyler olduğunu belli etmek için sık sık uyarı verir. Doğal bir kırmızı alarm olarak tanımlayabileceğimiz inflamasyon, ilişkili olduğu rahatsızlıkla birlikte kısa sürede tespit edilip tedavi edilmesi gereken bir durumdur. Vücudunuzda meydana gelen değişiklikleri daha kolay anlamlandırabilmeniz için enflamasyon belirtileri, nedenleri ve doğal yollardan korunma yöntemlerini araştırdık.
İnflamasyon nedir?
İnflamasyon, bağışıklık sisteminin yaralanmalar ve enfeksiyonlar gibi tehlike anlarında verdiği tepki halidir. Genellikle gözle görülür belirtiler göstererek vücutta anormal bir durum olduğuna işaret eder. Bu işaret olmazsa en basit iltihaplanmalar veya yaralanmalar bile ölümcül bir seviyeye ulaşabilir. Bu nedenle inflamasyon, dışarıdan gözle görünebilir halde olan belirtileriyle, içeride daha büyük problemlerin olduğunun belirtisidir. Bu yüzden inflamasyon gözlemlenmeli, kontrol altında tutulmalı ve inflamasyonu önleyen gıdalarla elimine edilmelidir.
İnflamasyon; akut inflamasyon ve kronik inflamasyon olmak üzere ikiye ayrılır. Akut inflamasyonun belirtileri kendini çabuk gösterir ve kısa zaman içerisinde tedavi edilebilecek düzeydedir. Ancak kronik inflamasyon, genellikle 6 haftadan fazla sürer. Akut inflamasyonun zamanında tedavi edilmemesi, kronik inflamasyona neden olabilir.
İlginizi çekebilir: Enflamasyon Nedir? Enflamasyonu Önlemek İçin Hangi Gıdalar Tüketilmelidir?
Akut inflamasyon belirtileri nelerdir?
Kısa süreli inflamasyonun ortaya çıkması için basit bir bilek burkulması, deri üzerinde kesik veya boğaz ağrısı bile yeterlidir. Vücut hasarlı bölgenin bir an önce iyileşebilmesi için hormonlara ve hücrelerde emilmiş halde bulunan besin değerlerine sinyal göndermeye başlar. Bunun sonucunda acil alarm moduna geçen vücut, aşağıdaki beş belirtiyle inflamasyon koşullarını oluşturur.
- Kızarıklık
- Acı hissi
- Isı artışı
- Şişkinlik
- Fonksiyon kaybı
İnflamasyonun temel belirtileri arasında yer alan kızarıklık, enfeksiyon kapan veya yara alan bölgedeki kimyasalların kan akışına dahil olmasıyla meydana gelir. Kan akışındaki değişim nedeniyle kızaran bölgede ısı artışı ve dokunulduğu zaman acı hissi ortaya çıkabilir. Tüm bunlara bağlı olarak tepki gösteren bölgede şişkinlik ve fonksiyon kaybı yaşanabilir.
İnflamasyon, durumun şiddetine göre stres ve sürekli bir huzursuzluk hali verir. Bu nedenle kişiyi psikolojik anlamda kötü etkilemekte ve beyne sürekli olarak acı ve ağrı sinyallerinin gönderilmesine neden olmaktadır. Psikolojik etkilerinin yanı sıra enflamasyon, ilerlediği durumlarda gözle görülür tahrişlere, yaralara ve fiziksel problemlere de ortam hazırlamaktadır.
Dermatolog Adarsh Vijay Mudgil, inflamasyonun kızarıklık haliyle bağlantılı olarak kuruluğa ve dökülmelere neden olabileceğini, zamanında müdahale edilmediğinde saç köklerine kadar negatif etki gösterebileceğini belirtmektedir.
Kronik inflamasyon belirtileri nelerdir?
- Sürekli yorgunluk
- Kilo artışı
- Mide ve bağırsak problemleri
- Zihinsel ve ruhsal rahatsızlıklar
- Bilişsel yetilerde zayıflama, kayıp
gibi bazı düzenli rahatsızlıklar kronik inflamasyon belirtileri arasındadır.
İnflamasyon tedavisi nasıldır?
Vücuttaki inflamasyon hali, sıcak veya soğuk terapi, stres kontrolü, egzersiz, sigara gibi kötü alışkanlıkları bırakma, doktor kontrolünde ilaç kullanımı gibi yöntemlerle azaltılabileceği gibi sağlıklı beslenme ile de kontrol altına alınabilir.
İnflamasyon riskini ortadan kaldırmaya destek olan besinler:
- Zeytinyağı gibi sağlıklı yağlar,
- Domates, avokado, portakal gibi vitamin deposu meyveler,
- Antioksidan bakımından zengin kırmızı meyveler,
- Başta ıspanak ve brokoli olmak üzere tüm yeşil yapraklılar ve sebzeler,
- Ceviz ve badem gibi kuruyemişler,
- Somon gibi yağlı balık türleri,
- Sarımsak, zerdeçal, tarçın, zencefil gibi süper gıdalar.
İnflamasyondan korunmak için mutlaka uzak durulması gereken yiyecekler arasında ise kızartmalar, şeker, rafine karbonhidratlar, alkol, işlenmiş gıdalar ve trans yağlar bulunmaktadır. Ayrıca hatalı beslenme haricinde vücuttaki inflamasyon halini tetikleyen faktörlerden bazıları aşırı ilaç kullanımı, bağışıklık sisteminin zayıflaması ve vücudun elimine etmekte zorlanacağı yabancı materyallere maruz kalma şeklinde sıralanabilir.
İlginizi çekebilir: İlaç Gıdalar: Bütünsel Sağlık İçin Gökkuşağını Tüketin
Kaynak: Livescience, Webmd, Health Harvard, Medical News Today, MindBodyGreen
Fotoğraf: Cupful of Kale