Geleneksel Çin Tıbbı’nda akupuntur noktalarının uzantısı olarak kabul edilen meridyenler; kas gruplarından, kemiklerden, bağ dokulardan, eklemlerden ve iç organlardan geçer. Bedende toplam 14 tane meridyen hattı vardır. Bunlardan 12 tanesi ana meridyendir ve simetrik olarak yer alırlar. Diğer 2 yan meridyen ise bedenin ortasından geçer, bu ikisine Ren ve Du kanalları denir. Tüm enerjilerin bu iki asimetrik kanaldan girip çıktığı ve diğer kanallara yayıldığı düşünülür. Meridyenler; enerjinin bedende dolaşmasını sağlar, hücrelerin değişim hızını belirler, vücuda canlılık getirir. Geleneksel Çin Tıbbı’na göre meridyenlerde oluşan enerji tıkanıklıkları kişinin fiziksel ve ruhsal sağlığını olumsuz yönde etkiler.
Peki, meridyen kanallarındaki enerji akışını dengede tutmak için ne yapmak gerekir? Cevap, yin yogada.
Meridyenleri uyarmanın yolu: Yin yoga
Temelleri Geleneksel Çin Tıbbı’na dayanan yin yoga, özellikle eklemler ve omurga sağlığı için çok faydalıdır. Bacak, kalça ve omurga çevresindeki bağ dokuları hedefleyen uygulamada, pozların içinde yaklaşık 5’er dakika kalınır. Tabii ki isteğe bağlı olarak poz süreleri 3 dakikalara kadar inebilir ya da 20 dakikalara çıkabilir. Uzun süre pozların içinde kalmak bedende iyileştirici bir etkiye sahipken, zihne de sakinlik getirir.
Yin yogada farklı dokuları uyarmak, vücuttaki enerji kanallarını yani meridyenleri harekete geçirir. Meridyen kanallarındaki tıkanıklıkların yarattığı etkilere ve uygulanması gereken yin yoga pozlarına bakalım.
Meridyen kanallarında yaşanan sorunlar ve çözümleri
Üçlü ısıtıcı meridyeni
Çin Tıbbı’na göre beden; gövdenin üstü, orta kısmı ve altı olmak üzere üçe ayrılır. Metabolizma faaliyeti sayesinde her bölüm kendini ısıtır. Üç kısmın ortak ısıtıcısı; üçlü ısıtıcı kanalıdır. Bu kanal lenfatik akışı ve kan dolaşımını kontrol eder. Sevinç duygusuyla daha etkili şekilde çalışan üçlü ısıtıcı kanalında dengesizlik olduğu zaman, depresyon ve hüzün ortaya çıkar. Düşük tansiyon, uyku hali, fiziksel zayıflık gibi sorunlar yaşanır.
Üçlü ısıtıcı meridyeni; yüzük parmağından başlar, koldan geçerek omuza uğrar, bir uzantısı perikarta ve diyaframa yol alır ve göbek deliğinin birkaç santim altına gider. Bir diğer uzantısı kulak ve başın etrafından boyna gider ve yüzü içine alır. Enerjisini perikarttan alıp safra kesesine veren meridyenin en aktif olduğu saat 21.00-23.00 arasıdır.
Poz önerisi: Yarım kelebek
Matınıza dik olacak şekilde oturun ve sağ bacağınızı uzatın. Sol bacağınızı büküp ayak tabanınızı sağ kasığınıza yakın olacak şekilde bacağınızın içerisine yerleştirin. Bırakın diziniz yere ağırlaşsın. Gövdenizi sağ bacağınızın üzerine çevirip yavaş yavaş katlanmaya başlayın. Sırtınız yuvarlansın, başınız düşsün, ayaklarınız pasif kalsın. Boynunuz rahat değilse, avuç içinizle alnınıza destek yapın. Süre bittikten sonra sırt üstü dinlenip birkaç dakika sonra diğer bacağa geçin.
Safra kesesi meridyeni
Sindirime yardımcı olan safra kesesi meridyeni, safrayı depolayıp aralıklarla ince bağırsağa gönderir. Bu kanalda dengesizlik olduğu zaman kişi öfkesini kontrol edemez, baş ağrısı yaşar, sık sık kabus görür, ayak bilekleri, çene ve boyunda ödem oluşur.
