Çevre hareketi 1970’lerde oluşmaya başladığı zaman gençlik, coşku, umut ve değişim ile özleşiyordu. Şimdilerde ise kişilerin üzerine her gün yenisi yüklenen sorumluluklarla, bunu al, şunu sakın alma listeleriyle ve değişmeyen sonuçlarla anılıyor. Son 10 yılda bireysel olarak yüklendiğimiz koskoca çevre hareketinin büyük kuruluşlar, devletler, uluslararası örgütlerce desteklenmemesi gerçek değişimin önünde duruyor. Her tür özveriyi vermeye çalışan bizler ise çabalarımızın boşa gittiği veya hiç bir fark yaratmadığı inanışı ile karamsarlığa gömülüyor, belki de farkındalığımızı aksiyona dökmekten vazgeçiyoruz. İşte tam da bu anda, geçmişin coşkusunu, neşesini, umudunu bizlere geri getirmeyi amaçlayan iklim iyimserlik çevresel hareketin eksik parçasını dolduruyor.
Daha güzel bir gelecek hayal etmek
İnsanlığı tarih boyunca en çok motive edebilen, harekete geçiren duygu umut olmuştur. Geleceğin daha güzel olacağına inanmak, bir sonraki jenerasyonların daha iyi koşullarda yaşamasını istemek, her insanın daha iyi kararlar vermesini hatta şu anki yaşamımızı kökten değiştirecek aksiyonlarda bulunmasını; keşifler, başkaldırılar, icatlar yapmasını sağlamıştır. Kötü zamanların atlatılmasını kolaylaştırmış, ileriye ışık tutmuştur. Böylesi güçlü bir duygunun konu gezegenimiz ve içinde yaşayan tüm canlıların yaşamını devam ettirmesi olunca kaybolması ise sadece iklim mücadelesinin sürdürülebilirliğini azaltıyor.
İklim iyimserlik gerçekleri inkar etmek değildir.
İyimserlik kelimesi küresel ve kompleks çevresel krizler ile beraber anıldığı zaman yanlış anlaşılmalara oldukça açık olabiliyor. İklim iyimserlik, Dünya’ya pembe gözlüklerden bakmak anlamına gelmiyor. Gerçeklerin farkında olarak, acının, kaybın, krizlerin içerisinde neşeyi, ışığı ve umudu bulabilmek olarak tanımlanıyor. Çevresel krizleri tüm neden ve sonuçları ile kabul eden iklim iyimserlik, bizleri pasifleştiren negatif zihin yapısından kurtarmayı ve odağımızı var olan çözüm yollarına çevirmemizi amaçlıyor.
İklim iyimserlik toksik pozitiflik değildir.
İyimserliğin yükseltme, destekleme, yardım etme amaçlarından uzaklaşıp kişiye, konuya veya harekete zarar vermeye başladığı zamanlarda toksik pozitiflikten bahsediyoruz. Bu nedenle iklim iyimserliğin toksik pozitiflikten uzaklaşması büyük önem taşıyor. Toksik pozitiflik var olan sistemik problemleri yok saymaya meyilli iken iklim iyimserlik empati duygusunu merkezine alarak tüm sorunları görüyor, kabul ediyor ve problemleri çözmeye odaklanıyor.
İklim iyimserlik, dikkatli biçimde optimist olmak ve objektif biçimde umut etmektir.
Michael Mann
Peki, elimizdeki çözümler neler?
Birçok iklim aktivisti ve bilim insanı gezegenimize zarar veren çevresel felaketlerin; iklim krizi, plastik atık krizi, su krizi ve nicesinin çözümlerinin teknolojik ve bilimsel gelişmeler sayesinde artık elimizde olduğunu söylüyor. Geriye kalan tek iş ise çözümleri hemen ve büyük ölçte uygulamaya sokmak. Peki, elimizdeki bilgilerin ışığında hedeflenen aksiyon planı ne şekilde ilerlemeli?
- Küresel ekonominin karbon nötr olması yani karbondioksitten arındırılması,
- Gezegenimizin doğal karbon yutaklarının; ormanlar, savanalar, okyanuslar, mercan resifleri, sağlıklı tarım topraklarının arttırılması, desteklenmesi, sağlığının korunması
- Tüketim alışkanlıklarımız başta olmak üzere bireysel davranışlarımızdaki pozitif değişikliklerinin sürdürülmesi,
- Teknolojik yeniliklere; yenilenebilir enerjiye, onarıcı tarım ve meracılığa, yapay karbon yutaklarına, çevre sağlını destekleyen mimari çözümler ve şehir planlamalarına daha çok yer verilmesi,
- Tüm bu değişimlerin politik ve hukuki açıdan desteklenerek gerekli mekanizmalar ile kontrol edilmesi,
- Sosyal değerlerin giderek daha çok çevresel farkındalık ile buluşması
olarak sıralanıyor. İklim iyimserlik çevresel mücadelesini bu çözümlerin yürürlülüğe konduğu ideal bir gelecek, sağlıklı bir gezegen ve eşit canlı hakları için veriyor.
Karamsarlık pasifliğe iter. Umut ise aksiyondur.
