YAZAN: ALEYNA TEPE
FOTOĞRAF: REFINERY29

En son ne zaman maaşınız, bütçeniz ya da paranız hakkında konuştunuz? Para hakkında konuşmak, kaçındığımız ve açıkça tartışmayı tercih etmediğimiz bir durum. Pek çok toplum, para hakkında konuşmanın sosyal görgü kurallarına uymadığını düşünür ya da düşünürdü diyelim. Ta ki TikTok’un yeni trendi “Loud Budgeting” gündeme gelene kadar! Utanmadan, sıkılmadan para hakkında konuşmak pek alışkın olmadığımız bir şey olsa da bu yeni trendin heyecan verici bir yanı olduğu söylenebilir.


Loud Budgeting nedir?

Türkçesini “yüksek sesle bütçe yapma” olarak düşünebileceğimiz bu akım, aslında tam da kulağa geldiği gibi bir anlama sahip. Bu akım sizi, alışılmışın aksine bütçenizi konuşmaya ve neye para harcamak istediğiniz konusunda açık olmaya teşvik ediyor. TikTok kullanıcısı Lukas Battle, akımı başlatan viral videosunda, bu yeni düşüncenin yeterli paraya sahip olup olmamakla ilgili olmadığını, aksine sahip olduğunuz parayı harcamak isteyip istememenizle ilgili olduğunu söylüyor.

Çoğumuzun hayatında bir kez bile olsa “Hayır, buna bütçe ayırmak istemiyorum.” diyemediği için istemeden para harcadığı olmuştur. Loud Budgeting aslında tam olarak bu utancı ya da çekinceyi ortadan kaldırmakla ilgili. Kişisel bütçenizi planlamak, mali durumunuz için yapabileceğiniz en iyi ve gerekli şeylerden biri. Harcamalar ve bütçe hakkında bilinçli olmanın nesi kötü olabilir ki? Loud Budgeting, diğer adıyla yüksek sesle bütçeleme, bakış açınızı değiştirirseniz mali kararlarınızda daha güçlü ve kendinizden emin hissedebileceğinizi söylüyor.

Neden bu değişimi yaşıyoruz?

Cevap oldukça basit, enflasyonun tüm dünyayı etkilediği bu dönemde kaygıyla başa çıkmak için kendi yöntemlerimize başvuruyoruz. 2023 yılında sıkça konuşulan “Quite Luxury” ve “Girl Math” akımlarının aksine, “Loud Budgeting” sosyal medyanın standartlarına ulaşmaya çalışmak yerine kişisel bütçenizin bilincinde olarak harcama yapmanızı öneriyor.

Yalnızca enflasyon da değil, sosyal medya trendlerine ayak uydurmaya çalışmak da maliyetli olabilir. Şimdilerde hemen hemen her şeyi satın almak için etkilenmek çok kolay fakat herkes bu akımlara ayak uyduramayabilir ve bu tamamen kabul edilir bir durum. Ayrıca, bu anlık satın almalar suçluluk duygusu ya da kaygı gibi iyi oluş halinizi olumsuz etkileyecek duygulara sebep olabilir. Tam da bu yüzden yeni jenerasyon eski alışkanlıkları kırmak için çaba gösteriyor, para hakkında konuşmayı bir tabu olmaktan çıkarıyor. Loud Budgeting, suçluluk hissetmeden bütçenize ve finansal hedeflerinize bağlı kalmayı normalleştirdiğinden, sosyal medya etkilerine ayak uydurmak için çalışma ve ekonomik yeterlilik stresinden kurtulmayı destekliyor.

Elbette bu durum, kişisel zevklerinize, hobilerinize ya da sosyal yaşantınıza yatırım yapmanıza engel değil. Aslında, Loud Budgeting sadece paranın nasıl harcanacağına dair bir bilinç yaratmakla kalmıyor, finansal iyi oluş halinizi ve aynı zamanda finansal hedeflerinize ulaşmanızı da destekliyor.

Loud Budgeting akımına bir şans verin.

Bu yeni TikTok akımına bir şans vermek, finansal hedeflerinize hizmet etmeyen şeylere nihayet “hayır” demeniz için bir motivasyon olabilir. Artık bir şeyi karşılayıp karşılayamayacağınızı gözden kaçırmadan ve bunu dile getirmeye çekinmeden kendiniz için en ideal yaşam stilini oluşturabilirsiniz.

Finansal hedefinizi belirleyin.

Kendinize bir hedef belirleyin. Bütçenizin ne kadarını birikim yapmak için ayıracağınıza karar verin. Ancak bunu yaparken yalnızca bir sayı belirlemek sürdürülebilirlik açısından yeterli değil, kendinize “neden” diye de sormalısınız. Neden ve ne için birikim yaptığınızı anlamanız gerekiyor. Elbette bu sorulara verilecek cevaplar özneldir fakat motivasyonunuz ne olursa olsun bir plana sahip olmak bunu gerçekleştirmenin anahtarıdır. Dilerseniz her hafta bir miktar parayı kenara ayırabilir, 50/30/20 ya da 80/20 sistemi gibi diğer bütçe planlama yöntemlerinden yararlanabilirsiniz.

Yüksek sesle bütçe yapın.

İlk yaptığınızda farklı hissettirse de finansal hedeflerinizi ve ilerlemenizi sosyal çevrenizle paylaşmayı deneyin. Bu, para hakkında konuşmanın daha rahat ve stigmatize edilmemiş bir deneyim olmasını sağlarken hesap verilebilirlik hissi sayesinde planınıza sadık kalmayı da kolaylaştırabilir.

“Hayır” demekten çekinmeyin.

Bu akımın en güzel yanlarından biri de içinde bulunduğunuz durumun bilincinde ve kabulünde olmanıza olanak sağlaması. Para algınıza ve bütçe planlamanıza olumlu etki etmesinin yanı sıra, yapmak istemediğiniz etkinliklere, harcamak istemediğiniz paralara ya da önceliklendirmek istemediğiniz seçimlere “hayır” demeyi normalleştirmek birçok açıdan ruhsal sağlığa da katkı sağlar. Kendine güvenen, finansal durumunun bilincinde, hedefleri olan ve ne istediğini bilen bireyler olarak sesli konuşmaktan neden çekinesiniz ki?

Özetle, Loud Budgeting, sosyal medya sayesinde finansal sağlığımızı daha bilinçli bir şekilde yönetmemize olanak tanıyan bir akım. Kulağa farklı ve belki de mümkün değil gibi gelse de para konusundaki tabuları yıkarak kişisel bütçeler hakkında daha açık ve dürüst bir diyalog kurmak mümkün. Eski alışkanlıkların kırılması ya da finansal hedeflere ulaşmak kolay değil. Bazı alışkanlıkları değiştirmek için emek harcamak gerekebilir. Ancak güncel yaşantımızda çokça strese sebep olan böyle bir konuyu kolayca dile getirmek ve kabul etmek, uzun vadede ruh halimiz üzerinde de birçok olumlu etkiye sahip olabilir.



Aleyna Tepe

1997 yılında İstanbul’da doğan Aleyna, lisans eğitimini Bilkent Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nde tamamladı. Yüksek lisans eğitimine Bahçeşehir Üniversitesi’nde Klinik Psikoloji alanında devam ediyor. Çocukluğundan beri duygu ve düşüncelerini yazarak ifade eden Aleyna, iyi yaşam konseptine duyduğu ilgiyi yazma tutkusuyla birleştirerek Live to Bloom’da editör olarak çalışıyor. Akademik ve deneyimsel olarak kendini...



BLOOM SHOP