Dalgınlık, kopukluk, sıcak basması, eklemlerde sertlik, dizlerde güçsüzlük, kulaklarda çınlama veya alt belde ağrı yaşıyorsan 3000 yıllık Geleneksel Çin Tıbbı teorisine göre su elementinde dengesizlik olabilir. Geleneksel Çin Tıbbı’nın beş elementinden biri olan su elementi, böbrek ve onun ortak organı olan idrar kesesi (mesane) ile ilişkilidir. Yaşlarımız ilerledikçe kuruyan saçlar, elastikiyetini kaybeden cilt ve esnekliğini kaybeden eklemler su elementinin dengesinin bozulduğunun habercisidir. Yaş aldıkça sadece bedensel değil, zihinsel olarak da su elementinin önemini fark ederiz. Esnek bir düşünce yapısından, değişime kapalı ve sınırlayıcı düşünce yapısına geçiş, su elementinin dengesinin kaybedildiğinin işaretlerinden biridir. Peki su elementini nasıl yeniden yükseltebiliriz?
Su elementi nedir?
Suyun bilgeliği akmaktır. Bazen coşku bazen dinginlikle akar ama hepsinde çekiştirmeden, iteklemeden, zorlamadan yol alır. Su zahmetsizce hareket eder ve içinde olduğu her şeyin tam formunu alır çünkü tüm elementler arasında en fazla yin özelliğine sahip olandır. Gaz olur, bulut olur, damla olur… Tüm elementler arasında en esnek olan su, zamanla en sert kayayı bile parçalayacak ve herhangi bir engelin etrafından dolaşmak için en az dirençli yolu bulacaktır.
Su elementi neyi simgeler?
Her elementin ruhu ve duygusu vardır. Su elementinin ruhu Zhi – irade gücüdür. Büyük değişimler, yaşamsal kararlar iradenin yang tarafı iken bilgeliğin erdemi, kader, çabasız çaba, dinginlik ise yin tarafıdır. Bir şeyleri oldurtmaya çalışmak veya gerçekleşmesini istemediğimiz bir duruma karşı tepki vermek suyun çabasızca akışına engel olmuş olur. Yaşam, bilinen ve bilinmeyenin birbiri ile iç içe geçmiş hali aslında. Ölüm olduğunu biliyoruz fakat bilinmeyenin olduğunu da. Karar vermeye çaba harcayan, zorlayan irade, dinginlik, bilgeliğin erdemi ile ortaya çıkan iradeye alan açmalıdır ki o zaman yaşam coşkumuz, heyecanımız ortaya çıksın.
Dengeli bir su elementine sahipseniz güç, cesaret ve irade ile sorunsuz hareket edebilirsiniz. Akış ve kolaylık hissi oluşur, amacınız veya kaderiniz ile uyumlanırsınız. Her ne kadar akış ile ilgili olsa da su elementi korku duygumuz ile dengesizleşir. Uygun miktarda korku hayatta kalmamız için gereklidir çünkü bu korkunun sayesinde durumları dikkatli ve özenli bir şekilde yönlendirmemiz mümkün olabilir. Dengesizlik olduğunda uçlardaki korku (fobi de diyebiliriz) cesaret eksikliği yaşatabilir.
Su elementinin üzerimizdeki etkisi
Güçlü bir irade, kararlı bir doğa ve kendi kendine yetme, bağımsız olma eğilimine sahip olabiliriz. Sadece çevremizdeki dünya hakkında değil, aynı zamanda kendimiz ve bizi harekete geçiren şeyler hakkında da bilgi ve anlayış arayışında oluruz. Öte yandan, bazen o kadar içe dönük ve kendi iç dünyamıza odaklanmış olabiliriz ki birden başkalarından uzaklaşabilir veya düşünmeden konuşabiliriz! Bu da su elementinin duygusu olan korkunun baskısından kaynaklı olabilir.
Su elementi hangi organları yönetir?
Böbrek ve idrar kesesi (mesane) su elementine ait organ sistemleridir ve sıvı regülasyonunda önemli rolleri vardır. Geleneksel Çin Tıbbı teorisinde böbreklerin sağlığı; vücudun diğer tüm organları, dokuları, özellikle üreme organları ile beraber kulaklar ve kemikler için hayati önem taşır. Bu nedenle böbreklerimiz sağlığımızın temeli olarak kabul edilir.
