
Mevsim geçişlerinde doğa, kendini yenileyip ritmini değiştirirken bedenimiz de bu geçiş sürecine adapte olmak ister. Bu süreçlerde doğanın ritmiyle uyumlanabilmek için yaşam şeklimizde bazı değişikliklere gitme ihtiyacı hissedebiliriz. Fakat şehir hayatının stresli, gürültülü ve kirli atmosferi içerisinde, doğanın sesini duymakta güçlük çekebiliriz. İç ritmimiz, doğanın ritminden uzaklaştıkça biz de dengemizi kaybetmeye başlarız. Bedenimizin ihtiyaçlarını fark edemediğimiz durumlarda Ayurveda’nın bize rehberlik etmesine izin vererek doğal döngüsel ritmimizle uyumlanabiliriz. İşte sonbahar mevsimi geçişinde Ayurvedik öneriler!
İlginizi çekebilir: Ayurveda’ya Göre Zerdeçalı Nasıl Tüketmelisiniz?
Doğanın ritmine uyumlanmak
Dış dünyadaki mevsimsel değişimin, iç dünyamızda da bir yansıması vardır. Birbiriyle uyumlu olması gereken iç ve dış dünyalar arasındaki bağlantıyı sağlayabilmemiz için de mevsimlerin niteliklerine ve mevsimler arası geçiş süreçlerine dair bilgi sahibi olmamız gerekir.
Kadim öğretilerde yer alan mevsimsel 6 döngü vardır ve tarihleri şu şekildedir;
Mevsim | Sanskrit İsmi | Tarihler |
Erken Kış | Hemanta | 15 Kasım-15 Ocak |
Kış | Sisira | 15 Ocak-15 Mart |
Bahar | Vasanta | 15 Mart-15 Mayıs |
Yaz | Grisma | 15 Mayıs-15 Temmuz |
Erken Sonbahar | Varsa | 15 Temmuz-15 Eylül |
Sonbahar | Sarada | 15 Eylül-15 Kasım |
Mevsimsel geçiş tarihlerine dikkat etmek gerekir çünkü bu tarihlerde beden hassaslaşır. “Rtu sandhi” olarak adlandırılan bu geçiş tarihleri hastalığın bedene kolaylıkla girmesi ile ilişkilendirilir.
Tablodaki tarihlerin 1 hafta öncesi ve sonrası, fiziksel ve zihinsel sağlığımıza öz bakımımıza fazladan özen göstermemiz gereken dönemlerdir. Bu tarihlerde iyi beslenmeli, yeterince dinlenmeli, iyi uyumalı ve günlük rutinlerimizi takip etmemiz gerekir. Ayurveda’nın kadim ustaları, vücutta biriken dosha’nın atılabilmesi için bu tarihlerde arınma pratiklerini uygulamayı önerirler.
Sonbahar dönemi bedenimizde yazdan kalan Pitta’yla vedalaşma dönemidir. Pitta, bedeni terk ederken gastrit, kızarıklık, asabiyet ve baş ağrısı hissettirebilir. Bu belirtilere ek olarak, Vata ile ilişkili durumlar yani anksiyete, eklem sorunları, sindirim sistemi rahatsızlıkları ve soğuğa karşı hassasiyet gözlemlenebilir.
Tüm bu durumları önlemek için sakin ve dingin bir yaşam tarzına geçmek gerekir. Böylelikle mevsimsel geçiş süreçlerinin beden üzerinde yarattığı olumsuz enerjilere karşı bedenin uyum kapasitesini artırabiliriz.
Bedenin uyum kapasitesini arttırmak
- Yağlı masajlar uygulamak (Abhyanga gibi)
- Bitkisel vücut peeling’leri uygulamak
- Ilık banyo yapmak
- Esansiyel yağlar kullanmak
- Meditasyon yapmak
- Sabahları burnu temizlemek
- Dil temizliği ve oil pulling yapmak
- Gündüz uyumamak
- Aşırı fiziksel aktivite ve cinsel ilişkiden kaçınmak
- Soğuk su ve buz tüketmemek
- Öğünlerinizde pişmiş, ılık ve sıcak yemekler tercih etmek
- Böğürtlen, kuşburnu, alıç gibi C vitamininden zengin meyveler tüketmek
- Kara mürver ve elma tüketmek
- Kök sebzeler, tohumlar, tahıllar tüketmek
- İncir ve hurma gibi lif bakımından zengin meyveler tüketmek
- Ilık su içerisine bir miktar bal karıştırıp içmek
- Altın süt içmek
Bu basit stratejiler doğanın güçlü kalkanlarıdır. Sonbahar dönemini sağlıkla, keyifle ve dengede geçirmeniz dileğiyle!
İlginizi çekebilir: Koronovirüs Sürecinde Ayurveda ile Bağışıklığı Güçlendirme

1988 yılında doğan Burcu, Koç Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden mezun oldu. 2011 yılında, ODTÜ Uluslararası İlişkiler bölümünde araştırma görevlisi olarak çalışmaya başladı. Bölümün yüksek lisans programından mezun oldu. 2019 yılında doktora sürecindeyken, ODTÜ’deki görevinden istifa ederek Zeynep Aksoy ve David Cornwell ile Temel Yoga Uzmanlık Programını tamamladı ve yoga eğitmenliğine başladı. Bu eğitimin hemen ardından Zeynep Aksoy’un 200 saatlik TT eğitiminde asistanlık yaptı. Bu süreçte Advayta Bomonti Wellbeing ekibinde, Avurvedik danışman Ulli Allmendinger ile çalışma fırsatı buldu. 2020 yılında, ICF onaylı Nefes Koçluğu sertifikasını aldı. Aynı zamanda “8 Haftalık Stres Azaltma, Yoga ve Meditasyon” programı eğitmenliği yapan Burcu, iyi yaşam, sağlıklı tarifler ve Ayurveda ile ilgili bilgilerini “Burcu Babayiğit” Instagram hesabından paylaşmaktadır. Ayrıca, nefes ve meditasyon ağırlıklı paylaşımlarını “Zazen” adlı Podcast kanalından yayınlamaktadır. “Studio Canlı” uygulamasında düzenli olarak online yoga, nefes ve meditasyon dersleri vermektedir.