TASARIM: BRITISH GQ
Günden güne daha fazla insan vegan yaşama geçmeyi seçiyor. Her türlü hayvansal ürünü hayatınızdan çıkarmayı içeren vegan hayat tarzı aslında sanıldığı kadar zor veya katı değil! Peki, vegan beslenmeye herkes neden bir şans vermeli ve yeni veganlar bu süreçte özellikle nelere dikkat etmeli?
Vegan beslenmeye şans vermeniz için 5 neden
Sağlığınızı olumlu etkiler
Eskiden vegan beslenmeyle ilgili çok fazla araştırma yoktu, yanlış bilinen pek çok şey vardı. Vegan olmanın sağlığımızı riske attığı düşünülüyordu. Günümüzdeki bilimsel araştırmalar gösteriyor ki bilinçli bir vegan beslenme sizi her durumda, hayatınızın her evresinde olumlu destekler. Hayvansal ürünlerin hiçbirinde olmayan, sağlığınız üzerinde kritik öneme sahip lifler, sadece bitkisel gıdalarda bulunan fitokimyasallar sizi pek çok hastalıktan korur. Bitkisel beslenme yüksek tansiyondan kalp hastalıklarına, kansere kadar pek çok “yaşlılık hastalığı” sanılan hastalığa yakalanma ihtimalinizi azaltır, sağlıklı ve zinde olma, kaliteli yaşam şansınızı artırır.
Dünya için daha sürdürülebilir bir beslenme türüdür
Vegan beslenmek sadece kendiniz için değil etrafınız için de yapabileceğiniz en iyi şeylerden biridir. En işlenmiş vegan yiyecekleri yeseniz bile vegan olmak karbon ayak izinizi, su tüketiminizi, arazi kullanımınızı ve beslenmeniz için kesilmesi gereken orman miktarını azaltır. Ayrıca hayvancılık nedeniyle tehdit altında olan biyoçeşitliliği korumaya katkı sunar. Kişisel karbon ayak izinizi azaltıp iklim krizini durdurmak için yapabileceğiniz en etkili bireysel adımı veganlığı seçerek atmış olursunuz.
Etik
Sizin sağlıklı olmanız veya mutlu olmanız için başka bir canlının ölmesine gerek yok! Her ne kadar bizler tersini düşünmeye programlanmış olsak da hayvanlar aslında bizim malımız değildir. Düşünecek olursak hayvanlar bütün hayatlarını bize hizmet etmek ve bizim mutluluğumuz uğruna ölmek için geçiriyorlar, ancak bunu kabul eden bir anlaşmayı hiçbir zaman imzalamadılar! Onlara bu esaret hayatını dayatan biz insanlarız. İster endüstriyel çiftliklerde ister köy çayırlarında yaşasınlar, hayvanların yaşadıkları hayat özgür bir hayat değildir çünkü ucunda kullanılmak veya öldürülmek vardır. Kendimiz böyle bir hayat yaşamak ister miydik? İstemiyorsak başkalarına neden yaşatalım? Toplumun dayattığı basmakalıp inanışları fark ettiğimizde elimizdeki gücü kötüye kullanmayı bırakmaya ve başka türlere de yaşama hakkı tanımaya başlarız.
Yaratıcılığınızı harekete geçirir
Vegan olmayı seçmek alıştığınız pek çok şeyin yerine alternatifler bulmayı gerektirir, böylece yaratıcılığınızı körükler. Yaratıcılıklarını kullanarak vegan yemek yapan pek çok şef karma yarışmalarda birincilik ödülü almıştır. Hatta son yıllarda Michelin yıldızı alan vegan restoranlar, tüm menülerini vegana döndüren çok prestijli mekanlar vardır. Sizler de evlerinizde bitkilerin size sunduğu muazzam çeşitliliği kullanarak harika lezzetler ortaya çıkarabilirsiniz.