Çin Tıbbı teorisinde böbrekler, hayati enerjimizin yani Jing’imizin veya Öz’ümüzün deposudur. Jing, genetiğimizle ilgilidir; büyümeyi, üremeyi ve yaşam döngülerinde nasıl hareket edeceğimizi yönetir. Kemiklerimiz, eklemlerimiz, dişlerimiz, kulaklarımız, beynimiz ve iliğimiz böbreklerden etkilenir.
Böbrekler (Yaşamsal Özün Deposu) beden, zihin ve ruh içindeki tüm süreçleri ve işlevleri harekete geçirir. Engelleri aşmak, yaşamdaki hedeflerimize ulaşmak ve tam potansiyelimizi yaşamak için gereken Chi enerjisi ve irade gücünü böbreklerimiz sağlar. Böbreklerin enerji rezervleri ile gelişir, yaşar, çalışır, üretir ve yaş alırız.
Böbrek meridyeni, ayağın altından başlar ve bacağın iç kısmından leğen kemiğine, oradan alt karına doğru ilerler ve göğüste biter. Eğer enerji rezervlerinde sıkıntı varsa bedenimiz bize bunu bel ağrısı, zayıflayan dizler, sık idrara çıkma, regli veya doğurganlık sorunları gibi semptomlar ile meridyen hattı boyunca belirli bölgelerden ses vermek isteyecektir. Diğer dengesizlik belirtileri arasında yorgunluk, ateş basması, düşük motivasyon, aşırı korku, endişe ve iskelet bozukluklarını sayabiliriz.
İdrar kesesini, vücudun sularının toplandığı bir rezervuara benzetebiliriz. İdrar kesesi meridyeni vücudun en uzun meridyenidir; gözlerden başlayarak başın üzerinden boynun arkasına, omurganın yanlarından sakruma, dizlerin arkasına, baldırlara, küçük ayak parmağının dışında biten ayak bileklerine kadar devam eder. Dengesizliğin fiziksel belirtileri arasında sırt ağrısı, idrar kesesi ağrısı, vertigo, baş ağrıları, görme sorunları ve idrar kaçırma yer alır. İdrar kesesinin idrarı “tutma” rolü nedeniyle, duygusal tutunma yaşatabilir ve bu bizi kin ve kıskançlığa doğru yönlendirebilir.
Su elementi mevsimi: Kış
Su elementi ile ilişkili mevsim kıştır. Kış, böbreklerin ve idrar kesesinin sağlığına ve ruhuna odaklanmak, kaynaklarını geri kazanmalarını sağlamak ve rezervlerimizi daha iyi yönetmek için bir fırsat olabilir. Yavaşlamak, bol bol dinlenmek, mevsiminde beslenmek, bol sıvı içmek ve canlandırıcı, sağlıklı bir yaşam rutini benimsemek bu organ sistemlerini destekleyecek ve canlılıklarını artıracaktır.
Böbreklerin görevleri ve idrar fonksiyonunun tüm yönlerine ek olarak, su elementi organ-meridyen sistemi vücudun tüm sıvılarını (gözyaşı, tükürük ve eklemleri yağlayan sıvılar dahil) düzenler, korur ve bedendeki yin ve yang’ı dengeler.
Böbrek organ-meridyen sisteminin diğer bir işlevi de yaş almakla birlikte azalan bir yaşam gücü enerjisi biçimi olan Jing için depo görevi görmektir. Bu nedenle böbrekler ve su, çocukluk dönemi büyüme ve gelişimden başlayarak yaş alma sürecine kadar yaşamın her aşamasındaki sağlıklı geçişlerle yakından ilişkilidir.
Su elementi nasıl yükseltilir?
Geleneksel Çin Tıbbı’nın klasik metinleri, sağlıklı kalmamız için bizi mevsimlerin döngüsünü takip etmeye teşvik eder. Aktivite ve dinlenme arasında uygun bir dengenin sağlanması, su elementinin sağlığı için çok önemlidir.
