Narsist bir insan ile ilişki yürütmek kadar zorlu bir şey varsa o da ilişkiyi sonlandırmak ve dahası sonraki süreci en az hasarla atlatabilmektir. Narsist bir partner, ilişki içerisinde sizi yaratmış olduğu ve egemenliğini sürdüğü dünyasına çekerek, manipüle ederek, kendinizden şüphe duymanızı sağlayarak tükettikçe tüketir. Tüm süre boyunca kimi zaman farkında kimi zaman farkında olmayarak maruz kaldığınız bu toksik ilişki bittiğindeyse gerçeklerle karşı karşıya kalırsınız. Bu gerçeklerse büyük bir yıkımı beraberinde getirir. Derinlerde bir yerde bir suçunuz olmadığını bilseniz dahi buna inanmakta zorlanabilirsiniz çünkü ilişkinizde muhtemelen her şey bir süredir sizinle değil onunla ilgilidir. İyi olan hiçbir zaman siz olmamışsınızdır. Tüm bunlara ve daha fazlasına çeşitli yollarla ikna edilmiş olabilirsiniz. Narsist bir insandan ayrılmak kendi varlığınızı unutmuş hissettirecek kadar sarsıcı olabilir. Fakat unutmayın ki hisleriniz gayet doğal ve bu süreç birçok kişi için benzer ilerliyor. Peki asıl soru, narsist bir insan ile biten beraberlikten sonra nasıl iyileşilebilir?
Narsist bir insan nasıl olur?
Narsist kişilik bozukluğu, çoğunlukla kişilerin kendisine hayranlık duyulması ihtiyacının şekillendirdiği benmerkezci, agresif ve eleştirel tutumlarla karakterize edilir. Narsist kişilik bozukluğuna sahip kişiler, ilk bakışta öz güvenli ya da karizmatik bir etki bırakıp ilgiyi ve odağı üzerlerine çekebilirler. Aynı zamanda empati yeteneği zayıf olan narsist kişiler, başkalarının hislerini anlama ve önem verme becerisinden yoksundurlar.
Narsist bir insandan ayrıldıktan sonra iyileşmenin bazı yolları
1. Kendi sınırlarınızı çizin
Romantik ilişkinizin bitiminin ardından ilişkinizin ve eski partnerinizin kötü değil, iyi yönlerini anımsıyor olmanız muhtemeldir. Bu sırada onunla tekrar görüşmek, konuşmak istiyor olabilirsiniz ya da o sizinle tekrar iletişime geçmeye çalışıyor olabilir. Burada sağlıklı olansa tekrar aynı döngüye girmeyi engellemek için belirleyeceğiniz kişisel sınırları hem kendinize hem de karşınızdaki kişiye açıkça belirtmektir. Temasa geçmemek ve kendinizi uzak tutmak yalnızca kendiniz için değil diğer kişi için de bir sınırdır. İlk başta zor gelebilecek olsa da zamanla çizeceğiniz kişisel sınırlar, kendiniz için gerekli alanı yaratmakta ve tutacağınız mesafeyi belirlemekte etkili olacak.
2. Karmaşık duygularınızı kabul edin
Her ilişkinin dinamiği, yapısı farklı olduğu gibi her ayrılığın da yarattığı hisler bambaşkadır. Fakat bir gerçek var ki romantik ilişkilerin bitimi çoğu zaman benzer hisleri de beraberinde getirebiliyor. Keder, üzüntü, kayıp, şaşkınlık ve kimi zaman da kızgınlık… Terapist Ellen Biros narsist bir kişiyle yaşadığınız ilişkinin bitiminde bu hislerin endişe, korku, paranoya, utanç gibi duygularla yer değiştirebileceğini söylüyor. Bu endişe, korku ya da utanç durumu bir süredir maruz kalmış olduğunuz manipülasyonlardan dolayı açığa çıkmış olabilir çünkü narsist bir partner, sizi manipüle etmesinin ve kötü davranışlarının sebebini size yükleyebilir ve daha da fazlası sizi buna ikna edebilir. Bu durumda yaşadığınız hisleri kabul edin ve suçlusunun siz olmadığını kendinize hatırlatın. Ek olarak böyle bir durumda işin içinden çıkamadığınızı hissederseniz terapi desteği almayı da deneyebilirsiniz.
