KAYNAK: VİCE
Uzun yıllardır erkek egemen çözümler ve gelişmeler sunan sağlık teknolojileri sektöründe kadın sağlığının yeri artmaya başladı. Kadınlar, ihtiyaçları karşısında sağlık sektörünün yetersiz kalması sonucu birçok alternatif çözüm aramaya başladı. Bu arayış sonucunda 2013 yılında, teknolojiyi ve kadın sağlığını birleştiren Femtech terimi ortaya çıkmıştır. Kadınların sağlık problemlerine ve ihtiyaçlarına teknolojik çözümler sunan Femtech hakkında bilmeniz gerekenleri sizin için araştırdık.
Sağlık ve teknoloji sektörlerinin erkeklere odaklanmasının bir sebebi yıllardır yapılan birçok araştırma ve gelişmenin erkek bedeni, zihni ve yaşamı üzerinden yapılıyor olmasıdır. Erkekleri baz alarak yapılan çalışmalar ve sunulan gelişmeler karşısında kadınların yalnızca adapte olması beklenmiş, bu durum ise kadınların kendi kendilerine alternatif yollar aramasına sebep olmuştur. Teknoloji sektöründe kadınların daha çok rol almaya başlamasıyla bu ihtiyaçlar görülmeye, ilgilenilmeye ve çözülmeye başlanmıştır. Kadınların ihtiyaçlarından doğan, ilk femtech ürünlerinden biri Clue adında bir mobil uygulamadır. Clue, kurucusu Ida Tin’in bir elinde doğurganlık seviyesini ölçen bir cihaz, bir elinde cep telefonunu tutarken bu işin ne kadar karmaşık olduğunu fark etmesi ve iki cihazı birleştirerek hayatı hem kendisi hem de diğer kadınlar için kolaylaştırmak istemesi sonucu ortaya çıkmıştır. Ida Tin, bu girişimiyle femtech sektörünün ortaya çıkmasına ve birçok yeni femtech şirketinin kurulmasına öncülük etmiştir.
Femtech nedir?
Femtech, spesifik olarak kadına yönelik gelişmelerin yer aldığı bir teknoloji sektörü olarak tanımlanabilir. Temel amaçlarından biri kadın sağlığına yönelik yapılan çalışmaları desteklemek, yatırımları ve farkındalığı artırmak olan Femtech, kadınları ilgilendiren birçok konuyu barındırıyor. Femtech sektörünün ele aldığı konular menstrüasyon ya da doğum kontrolünden çok daha fazlasını kapsıyor ve zaten gündemde olan kadınsal sağlık sorunlarına teknoloji ile desteklenmiş çözümler sunuyor. Öte yandan yalnızca ortaya çıkan ürünler ve çözümler aracılığıyla değil, yaratım sürecine kadınların dahil edilmesi ve kadınlar tarafından yönetilmesi bakımından da kadınları destekleyici bir rol oynuyor.
Femtech’in kadınlar için bazı önem ve faydaları:
- Sağlık hizmeti alma kolaylığı sağlıyor. Fiziksel olarak bir kliniğe gitmek her zaman kolay olmayabiliyor. İş, ev, çocuk gibi birçok alanda performans sergileyen kadınlara sanal kliniklerden ve online platformlardan ihtiyaçları olan hizmeti alma şansı sunuyor.
- Öz bakımı destekliyor. Giyilebilir sağlık cihazları ya da mobil uygulamalar, günlük yaşam kalitesini düşürmeden, kadınların kendi sağlık durumlarını kontrol etmelerine imkan sağlıyor.
- Tabuları yıkıyor. Femtech şirketleri genelde, kadın sağlığına ilişkin toplumda konuşulmayan ve tabu olarak kabul edilen konuları ele alıyor. Bu konulara çözüm üretiyor ve farkındalığı artırıyor.
- Kadınların ihtiyaçlarına uygun çözümler sunuyor. Birçok Femtech şirketi kadınlar tarafından yönetiliyor ve birçok ürün kadınlar tarafından tasarlanıyor. Bu durum, Femtech yöneticileri ve hedef kitle arasında ortak bir payda bularak ihtiyaca yönelik çözümler sunuyor.
- Cinsiyet eşitsizliği sorununa değiniyor. Teknoloji alanındaki gelişmeler genelde erkeklere yönelik olarak gerçekleşiyor. Kadınların gündemindeki sorunları teknolojik bir bakış açısı ile ele alan Femtech, bu eşitsizliği minimize etmeyi amaçlıyor.