“Kış aylarında, tıpkı göllerin ve nehirlerin donması, karın yağması gibi doğadaki her şey kurur, saklanır, evine döner ve dinlenme dönemine girer. Bu, yin’in yang’a hakim olduğu bir zamandır. Bu nedenle kişi yang enerjisini aşırı kullanmaktan kaçınmalıdır. Gün doğumuyla birlikte kalkın. Sıcak kalın, soğuktan kaçının ve cildinizi kapalı tutun. Terlemekten kaçının. Kış mevsimi, korumak ve saklamak yani rezerve etmektir. Eğer yapmazsak, böbreklerin enerjisinde hasar olacaktır. Bu halsizliğe, kasların büzülmesine ve soğuğa neden olur. Sonuç olarak vücut ilkbaharda hareket etme yeteneğini kaybeder.”
Huang Di Nei Jing
1. Doğru gıdalar
Su elementinin niteliklerini paylaşan gıdalara odaklanın. Renkleri koyu, tatları tuzlu, içerikleri nemlendirici ve besleyici olanlar su elementini desteklemek için iyidir. Kabuklu yemişler, tohumlar, baklagiller, kabuklu deniz ürünleri, tuzlu su balıkları, deniz yosunu, koyu renkli meyveler, kök sebzeler, kepekli tahıllar, yahni ve çorba önerilir. Ayrıca menüde sıcak ve pişmiş yiyeceklerin önceliği olmalı; soğuk ve çiğ yiyecekler sınırlanmalıdır. Sarımsak, zencefil ve kakule gibi ısıtan baharatlar kullanılabilir.
2. Adaptojenik bitkiler
Böbreklerin adrenal salgısını güçlendirir, bağışıklığı artırır, depresyonu giderir, kaygıyı azaltır ve vücudun stresten kurtulmasına yardımcı olur. Fesleğen, ashwaghanda, astragalus, yulaf samanı ve rhodiola günlük olarak tüketilebilen bitkilerdir. Sağlıklı yaşam menünüze takviye eklemeden önce bir sağlık uzmanına danışmak en iyisidir.
3. Uçucu yağlar
Sardunya, Ylang Ylang, yasemin ve fesleğen gibi uçucu yağlar, su elementini güçlendirmek için bir difüzörde kullanılabilir. Çiçek yağları çoğunlukla orta veya temel notalara sahiptirler ve benliğimizin daha derin katmanlarıyla rezonansa girerler. Çiçek yağları yin’i besler, ruhu yükseltir, iç güzelliğimiz ve özümüzle bağlantı kurar. Fesleğenli karışımlar yorgunluk, depresyon, odaklanma ve hafıza için kullanılır.
4. İçe dönüş
Meditasyon, yoga, günlük tutmak, rüya çalışması ve nefes çalışması içe dönmek için harika aktiviteler olabilir. Su elementi sadece kış ile ilgili değildir. Yaşam enerjimiz böbreklerimizden bedene yayılırken, böbrekler de su elementi ile ilgiliyken içe dönüşü sadece kışın değil, ihtiyaç duyduğumuz her zaman yaparsak dengesini sürdürebiliriz.
5. Jing’i koruyun
Birincil sağlık hedefiniz, böbrek organ-meridyen sisteminize iyi bakmak olmalı çünkü yaşlandıkça tükenmeye eğilimli olabilecek Jing’inizi korumayı ancak bu şekilde başarabilirsiniz. Bu da besleyici yiyeceklere eşlik eden sağlıklı bir yaşam tarzının, düzenli egzersiz ve temiz havada geçirilen zamanın gündeminizin üst sıralarında olması gerektiği anlamına gelir. Yeterince su içtiğinizden emin olun. Kahve, kola ve enerji içecekleri gibi uyarıcılardan da kaçının.
6. Yoga
Su elementini besleyici yoga için az sayıda, basit ve tanıdık pozlarda bekleme süresinin normalden biraz daha uzun olduğu yin veya restotarif önerilir ki bu sayede içe dönüşü desteklesin. Özellikle hareketli insanlar için zorlayıcı gibi görünse de asıl onlar için şifalandırıcı etkiye sahiptir. Öne katlanmalar, omuz duruşu, çocuk pozu (karaciğer meridyeni için de kullanıyor), omurgayı fleksiyona getirdiğin pozlar su elementinin meridyenini desteklemek için iyi gelir. Yoga içe dönük, az yönlendirmeli ve sessizlik içinde olduğunda su elementi dengelenebilir.