Akış yönü gözün dış kenarından başlar, bedenin yan tarafından koltuk altından ve göğüs kafesinden geçerek kalça kemiğinin üstüne gelir. Zikzaklar çizerek bacakların yanından ayak bileğinin önüne gelir ve ayakta son bulur. Enerjisini üçlü ısıtıcıdan alıp karaciğere veren meridyenin en aktif olduğu saat aralığı 23.00-01.00 arasıdır.
Poz önerisi: Bağcık
Matınıza oturup bacaklarınızı uzatın. Ardından sağ bacağınızı bükün ve dizleriniz üst üste gelecek şekilde bacağınızı yerleştirin. Sağ ayağınız sol kalçanıza yakın bir noktada dursun. Ardından uzun kalan bacağınızı da büküp sol ayağınızı sağ kalçanıza yakın bir noktaya alın. Dizlerin arasında çok boşluk kalıyorsa araya battaniye ya da ince bir yastık koyabilirsiniz. Ardından bacaklarınızın üzerine katlanmaya başlayın. Esnekliğinize göre çene ya da alın üstteki dizinizin üzerine gelebilir ya da sadece başınızı ağırlaştırarak kalabilirsiniz. Süre bittikten sonra birkaç dakika uzanarak dinlenin ve bu sefer sol bacak üstte olacak şekilde pozu tekrarlayın.
Akciğer meridyeni
Oksijeni kan dolaşımına taşıyan ve karbondioksiti vücuttan çıkaran akciğer meridyeninde dengesizlik olduğu zaman, kişi hayatında olumsuzluklardan dolayı hep üzüntü içerisinde olur, yaşadıklarını hazmedemez. Bunun yanı sıra sık nezle olur, soğuğa ve sıcağa dayanıklılığı zayıftır ve kan dolaşımı sağlıklı değildir.
Akciğer meridyeni; bedenin ortasından kalın bağırsağa ve diyaframa gider, akciğerlerden üst göğse yol alır, omuz ve kolun üstünden avuç içine, oradan da başparmak tırnağına gider. Akciğer meridyeninin en aktif olduğu saat aralığı gece 03.00 ile 05.00 arasıdır. Enerjisini karaciğerden alır ve kalın bağırsağa verir.
Poz önerisi: Çevrilme
Twist pozu için sırt üstü uzanıp dizlerinizi karnınıza doğru çekin. Kollarınızı iki yana açın, bacaklarınızı bükülü şekilde sağ tarafa düşürürken bakışlarınızı sola alın. Sol omzunuz yukarıda kalıyorsa, üst bedeni biraz sola doğru kaydırabilirsiniz. 3-5 dakika kaldıktan sonra diğer taraf için bacak ve başın yönünü değiştirin.
Kalın bağırsak meridyeni
Kalın bağırsak meridyeni, ince bağırsak ve anüs arasındaki son boşaltımı yapar. Enerji dengesizliği olduğu durumlarda karında ağrı, gurultu, ishal, baş dönmesi, üşüme, halsizlik gibi sorunlar ortaya çıkar. Akciğer meridyenindeki gibi kişi yaşadığı olumsuzluklardan dolayı hep üzüntü içindedir.
Kalın bağırsak meridyeni; işaret parmağının ucundan başlar, kolun arkasından omuza çıkar, bir uzantısı boyuna ve burnun yanından ağza, bir uzantısı akciğerlere, diyaframa ve kalın bağırsağa gider. Enerjisini akciğerden alıp mideye veren kalın bağırsak meridyeninin en aktif olduğu saat aralığı 05.00-07.00 arasıdır.
Poz önerisi: Çocuk
İster dizlerinizi yan yana gelecek şekilde tutun, ister mat genişliğinde açın. Kalçanızı topuklarınıza oturtun. Ellerinizi matınıza koyup ileriye doğru yürütmeye başlayın ve başınızı mata ağırlaştırın. Aktif bir çocuk pozu için parmaklarınızı matınıza takın ve dirseklerinizi yukarı kaldırın. Rahat değilseniz, kollar pasif şekilde yere düşebilir ya da bedeninizin gerisine gidebilir.
