Günlük yaşamda hepimizin aklından sayamadığımız kadar çok düşünce geçiyor. İçinde bulunduğumuz durumları değerlendiriyor, yapacaklarımızı planlıyoruz. Bu da yetmiyor, geçmişle hesaplayıp geleceğe pay biçiyoruz. Zihnimiz sürekli yoğun! Hep dolu, hep meşgul… Çalışma temposu da eklenince üzerine, zihnimiz iyice yorgun düşüyor. Sonra da kendi kendimize “neden başım ağrıyor, modum düştü” diye soruyoruz. İstenmeyen düşünceleri durdurma yöntemi olarak düşüncelerimizi kontrol edebiliriz!
Düşüncelerimiz nelerden etkilenir?
Düşüncelerimiz, etkileşimli hayatlarımızda pek çok kavramdan etkilenebiliyor. Bu kavramları da etkileyebiliyor. Modumuzu düşüren bir ortamda bulunmak, kötü durumda olan bir şirkette çalışmak ya da ağır bir hastalık geçirmek düşüncelerimizi olumsuz olarak etkiliyor ve her zamankinden daha negatif bir şekilde zihnimizde dolaşmasına neden oluyor. Bu yüzden duygularımız, yaşadıklarımız, içinde bulunduğumuz toplum ve fiziksel durumumuz düşüncelerimizi etkiliyor. Haliyle negatif düşünceler de ruh halimizi olumsuz etkiliyor. Bu negatif döngü böylece bir süre devam ediyor…
“Düşünce durdurma” mümkün mü?
Stres (veya kaygı) ile başa çıkmada kullanılan yöntemlerden bir tanesi “düşünce durdurma”dır. Ancak bu strateji çok kolay gibi gözükse de dikkat edilmesi gereken bazı noktaları vardır. Düşünce durdurma temelinde sizi rahatsız eden ve fazla tekrarlayan bir düşünceye odaklanıp ona “dur!” demektir. Düşünceyi durdurduktan sonra da onu olumlu (ve mantıklı) yönde değiştirmeye çalışmaktır. Bunu yaparken düşüncelerinize bir obje gibi davranmayın.
Objelerin sabit bir boyu ve etkisi vardır, koyduğunuz yerde dururlar ve atarsanız yok olurlar. Ancak düşünceleri bir kenara atsanız bile orada büyür, şekil değiştirir ve sizi etkiler. Tabi ki düşünceye dur demek yetmiyor. Onları tanımlamalı, üzerimizdeki etkilerini gözlemleyebilmeli, nelere sebep olabileceğini fark edebilmeli ve tüm bunları yaparken kendimize dürüst olmalıyız.
Ufak bir alıştırma yapalım!
Şu anda sizi rahatsız ettiğini ya da kötü etkilediğini düşündüğünüz veya sabahtan beri kafanızda dönüp duran bir düşünceyi bulun. (Bugün öyle bir düşünceniz yoksa, stresli bir ortamda hayal edin kendinizi) O düşünceyi (ya da stresli ortamdaki düşüncelerinizi) fiile çevirin ve sözcüklere dökün. Negatif düşünceyi sözelleştirdikten sonra keskin, net ve kendinizden emin bir şekilde “DUR” deyin.
Diğer bir şekilde ise birinden el çırparak ve yüksek sesle bunu söylemesini isteyebilirsiniz. Hareketlerinizi, düşüncelerinizi ve kelimelerinizi analiz edin. Kendi zihniniz ile yaptığınız bu küçük savaşta ne hissettiniz? Ya da siz o olumsuz düşüncenize odaklanmışken biri sizi böldüğünde nasıl tepki verdiniz? Bunları bir not defterine karalayın. Daha sonra kendinize küçük çıkış planları oluşturun. Olumsuz düşüncelerinize karşı, bu alıştırmayı yaparken hissettiklerinize dayanarak, kısa mottolar yazın.
Unutmayın, düşünceler sizin düşünceleriniz! Egzersiz ve meditasyon ile kontrol etmek sizin elinizde.
Konu ile ilgili “daha fazla” bilgiye aşağıdaki yazılardan da ulaşabilirsiniz:
