Tamamen bitki bazlı bir beslenmeye geçiş yapmak istiyor fakat nereden başlayacağınızı, nasıl bir hazırlık yapmanız gerektiğini bilemiyorsanız yolcuğunuzun hem daha eforsuz hem de daha lezzetli geçmesi için derlediğimiz vegan alışveriş listesi ve beslenme tüyolarına göz atın!
Neden vegan beslenme?
Bitkisel bazlı beslenme stillerinin çevresel etkileri; daha düşük karbon ve su ayak izine sahip olduklarını bu nedenle gezegen sağlığı için daha faydalı olduğunu biliyoruz. Bununla beraber yeni araştırmalar bitkisel bazlı beslenme izleyenlerin fiziksel ve zihinsel sağlıklarının da iyileşebildiğini gösteriyor. İşlenmemiş, rafine yağ ve şeker içermeyen, makro-besinler; protein, karbonhidrat, yağ kadar mikro-besinler; vitamin, mineral ve elementler açısından zengin meyve, sebze, tam tahıl, bakliyat ağırlıklı beslenmek enflamasyonu düşürerek kardiyovasküler sağlığın korunmasını, obezite riskinin düşürülmesini, bağırsak mikrobiyotasının düzenlenerek hormonal dengenin korunmasını böylelikle de ruhsal sağlığın desteklenmesini sağlıyor.
Nasıl vegan beslenebiliriz?
Uzun yıllar vegan beslenen birçok kişinin de katılacağı gibi beslenme düzenini tamamen bitkisel bazlı hale getirmek zorlu ama bir o kadar da ödüllendirici bir değişim oluyor. Bu yolculuğa başlamak isteyen kişilerin ilk olarak zaten yapmayı bildikleri, sıkça hazırladıkları yemekleri bitkisel bazlı hale getirmeleri; kıyma yerine mercimek, peynir yerine sebze püresi gibi değişimler yapmaları öneriliyor. Zaman zaman eski yeme alışkanlıklarına kaymanın, bilinçli veya bilinçsiz şekilde hayvansal gıda tüketmenin oldukça normal olduğunun da akıldan çıkarılmaması gerekiyor. Önemli olan her minik hatadan tekrar geri dönebilmek!
Bir başka vegan yemek hazırlama tüyosu ise her ana besin grubunun; karbonhidrat, yağ, protein ve mikro-besinlerin bulunduğu bir tür kase hazırlamak oluyor. Temelleri aynı fakat malzemeleri güne, mutfakta halihazırda bulunan yiyeceklere göre değişebilen bu “vegan kase” her öğün için uyarlanabiliyor. Sıcak ve soğuk olarak iki formda yenebiliyor.
Vegan alışveriş listesi + Beslenme tüyoları
Kilerinizi doldurun!
Vegan beslenmenin en temel oyuncuları; bakliyatlar, tahıllar, kuruyemiş ve tohumlar uzun süre bozulmayan besinler oldukları için stoklayarak yemek hazırlamaya en elverişli beslenme stillerinden biri haline geliyor. Toptan olarak alınabilen bu tür kuru gıdalar çok daha uygun fiyatlara alınabiliyor, paralelinde paketlemede kullanılan plastik materyaller de minimize edilebiliyor. Hatta sıfır atık mağazalarından yapılan toptan kiler alışverişlerinde gıdalar evden getirilen şahsi kaplara doldurularak alınabiliyor.
İçi çeşitli bakliyat, tahıl, yemiş ve sağlıklı yağ ile dolu bir kiler de yemek hazırlamanın en zor kısmı olan: “Bugün ne pişirsem?” sorusunu ekarte ederek hızlı ve besleyici bir yemeğin oluşturulmasında yardımcı oluyor.
Baharatlar ve soslar en iyi arkadaşınız
Vegan beslenmeye dair en korkulan noktalardan biri de yemeklerin lezzetsiz, tuzsuz ve yavan bir tada sahip olacağının düşünülmesi oluyor. Bu durumun tek doğru olduğu zamanlar da sorun hayvansal ürün eksikliğinden değil, baharat veya sos eksikliğinden kaynaklanıyor! Bitkisel bazlı besinleri fine-dining seviyelerine çıkarmanın en eforsuz ve masrafsız yolu doğru baharat eşleşmelerinden ve ev yapımı zengin soslardan geçiyor.
Yorgun akşamlara pratik çözümler
Vegan olmayan kişiler yorgun oldukları, yemek pişirmeye istekli olmadıkları zamanlarda tek tıkla istedikleri her tür yemeği eve söyleyebiliyor, önceden hazırlanmış, pişirilmeye hazır birçok yemeği süpermarketlerde bulabiliyorlar. Aynı lüksün vegan beslenmeye geçiş yapan kişiler tarafından da edinilmesi beslenme modelinin sürdürülebilirliği açısından çok önem taşıyor. Herkesin, buna vegan kişiler de dahil, yorgun oldukları, üşendikleri, vakitleri olmadığı zamanlarda evlerinde hızlıca yapabilecekleri “hazır” gıdalar bulundurması büyük kolaylık sağlıyor!
Tatlı krizlerine lezzetli cevaplar
Dışarıdan alınan, geleneksel olarak evlerde pişirilen çoğu tatlının vegan beslenmeye uygun olmayışı bitkisel bazlı beslenmeye geçiş yapmak isteyen kişilerin tatlı krizleri yaşadıklarında zorlu anlar (!) yaşamalarına sebep olabiliyor. Tam da bu nedenle evde bitkisel bazlı sağlıklı atıştırmalıklar bulundurmak vegan beslenmenin hayattaki keyiflerden geri kalmak olmadığını hatırlatıyor.
Tarifleri not alın
Tiktok, Instagram gibi sosyal medya mecraları dünyanın her bir ucundan geleneksel bitki bazlı yemekleri, her tür hayvansal kaynaklı yemeğin vegan alternatiflerini ve modern gastronomi anlayışının en yaratıcı tabaklarını müthiş bir hızda bir araya topluyor. Vegan reçeteleri ile öne çıkan @iamtabithabrown, @ballehurns, @maxlamanna, @fitgreenmind en iyi yabancı içerik üreticileri arasında yer alırken Türkiye merkezli vegan beslenmeye uygun tarifler paylaşan @zeynepcipa ve @vegan_anneden_tarifler kesinlikle takip etmeye değer!
Kendi sağlıklı yemekler arşivimizdeki en lezzetli vegan yemekler; tofu yahni, karnabahar sushi, biryani, köri ve havuç ezmesi bitkisel bazlı beslenmeyen kişilerin bile favori yemekleri haline geliyor!