Kahve günün hemen hemen her saati tüketilen, hem ruhsal hem de bedensel iyi oluşu destekleyen bir içecek. Sosyalleşmemizi, zihinsel aktivitemizi ve enerjimizi etkileyen kahve birçok kültürde de önemli bir yere sahip. İçtiğiniz kahveden en fazla keyfi almak için damak zevkinize en uygun kahveyi seçmeniz oldukça önemli. Kahve seçimi sırasında dikkat etmeniz gereken püf noktaları sizin için araştırdık.
Kahve, Coffea isimli ağaçta yetişen ve kirazı andıran meyvelerin çekirdeklerinden üretiliyor. Bir efsaneye göre kahve ilk olarak Etiyopyalı bir çoban tarafından keşfediliyor. Buna göre keçilerinin Coffea ağacı meyvesinden yediğini gören çoban da meyvenin tadına bakıyor ve kendisine enerji verdiğini keşfediyor. Bu şekilde kahve kültürü çeşitlenerek günümüze kadar geliyor.
Bu kadar çeşit arasından damak tadınıza en uygun kahveyi nasıl seçeceğinizi biliyor musunuz? Doğru kahve seçimi için özellikle kahve çekirdeğinin çeşidine ve kavrulma şekline dikkat etmeniz gerekiyor.
Kahve çekirdeğinin çeşidi
Kahvenin tadı yetiştiği bölgeye göre sıcaklık, rakım, nem gibi faktörlerin de etkisiyle çeşitlilik gösterir. Örneğin; yüksek rakımlı yerlerde yetişen kahve çekirdekleri daha tatlı ve asitliyken, deniz seviyesinde yetişen kahveler daha az asitlidir ve topraksı bir aromaya sahiptir. Öte yandan Afrika’da yetişen kahveler daha çiçeksi ve meyvemsi, Amerika’da yetişen kahveler daha çok çikolata aromalı, Asya kahveleri ise daha sert ve topraksı aromalı tada sahiptir. Birçok çeşit kahve olsa da bunlardan en yaygın olanları ve en çok karşılaştıklarımız; arabica, robusta, liberica ve excelsa kahve çekirdekleridir.
Arabica
Dünyada en çok üretilen kahve çekirdeği arabica kahvedir. Türk kahvesi de dahil günlük hayatta içtiğimiz birçok kahve arabica çekirdeklerinden yapılıyor. Arabica çekirdekleri Latin Amerika, Orta ve Doğu Afrika, Hindistan ve Endonezya gibi sıcak bölgelerde, deniz seviyesinden 600 metre yükseklikte üretiliyor. Dolayısıyla bu kahveler daha az asitli ve aromalı oluyor. Diğer kahve çekirdeği çeşitlerine kıyasla çok daha hassas olan arabica, etrafındaki diğer bitkilerin aromalarından etkileniyor. Bu yüzden aynı türden geliyor olsalar da arabica çekirdekleri yetiştikleri bölgeye göre çeşitli tatlarda olabiliyor. Eğer yumuşak içimli, hoş kokulu ve daha tatlı bir kahve istiyorsanız arabica çekirdeğini tercih edebilirsiniz.
Robusta
Robusta kahve çekirdeği daha sert ve asidik bir kahve çeşididir. Sindirimi ve içimi arabica kahvelere kıyasla daha zor olan robusta çekirdeği kafein miktarı bakımından oldukça zengindir. Bu özellikleri sayesinde robusta çekirdekleri daha çok espresso gibi sert kahvelerin yapımında kullanılıyor. Ağır ve sert tadı dolayısıyla sütlü ya da şekerli kahvelerinizde robusta kahve çekirdeği tercih edebilirsiniz.
Liberica
Arabica ve robusta kahvelere kıyasla daha az bilinen liberica çekirdekleri yalnızca Filipinler’in kısıtlı bir bölgesinde yetiştiriliyor. İsli ve yavan bir aroması olan bu kahve çekirdeği çeşidi günümüzde pek tercih edilmiyor.
Excelsa
Aslında liberica kahvenin bir çeşidi olan excelsa kahve çekirdeği, günümüzde ayrı bir çekirdek olarak tanımlanıyor. Çok yoğun bir aroması olması sebebiyle genellikle harman kahvelerde aromanın yoğunluğunu arttırmak amacıyla kullanılıyor.
Günümüzde daha çok bu dört temel kahve çekirdeğinin çeşitli kombinasyonlarla harmanlanması ile üretilen Etiyopya, Kenya gibi 3. nesil kahve çekirdekleri tercih ediliyor.
3. Nesil kahveler
Etiyopya – meyveli aromalara sahiptir. Çekirdekler toplandıktan sonraki 12 saat içinde yıkandığında daha çok çiçeğimsi ve hafif bir aroma sunar.
Kenya – parlak ve meyveli bir aromaya sahiptir. Asit oranı yüksek olan Kenya kahvelerinin sindirimi de zordur.
Kolombiya – tatlı ve dengeli bir aroması vardır. Asit oranı ne çok yüksek ne de çok düşük olan Kolombiya çekirdekler genellikle hafif kahvelerden hoşlananlar tarafından tercih edilir.
Guatemala – topraksı ve sert bir aromaya sahiptir. Daha çok sert kahveler seven kişiler tarafından tercih edilen Guatemala kahveler baharatlı ve tütsülenmiş bir tat sunar.
Endonezya – birçok farklı zengin aromaya sahiptir. Endonezya kahvenin tadı bulunduğu bölgeye göre fındıksı, topraksı, baharatlı ya da çikolatalı tatlara sahip olabilir.
Kahvenin kavrulma şekli
Tercih ettiğiniz çekirdeğin çeşidi kadar kavrulma şekli de oldukça önemlidir. Kahvenin kavrulma şekli acılık, tatlılık, asitlik ve ekşilik gibi birçok kriter üzerinde etkilidir. Bu yüzden kahve seçimi sırasında kavrulma şekline de dikkat ederek size en çok hitap eden kahveyi bulabilirsiniz.
Az kavrulmuş (light roast)
Asidi yüksek ve ekşimsi kahveler seviyorsanız az kavrulmuş çekirdekleri tercih edebilirsiniz. Çekirdeğin rengine bakarak da kavrulma şeklini anlayabilirsiniz. Eğer çekirdeğin rengi açık ise bu az kavrulduğu anlamına gelir.
Orta kavrulmuş (medium roast)
İçtiğiniz kahvenin aromasının yüksek ve baskın olmasını istiyorsanız orta kavrulmuş çekirdekler tercih edebilirsiniz. Özellikle Kenya ve Kolombiya gibi yüksek aromalı kahvelerden maksimum tadı alabilmek için orta kavrulmuş olmalarına dikkat edebilirsiniz.
Koyu kavrulmuş (dark roast)
Tatlıdan ziyada acı tatları tercih diyorsanız kahvenizin koyu kavrulmuş olmasını tercih edebilirsiniz. Bu sayede kahve çekirdeğinin barındırdığı aromaları yok ederek acı kahve tadını alabilirsiniz.
Harman kahveler (blend)
Tek bir yöreden gelmeyen, karışık tatlarda kahveler seviyorsanız harman kahveleri tercih edebilirsiniz. Bu sayede farklı tatlarda çeşitli kahveler deneyebilirsiniz.