Kendinizi daha mutlu ve özgür hissedersiniz
Eğer daha sürdürülebilir yaşamak istiyorsanız, kendiniz ve etrafınızda yaşayan tüm canlılarla daha uyum içinde olmak istiyorsanız, vegan olmayı seçtiğiniz anda neredeyse otomatik olarak kendinizi daha özgürleşmiş ve daha mutlu hissedersiniz. Kendi değerlerinizle çelişen davranışlarınız olduğunu bazen içten içe bilirsiniz ancak bunları değiştiremeyeceğinizi sanırsınız. Gün gelip de bunları değiştirmeye karar verdiğiniz ve bu yolda bir adım attığınız anda inandıklarınızla yaptıklarınız bir olur, içinizdeki ve omuzlarınızdaki ağırlık kalkar, hissettiğiniz özgürlük ve mutluluğun tarifi yoktur.
Veganlığa bir şans vermeye karar verdiyseniz tebrikler, en zor adımı geride bıraktınız bile! Önünüzde keşiflerle dolu bir yol var ve bu yolda yürürken size yardımcı olacak birkaç tavsiye vermek isterim:
Yeni veganlara tavsiyeler
Proteini önemseyin
Baklagillerle dost olun. Baklagiller bize hep karbonhidrat grubu olarak öğretilmiş olsa da aslında en önemli bitkisel protein deposudurlar. Veganların protein yemediği ya da proteine ihtiyacı olmadığı sanılsa da bu doğru değildir. Herkes gibi veganların da proteine ihtiyacı vardır ve bunu baklagiller gibi yüksek protein oranı olan bitkisel gıdalardan almak mümkündür. Baklagiller aynı zamanda size demir ve kalsiyum da sağlar. Baklagilleri hem kuru olarak hem dip soslarda ve mezelerde, hatta krakerlerde ve tatlılarda bile kullanabilirsiniz.
Demir açısından zengin gıdalara yer verin
Her gün et yemekten hiç et yememeye ani bir geçiş yaparsanız aldığınız demir miktarı ani bir şekilde düşebilir. Demir açısından zengin baklagilleri, kırmızı pancar gibi sebzeleri ve özellikle koyu yeşil yapraklı sebzeleri evinizde bulundurup tüketmeye özen gösterin. Mercimekten cips, nohut unundan omlet, pancardan juice yapabilirsiniz, yaratıcı olun.
B12’yi ihmal etmeyin
Vegan beslenenlerin ve aslında herkesin B12’yi dışarıdan alması gerekir. Vegan yiyecekler arasında besin mayası B12 takviyeli olması sayesinde veganların mutfağında hatrı sayılır bir yer alır ancak herkes için en güvenilir B12 kaynağı B12 takviyeleridir. Bunları sprey veya ufak dil altı tabletleri şeklinde eczanelerde veya doğal ürün dükkanlarında bulabilirsiniz.
Bağırsak sağlığınızı koruyun
Her ne kadar yapılan çalışmalarda veganların bağırsak sağlıklarının daha iyi olduğu ve bağırsak mikrobiyotalarının daha zengin ve iyi huylu olduğu gösterilmiş olsa da, fermente gıdaların bağırsak sağlığına olumlu destekleri de inkar edilemez. Daha sağlıklı bir bağırsak florası için fermente gıdaları, fermente vegan peynir ve yoğurtları, ev yapımı turşuları ve fermente içecekleri tüketmeye çalışın.
Eski alışkanlıklarınızı bir anda silmeye çalışmayın
Hamburger ve köfte yiyen birinden birdenbire yulaf ve salata yiyen birine dönüşmeye çalışmayın. Yemeye alıştığınız gıdaların vegan alternatiflerini bularak vücudu birdenbire life boğmaktan ve ani bir sindirim ve dolayısıyla gaz sorunu yaratmaktan sakınabilirsiniz. Vegan peynirler, vegan köfteler ve hatta sucuklar artık kolaylıkla bulunabilir hale geldi, öncelikle bunları yediklerinize ekleyin. Değişiminiz yavaş ve güvenli adımlarla ilerlediğinde daha kalıcı ve sağlıklı olacaktır.