3. Kendinizle ilişkinizi gözden geçirin
Narsist kişiler özellikle de romantik ilişkilerde karşılarındaki kişinin davranışlarını kendileri belirlemek isterler. Bu istekleri karşılanmadığında ise sizi küçümseyebilir, eleştirebilirler. İlişkiniz içindeki bu manipülasyonun sonucu olarak fikirlerinizden görünüşünüze, hayat görüşünüze ya da yaşam tarzınıza kadar birçok şeyi gözden geçirmiş ve kendinizi ona uyarlamış olabilirsiniz. İlişki bittiğinde bu durumun kendi değerlerinizle çakıştığını hissediyor olabilirsiniz. İlişkinin ardından iyileşmenin bir parçası da kendinizi yeniden keşfetmek, hatırlamak ya da neyi sevdiğinizi, zamanınızı nasıl ve kiminle geçirmek istediğinizi anlamaktan ve böylece kendinizle ilişkinizi de yeniden inşa etmekten oluşur.
4. Kendinizi suçlamayın
İlişkinizde maruz kaldığınız duygusal tacizi kabul etmek, kendinizi eleştirmenize ve suçlamanıza yol açabilir. Manipülasyonlar sonucunda kendinize kötü davranılmasına izin verdiğinizi anlamanız kendinizi yargılamanıza da neden olabilir. Ama unutmayın ki karşı tarafın bu yaptıkları, sizi soktuğu döngü içerisinde kontrol dışı bıraktı. Bu nedenle geçmişi geri getiremeyeceğinizi bilerek kendinizi suçlamak ve yargılamak yerine bu ilişkinin devam etmediğini ve karşı tarafın artık bunları yapamayacağını kendinize hatırlatın.
5. Öz şefkate ve sevgiye odaklanın
Narsist kişiler, her daim kendilerini yüceltmek ve çevresindeki insanların onlara karşı hayranlık beslemelerini sağlamak için başkalarını küçümsemekten çekinmezler. Bu nedenle siz de narsist bir kişiyle devam ettirmiş olduğunuz ilişkide hiçbir zaman övgü, iltifat ya da takdir almamış olabilir ve hatta sözlü tacize uğramış olabilirsiniz. Bunca süre boyunca sizi aşağı çeken biriyle geçirdiğiniz vakit size kendinize böyle davranmanız gerektiğini öğretmiş olabilir. Bu yanılgılı histen kurtulmak için karşılıklı güven duyduğunuz insanlarla görüşmek, hislerinizi onlara açmak iyi gelebilir. Bunun yanı sıra öz şefkati ve sevgiyi bulacağınız yolda terapi desteği de alabilirsiniz.
6. Sorgulama halinden vazgeçmeye çalışın
Narsist bir insanla ilişki içerisinde olmak zaten olabildiğince zorlu bir süreçti. Bu süreçte karşınızdaki kişinin davranışlarını ve tutumlarını anlamlandırmak için büyük bir çaba sarf etmiş ve zamanınızı harcamış olabilirsiniz. Alışmış olduğunuz bu sorgulama hali ilişki bittiğinde de devam edebilir. Kendinizi bir sorgulama hali içerisinde, davranışlarının sebeplerini anlamlandırmaya çalışırken bulduğunuzda bunun artık geride kaldığını ve artık bu kişiyle ilgilenmediğinizi hatırlayın. Siz kendinize bunu hatırlattıkça bu sorgulamalar da artık zihninizde yer bulmamaya başlayacak. Uzmanların çoğu bir alışkanlığı değiştirmenin üç ay sürdüğünü söylüyor.
7. Hayatınızda yeniliklere yer açın
Muhtemelen kendinizi ilişki içerisinde olabildiğince yordunuz, bir nevi tükendiniz ve zamanınızın bir kısmını da düşüncelerinizle boğuşurken geçirdiniz. Belki de karşınızdaki kişi sizi bazı isteklerinizden alıkoydu. Tam da bu nedenle şimdi kendinize vakit ayırma zamanı! İlgi alanlarınıza, hayallerinize, yapmak istediklerinize odaklanın. Hayatınızda yeni hobilere, aktivitelere yer açabilirsiniz. Bunun yanı sıra tek başınıza kaldığınız vakitler de sizin için oldukça kıymetli olacak.
8. Kendinize zaman verin
İyileşme sürecinizde hisleriniz elbette bir anda yok olmayacak. Kalbinizin iyileşmesi için zamana ihtiyacı var. Bu süreçte hemen iyileşmeyi beklemek yerine yanlış yola sapmaktan kaçınmalısınız. Kalbiniz zamanla iyileşecek.