Alzheimer, beynin zihinsel ve davranışsal işlevlerindeki bozukluk olup aynı zamanda genetik ya da sebebi tam olarak açıklanamayan bir hastalık olarak tanımlanmaktadır. Alzheimer’da doğru beslenme şekilleri bu hastalığın semptomlarının hafif seyretmesi veya ilerlememesi konusunda önem taşımaktadır. Çünkü son zamanlarda yapılan bazı çalışmalar, beyin hücrelerinin beslenmesini engelleyen bir gen (APOE4) bozukluğuna bağlı olarak da beyinde hücre ölümü gerçekleştiğini ortaya koymuştur. Bunu beynin insülin direnci yaşaması gibi düşünürsek; tıp dünyasında “Alzheimer bir Tip 3 diyabet olarak görülebilir mi?” şeklinde düşüncelere yol açmıştır. Aynı zamanda Alzheimer gibi nörodejenaratif hastalıklarda, ketojenik diyetin beyin damar fonksiyonlarını artırabildiğini ve metabolik profili iyileştirebildiği bilimsel olarak incelenmeye devam etmektedir. Aslında bu iki çalışma da bize Alzheimer hastalığında düşük karbonhidrat ve doğru yağlar ile beslenmenin faydalarını göstermektedir.
Tüketilmesi gereken besinler
Alzheimer‘ı önlemek için tek başına tedavi edici bir besin var demek doğru olmaz. Önemli olan genel olarak kan şekeri seviyelerinizi dengeleyebilmektir. Beyni besleyen gıdaların başında Omega 3 yağ asitleri gelir. Bu yüzden Omega 3 kaynaklarını bol bol tüketmek önemlidir. Balık, ceviz, keten tohumu, chia tohumu gibi yiyecekler Omega 3 kaynaklarına örnektir.
Ayrıca iyi yağların da zihin sağlığı için faydalı olabileceğinin farkındayız. Zeytinyağı, avokado, Hindistan cevizi yağı gibi yağlar da sağlıklı yağlara örnek olarak gösterilebilir.
Ketojenik diyetin Alzheimer ile ilişkisini destekleyen çalışmalar olduğunu ve Alzheimer’ın insülin metabolizmasındaki bozukluktan kaynaklanabileceğini belirtmiştik. Ancak herkesin ketojenik diyeti uygulaması kolay olmayabilir ve eğer uzun vadede kontrolsüz bir şekilde yapıldıysa olumsuz etkilere de sebebiyet verebilir. Eğer kontrollü olarak bir uzman yardımı ile yapamıyorsanız tavsiyem ketojenik diyet yerine “ketojenik durum”da kalmanızdır.
Vücudu ketojenik duruma uzun açlıklar ile sokabilirsiniz. Bu da sürekli atıştırma yapmamak ve özellikle akşam yemeği ve sabah kahvaltısı arasındaki süreyi uzatmak anlamına gelir. Tokluğu dengelemek içinse bahsettiğimiz iyi yağları tüketmek yardımcı olacaktır.
İlginizi çekebilir: Sağlıklı Beslenme Hakkında Merak Edilen Her Şey
Uzak durulması gereken besinler
Zihin sağlığı için basit karbonhidrat ve işlenmiş gıdaları tüketmemek gerekir. Şeker, hamur işleri, unlu mamüller, paketli gıdalar, meyve suyu, tatlandırıcılardan tamamen uzak durulmalıdır.
Ekşi mayalı ekmek, karabuğday, kinoa, bakliyat gibi daha kompleks karbonhidrat kaynaklarını ise kontrollü tüketmek gerekir.
Sütün direkt tüketimi sınırlandırılmalıdır. Yoğurt, kefir gibi fermente halde tüketilmelidir. Sütte daha yüksek seviyede bulunan insüline benzer büyüme faktörü dediğimiz etki, son çalışmalar ışığında Alzheimer’ı olumsuz yönde etkileyebilir.
Alzheimer hastalığında iyi olma halinin ancak genel bir yaşam tarzı değişimi ile doğru orantılı olduğunu unutmamak gerek. Alzheimer riskini azaltan beslenme alışkanlıkları kadar fiziksel aktivitenin, uykunun ve stres yönetiminin düzenlenmesi de tedavide büyük rol oynamakta.