İsveçli iklim aktivisti Greta Thunberg, geçtiğimiz günlerde FridaysForFuture küresel gençlik hareketinin kurucusu ile iş birliği yaparak The Climate Book‘u yarattı. Kitap, nasıl daha iklim dostu seyahat edilebileceğimize dair tavsiyeler sunan yazarların denemelerinden, bilimsel gerçeklerden, antropolojik gözlemlerden ve düşünce yazılarından oluşan kapsamlı bir derleme. Biz de sizin için kitapta bahsi geçen iklim pozitif gezgin olmanın adımlarından bahsettik.
10 adımda iklim pozitif gezgin olmak:
1. Kendini eğitmek
Greta, The Climate Book‘un küresel lansmanında Southbank Centre’daki Royal Festival Hall’da dinleyicilere “Kendimizi eğitmek iklim krizi hakkında yapabileceğimiz en güçlü şeylerden biri” dedi. İlk adım için Greta’nın yaptığı konuşmayı izlemek ve ardından gerçekleri duygusal hikayeler, grafikler ve güçlü fotoğraflarla ortaya koyan bu 5 bölümlük kitabı okumak iyi bir başlangıç olabilir. Margaret Atwood’un kitapta belirttiği gibi: “Çok fazla bilgiye sahibiz: sorunların ne olduğunu biliyoruz ve bunları çözmek için ne yapılması gerektiğini -az ya da çok- biliyoruz.” Önemli olanın bu bilgileri kendi filtremizden geçirip çözüm yollarını araştırmak olduğunu unutmamalıyız.
2. Bilimi anlamak
Greta, “Sürdürülebilirlik krizi, bilginin ulaşmamasından kaynaklanan bir krizdir” diyor. Küresel ısınma, elbette insan kaynaklı çok fazla emisyonun sera etkisini körüklemesinden kaynaklanıyor; gazlar atmosferde sıkışarak gezegenin tehlikeli seviyelere kadar ısınmasına neden oluyor ve bu da orman yangınlarına neden olan sıcak hava dalgaları, yıkıcı kuraklıklar ve aynı zamanda ani seller gibi aşırı hava koşullarını tetikliyor. Ayrıca uzun zamandır okyanus ve denizlerimiz de tehlike altında. Buzulların erimesi deniz seviyelerinin yükselmesine neden oluyor ve artan sıcaklıklar asitlenmeye yol açarak her türlü deniz yaşamını alt üst ediyor. Her şeyin birbirine bağlı ilerlediği Dünya’da bilimi dinlemek, öğrenmeye çalışmak ve yönlendirmesiyle çözüme ulaşabilmek için adım atmak süreci lehimize çevirmemize yardımcı olabilir.
3. Daha sürdürülebilir seyahat etmek
Greta, yetkilileri düşük karbonlu lojistiği ücretsiz olarak sunmaya ve uçak yerine trenleri sübvanse etmeye çağırıyor. Tabii ki turizm sektörünün küresel emisyonların yaklaşık yüzde sekizini oluşturduğunun da altını çiziyor ve dünyanın en zenginlerinin tüm havacılık emisyonlarının yüzde ellisinden sorumlu olduğunu belirtiyor. Tam da bu nedenle, seyahat ederken bu yoğunlaşma izlerini hesaba katmalı ve mümkün olduğunca yerel tüketimi tercih etmeli, gelişmekte olan ülkelerdeki toplulukları da desteklemeliyiz. Günlük hayatımızda daha çevreci seyahat yöntemlerini değerlendirmek de bu konuda atılması gereken güçlü bir adım olabilir. Sürece tren, tramvay, otobüs ya da feribot gibi toplu taşıma araçlarını kullanarak başlayabiliriz.
4. Tek kullanımlık ürünleri ortadan kaldırmak
Plastiğe olan bağımlılığımız bizi yavaş yavaş öldürüyor. Mikroplastikler çevremizi her açıdan kirletiyor. Ayrıca plastikler petrokimyasallar kullanılarak üretiliyor. Dolayısıyla Dünya’yı daha fazla kirletmemek için bu ürünleri elimizden geldiğince yeniden kullanmamız gerekiyor. Dolaşımda kalan daha uzun ömürlü ürünleri kullanmanın bu sürecin en kilit noktalardan olduğu açık. Nesiller önce pek çok kültür bu şekilde hareket ediyordu ancak bugün tek kullanımlık ürünleri ikinci kez kullanmayı düşünmüyoruz ya da kullanabilme ihtimalini sorgulamamıza izin verilmiyor. Tüm bu kullan-at ürünleri üretmek için harcanan doğal kaynakların ve enerjinin yağmalanmasını önlemeye yardımcı olmak ve kullandığımız her şeyin ömrünü uzatmaya devam etmek çok büyük fark yaratacaktır.