7. Sosyalleşme
Bağımsız olmayı sevseniz bile fazla izole olmaktan kaçının. Sosyalleşme, fiziksel sağlığınız ve zihinsel sağlığınız için iyidir. Özellikle yaşlandıkça kendinizi enerjik ve canlı hissetmenize yardımcı olur.
8. Akupresür noktaları
Önemli akupunktur noktaları ayaklarda, dizlerde, belde ve boyundadır. Bu noktalar böbrek ve idrar kesesi fonksiyonunu güçlendirmek, bağışıklığı desteklemek ve su elementinin duygusal dengesizliklerini tedavi etmek için kullanılır. Bu alanları sıcak ve kapalı tutmak, kanalların bütünlüğünü koruyacak, sizi fiziksel, duygusal ve ruhsal olarak iyi tutacaktır.
Su elementi akupresür noktaları
Böbrek 1 – Yong Quan
- Konumu: Ayak tabanında, ayak plantar fleksiyondayken iç tarafında, 2. ve 3. ayak parmakları arasındaki ağdan topuğun arkasına kadar olan çizginin yaklaşık olarak ön 1/3 ve arka 2/3’ünde yer alır.
- Böbrek 1 endikasyonları: Bilinç kaybı, baş ağrısı, boyun ağrısı, baş dönmesi, manik psikoz, bulantı, kusma, dilde kuruluk, ayaklarda sıcaklık artışı, sıcak basması. (menopoz ve premenopoz dönemi)
- Faydaları: Canlandırır, ısıyı dengeler, Shen’i sakinleştirir, Yin’i tonlar, bedendeki fazla ısıyı temizler.
- Böbrek meridyeninin Jing-Well noktasıdır. Jing-Well noktaları, Chi’nin yükseldiği yerdir. Jing-Well noktası, bilinci canlandırmak için belirtilmiştir. Jing-Well noktasının kalbin altındaki yoğunluğu tedavi ettiği ve ısıyı kaldırdığı da bilinir.
Böbrek 27 – Shufu veya Shu Mansion
- Konumu: Göğüste, köprücük kemiklerinin hemen alt sınırında, strenum kemiğinin her iki yanında yer alır.
- Böbrek 27 endikasyonları: Öksürük, astım, göğüs ağrısı, kusma.
- Faydaları: Öksürüğü durdurur, enerjiyi ve birikimleri temizler, asileşmiş akciğer ve mide Chi’sini dindirir.
İdrar Kesesi 22 – Sanjaoshu
- Mesane 22 Konumu: Arka tarafta, birinci lumbar omurganın dikenli çıkıntısının alt sınırının 1,5 cun lateralinde. (Böbreklerin en üst noktası, kaburgaya yakın kısmında.)
- İdrar Kesesi 22 endikasyonları: Ödem, ishal, dizanteri, zayıf dizler.
- Mesane 22 faydaları: San Jiao’yu düzenler ve hareket ettirir, bedendeki su geçişlerini açar ve düzenler, idrara çıkmayı kolaylaştırır.
İdrar Kesesi – Shenshu – Böbrek taşıyıcısı
- Konumu: Arkada, 2. lumbar omurganın dikenli çıkıntısının alt sınırının 1 parmak yan tarafında yer alır.
- Endikasyonları: Ödem, iktidarsızlık, düzensiz adet görme, kulak çınlaması, öksürük, astım, bel ağrısı, kemik hastalığı.
- Mesane 23 faydaları: Böbrekleri, böbreğin Yang’ını, beli güçlendirir. Böbreğin Yin’ini ve özünü besler, Chi’yi kavrama yeteneğini güçlendirir. Kulaklara ve kemiklere fayda sağlar.
- İdrar kesesi 23 ile GV4 aynı yatay çizgi üstünde, GV4 tam omurda yer alır. Kabaca “Yaşam Kapısı” veya “Kader Kapısı” anlamına gelen Ming Men olarak adlandırılır ve genel yapıyı güçlendiren en güçlü noktalardan biri olarak kabul edilir. Ming Men, ikinci bel omurunun alt sınırında, kabaca göbek deliğinin karşısında yer alır. Sağ ve sol tarafında da mesane 23 meridyeni vardır.
