Bitki Suları: Faydaları ve Kullanım Alanları Nelerdir?

Aromaterapinin en az yağlar kadar kıymetli, ayrılmaz bir parçası da bitki sularıdır. Ruh sağlığımızdan bedensel sağlığımıza kadar birçok faydası bulunan bitki suları nasıl oluşturulur ve kullanım alanları nelerdir, İdil Ertürkler sizin için anlattı.

Bitki suları nasıl oluşturulur?

Su anlamına gelen hidro ile çözelti anlamına gelen sol kelimelerinin birleşiminden aldığı teknik isimleriyle hidrosoller, hidrolatlar olarak da bilinen bitki suları, tıbbi bitkilerin yağlarını çıkartmak üzere yapılan distilasyon işlemi sırasında buharlaşma sonucu ortaya çıkan ürünlerdir.

Taze kesilen bitkiler distilasyon kazanına yerleştirilir, altından ısı verilip, su kaynadıkça yükselen buharla ortaya ilk önce su ve daha sonra yağ çıkar. Su üzerinde biriken yağ ayrıştırılarak şişelenir, bu yağ bitkinin uçucu yağıdır. Geriye kalan kıymetli su ise hidrosollerdir.  

Bitki suları, uçucu yağ çıkartmaya çalışırken elde edilen basit bir yan ürün gibi görülse de bundan çok daha fazlasıdırlar.Onları bu kadar değerli yapan şey, hem bitkinin suda çözünen tüm faydalı bileşenlerini, vitaminlerini ve minerallerini içerisinde hapsetmesi hem de uçucu yağı üzerinden tamamen ayırma işlemi mümkün olmadığından eser miktarda da olsa içerisinde uçucu yağ barındırmasıdır.

Aromaterapik her ürün gibi bitki suları da tek bir alanda fayda sağlamayı amaçlamaz. Kullanıldığı zaman zihin, beden ve ruh üzerinden kullanıcısına bütünsel fayda sağlar. Bu sebeple de ilk distile yani saf olanını kullanmak makbuldur. İçerisine sadece aroma dahil edilmiş sular şifayı bedenimize dahil etmeyecektir. Ayrıca, hatırlatmakta fayda vardır ki bitkilerin su ile kaynatılması hidrosol değil, bitki çayıdır. Hidrosol, evde yapabileceğimiz bir ürün değildir.

Bitki suları nasıl kullanılır?  

Hidrosollerin kullanımı yağlara kıyasla çok daha güvenlidir. Uçucu yağlar gibi kullanım öncesi seyreltilmesi gerekmez. Cilde direkt olarak uygulanabilir. Hamileler, çocuklar hatta bebeklerde bile güvenli kullanım sağlar.

Tek başına cilt ve saç bakım rutinlerimizde tonik ya da serum olarak, ferahlamak için ortama veya cildimize sıkarak, buhurdanlıkta veya alan kokulandırıcı sprey olarak, yoga ve meditasyon pratikleri öncesinde odaklayıcı olarak kullanılabilirler. Hatta doktor kontrolünde bazı hastalıkların tedavisi gibi çok yönlü kullanım alanlarına sahiptirler.

Popüler bitki suları ve faydaları

Gül suyu

Genellikle olgun ve kuru ciltlerin tercih ettiği gül suyu, cildi toparlar ve gerginleştirir. Göz sağlığı ve temizliği için de kullanılabilen gül suyu kullanımında yapılan en büyük hata makyaj temizleyici olarak kullanılmasıdır. Oysa hidrosoller tek başına temizleyici ürünler değillerdir. Kokusu ve frekansı sayesinde direkt kalp çakrası ile bağlantılı çalışmalarda kullanılabilir. Mide bulantısı ve yüksek ateş durumlarında da gül suyu ile baş ve boyun kompresi yapılabilir. Aynı zamanda yemeklerde de kullanılan en popüler bitki sularından biridir.

Lavanta suyu

PH değeri ile tüm ciltlere uyum sağlayabilen lavanta suyu özellikle hassas ve alerjik ciltlerin rahatlıkla kullanabileceği bir bakım ürünüdür. Aktif sivilce tedavisi görenlerin de güvenle kullanabileceği bir hidrosoldür. Lavanta suyu aynı zamanda her evde olması gereken ideal bir ecza dolabı ürünüdür. Güneş yanıklarına, pişiklere, böcek sokmalarına, kaşınan, tahriş olan bölgelere kullanılanılabilir. Sakinleştirici ve dinginleştirici etkisiyle uyku öncesi ortam kokulandırmada ve migren ataklarında ideal yardımcıdır.

Mersin suyu

Özellikle yaz aylarında yağlanan ciltler, akneli ciltler için güzel bir toniktir. Koltuk altı bakımında, antibakteriyel özellikleriyle deodorant öncesi kullanılabilir. Aynı zamanda sinüs bölgesi için kullanılan mersin suyu, alerjik astımı olanlar veya mevsimsel polen alerjisi yaşayanlar için de uygundur.

Biberiye suyu

Saç bakımında kullanımı çok popülerdir. Banyo öncesi veya sonrası saç dibi toniği olarak kullanıldığında saç köklerini arındırır ve besler. Hafıza açıcı ve konsantrasyon arttırıcı özellikleriyle çalışma alanlarını kokulandırmak için idealdir. Aynı zamanda erkek bakımında traş sonrası losyonu olarak kullanılabilir. Yaz aylarında böcek koruyucu özelliğinden de faydalanılabilir

Papatya suyu

Biberiye gibi papatya da saç bakımında en ünlü bitki sularından biridir. Hassas ciltlerin de rahatlıkla kullanabileceği papatya suyu, kuru ve kızarık ciltler için idealdir. Tıpkı lavanta gibi papatya da sakinleştirici özellikleri sayesinde uyku öncesi oda kokulandırma için kullanılabilir.

Bahsettiğimiz tüm bu faydaları ancak ve ancak saf hidrosollerden alabiliriz. İşin uzmanı olmayan kullanıcılar olarak gerçek hidrosolleri görüntüsünden veya kokusundan ayırt edemeyebiliriz. Bu aşamada etiket okumak çok önemlidir. Alacağınız ürünün içerisinde sadece o bitkinin suyu olduğundan emin olun. Örneğin içindekiler kısmı Chamomilla Recutita Flower Water (Papatya Hidrolatı) şeklinde belirtilmiş olabilir ve bu bitki suyunun saf olduğu anlamına gelir. Saf bitki suları ekstra koruyucuya ihtiyaç duymaz, içerisinde kalan eser miktardaki uçucu yağ onu korumak için yeterlidir.

Tüm aromaterapik ürünler gibi bitki suları da düzenli kullanımla faydasını gösterir, bu nedenle almak istediğiniz etkiyi yakalayabilmek için bitki sularınızı rutinlerinizin bir parçası haline getirmek en verimli kullanım şekli olacaktır.