5. Yeniden yabanileştirme çabalarını desteklemek
Doğa dostu faaliyetleri seçerek ormanların, sulak alanların, savanların, resiflerin ve diğer tükenmiş ekosistemlerin restorasyonuna yardımcı olabilir ve böylece Dünya’daki yaşamın yenilenmesine katkı sağlayabiliriz. Bu da atmosfere saldığımız karbonun büyük bir kısmını aşağı çekerek verdiğimiz zararı minimize etmemize katkı sağlayacaktır. George Monbiot kitapta “Doğaya karşı değil, onunla birlikte çalışmaya başlamalıyız” diyor ve devam ediyor, “Yeniden doğaya kazandırma, canlılar dünyasına verdiğimiz büyük zararın bir kısmını iyileştirmeye başlamamızı sağlar.”
6. Biyoçeşitliliği artırmak
Tüm ekosistemler birbirine bağlı ve Dünya’nın işleyebilmesi için her bir dişliye eşit miktarda ihtiyaç duyuyoruz. Sayısız bitki ve hayvan türü yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğundan ve her bir türün kaybıyla hepimizi ayakta tutan yaşam ağını yok etmeye bir adım daha yaklaştığımızdan, yaban hayatının korunması için gelir sağlayan geziler ve faaliyetler için ödeme yapmamız kritik önem taşıyor. İklim değişikliği türlerin kaybını ve türlerin kaybı da iklim değişikliğini hızlandırıyor. Yaşam biçimimizi korumak için her iki sorunun da aynı anda çözülmesi gerekiyor. Bu noktada Greta’nın 2021 Biyoçeşitlilik Günü nedeniyle yayımladığı #ForNature adlı kısa filmi güçlü bir hatırlatıcı olabilir. Film, mümkün olan en kısa zamanda izlememiz gerekenlerden.
7. Daha bilinçli, düşünceli tüketiciler olmak
Donut Economics kitabının yazarı Kate Raworth, olumsuz ekolojik etkileri azaltmak için doymak bilmez mal ve eşya tüketiminden uzaklaşmamız, daha az bireyci olmamız ve daha sorumlu seçimler yapmamız gerektiğini vurguluyor. The Climate Book’ta daha düşük karbonlu yaşam için verdiği ipuçları arasında elektronik ürünleri çok daha uzun süre saklamak, daha az yeni moda ürünleri satın almak, kısa mesafeli uçuşları en aza indirmek, özetle daha az sahip olmak, daha az kullanmak ve daha fazla paylaşmak gerekliliği var.
8. Bitki bazlı beslenmeye geçmek
Greta, Southbank’teki konuşmasında da bahsettiği gibi vegan olarak her şeyi bir parmak hareketiyle düzeltmemiz maalesef pek de mümkün olmayabilir. Ancak Michael Clark’ın The Climate Book’ta belirttiği gibi, et ve süt ürünleri üretimindeki düşüş, tarımdan kaynaklanan emisyonları büyük ölçüde azaltacak ve arazileri ormansızlaşmadan kurtaracaktır. Özetle ne kadar çok kişi ne kadar az hayvansal ürün tüketirse o kadar iyi.
9. Greenwashing’e karşı çıkmak
Greta, greenwashing (bir şirketin çevresel açıdan sürdürülebilir ve gerçekte olduğundan daha çevre dostu görünmek için reklam ve kamu mesajlarını kullanması) ve sahte sürdürülebilirlik iddialarını ortaya çıkarmak için bir çağrı yapıyor. Greta, bizi bu karmaşadan satın alarak ve şımartarak kurtulabileceğimizi söyleyen markalara karşı meydan okuyor; iklim acil durumunun nedenlerine ve semptomlarına daha bütüncül bir bakış açısıyla yaklaşmamız gerektiğini vurguluyor. Greenwashing kavramını ve bu yöntemi kullanan markaları detaylıca araştırdıktan sonra süreci iyileştirmek için atacağımız adımları belirleyebilir, o markalardan yapacağımız alışverişi minimize edebiliriz. Yapacağımız en ufak değişim bile sıfırdan büyük.
10. Aktivist olmak
Greta, “Bir şeyleri değiştirmek için herkese, milyarlarca aktiviste ihtiyacımız var” diyor. Yürüyüş yaparak, boykot ederek, grev yaparak, sosyal adaletsizlikler ve eşitsizlikler hakkında yüksek sesle konuşarak ve daha fazla soru sorarak iklim değişikliğini savunabiliriz. Her zaman yan yana durmak ve çoğalmak için sebeplerimiz var.