Sağlık alanında yapılan teknolojik gelişmeler ve yatırımlardan farklı olarak kadın sağlığı konusunu ele alan bu sektöre Femtech ismi verilerek ayrıştırmak, tartışmalı bir gündem olarak kendisini gösteriyor. Bu ismin kadınları ayrıcaklı bir konuma getirdiği yönündeki bu görüşlere ise “ayrıcalıklı değil farkındalıklı” bir konum olarak cevap vermek mümkün. Yapılan birçok araştırma sağlık alanının kadınların ihtiyaçlarını karşılamak konusunda yetersiz kaldığını gösteriyor. Bu sebeple, kadın sağlığı üzerine çalışmalar yapan sektörü desteklemek ve yeni bir isim vermek, bu alanda farkındalık oluşturmaktan ve kadın sağlığının da bir o kadar önemli olduğunu vurgulamaktan başka bir etkisi olmayacağı vurgulanıyor.
Femtech hangi alanları kapsıyor?
Kadın sağlığını birçok açıdan ele almayı hedefleyen Femtech sektörü bedensel meselelerden zihinsel meselelere kadar birçok ihtiyaca çözüm sunmayı hedefliyor. Femtech sektörünün kapsadığı bazı alanları ve bazı Femtech ürünlerini listeledik.
Hamilelik ve doğum sonrası süreci
Femtech sektörünün en çok yatırım yaptığı alanların başında hamilelik dönemi ve hamilelik sonrası süreç geliyor. 2021 yılı verilerine göre en çok Femtech şirketinin bu alanda kurulduğu ve toplam femtech piyasasının %21’ini oluşturduğu biliniyor. Hamilelik sürecinde bilgilendirici ve hem bebek hem de anne sağlığını destekleyici birçok mobil uygulama bulunuyor. Bu uygulamalar, kadınların sürekli olarak doktor kontrolüne gitmeden bebeklerinin sağlığını ve hamilelik evrelerini takip edebilme imkanı sunuyor. Hamilelik süreci sonrasında da hem bedensel hem de zihinsel olarak geçiş sürecini destekleyici ve bilgilendirici birçok içerik sunuyor.
Örneğin: Babycenter, GiftedMom, Coroflow
Menstrüasyon ve fertilite
Bir diğer yaygın Femtech çözümü ise kadınların menstrüasyon döngülerini ve doğurganlık seviyelerini takip etmelerini sağlayan mobil uygulamalar oluyor. Bu uygulamalar sayesinde menstrual döngü takibi yapılabilirken, menstrüasyon döneminin farklı evrelerinde nelere dikkat edilebileceği hakkında bilgi edinilebiliyor. Ayrıca, hamile kalmaya çalışan birçok kadının yumurtlama miktarlarını takip etmelerini de sağlıyor.
Örneğin: Clue, Grace Health, Ava
Beslenme ve spor
Kadınların günlük yaşantı içinde sağlıklı rutinler oluşturmak için birçok uygulama ve teknolojik ürün sunuluyor. Bu ürünler kan şekerini takip eden giyilebilir cihazlardan, spor yapmayı ya da kalori takibini kolaylaştıracak mobil uygulamalara kadar değişiklik gösterebiliyor.
Ruhsal ve zihinsel sağlık
Fiziksel sağlığa ek olarak, zihinsel sağlığın da ön planda olduğu farkındalıklı bir yaşam için de birçok teknolojik gelişme Femtech sektörü kapsamında bulunuyor. Hormonal süreçler, günlük yaşantılar, ilişkiler ve kişisel yaşantı zaman zaman zihinsel ya da duygusal zorlanmalara sebep olabiliyor. Bu noktada kadınların sağlığı için meditasyon yapma, terapi alma, günlük tutma ya da öğrenme imkanı sunun birçok mobil uygulama bulunuyor. Bu sayede kadınların kendi ruh sağlıklarının farkında olmaları, kendilerini beslemeleri ve gerekli desteği almaları hedefleniyor.
Örneğin: Flov Studio, Asana Rebel
Femtech’i gelecekte neler bekliyor?
Kadınların giderek artan sosyal ve ekonomik gücünün, ihtiyaçlarının peşinden gitmeleri konusunda onları daha da motive etmesi bekleniyor. İstatistikler, 2020 yılında birçoğunun kurucusu kadın bini aşkın femtech markasının olduğunu ve 2025 yılında bu rakamın iki katına çıkmasının beklendiğini gösteriyor. Bu durum kadın sağlığı alanında gerçekleşecek birçok iyileşme konusunda umut veriyor. Bu gelişmelerin özellikle mobil uygulamalar üzerinden olması ve kadın sağlığını destekleyen, kolay ulaşılabilir birçok mobil uygulamanın piyasaya sürülmesi bekleniyor.
Kadınların kendi sağlıklarının sorumluluğunu alarak sistemdeki yetersizliğe ve sağlık ihtiyaçlarına çözüm üretmeleri ilham kaynağı oluyor.
