Detoks, geçtiğimiz on yılda popüler bir kavram haline geldi. Piyasada farklı (ve çoğunlukla ekstrem) detoks ürünleri ve metotları bulunsa da aslında detoks, bedenimizin doğal ve düzenli olarak gerçekleştirdiği bir fonksiyon. Toksinlerden arınmak için vücudumuz ihtiyacı olan donanıma sahip. Ana detoks organlarımız karaciğer, böbrekler, deri ve kalın bağırsak olup hiç durmadan çalışarak bedenimizi toksin ve atıklardan temizlerler.
İlginizi çekebilir: Covid-19 Döneminde Ayurveda Bakış Açısıyla Bağışıklığı Güçlendirmek
Peki neden detoksa ihtiyaç duyarız?
Bedenlerimiz doğuştan gündelik olarak kendilerini temizleme yetisine sahip olsalar da beslenme alışkanlıklarımız, çevresel ve duygusal stres bu sistemi gereğinden fazla yorabiliyor. Tükettiğimiz çoğu gıda ise yüksek oranda işlenmiş ve tarım ilaçlarıyla, hormonlarla ve katkı maddeleriyle dolu.
Hava ve su kaynaklarımız gitgide daha da fazla kirlenmiş; yemek pişirme araçlarından, boyalar ve tenekelere, diş dolgularından, balıklara ve kozmetik malzemelerine kadar değişken bir ürün yelpazesinde yüksek miktarda ağır metaller bulunmakta.
Kısaca sürekli olarak devam eden bu toksin bombardımanı vücudumuzun kendi kendini temizleme yetisini bozguna uğratmakta. Yorgunluk, cansız görünen cilt, sertleşmiş eklemler ve kalitesiz uykunun hepsi aslında vücudumuzun verimli bir şekilde kendini temizleyemediğini işareti edebilir.
Bu durumu düzeltmek için bir şeyler yapmadığımız takdirde, bu toksinler vücudumuzun muhtelif dokularında birikmeye başlayabilir ve zamanla metabolizmamızın yavaşlaması, bağışıklık sisteminin zayıflaması, erken yaşlanma ve dejeneretif hastalıklara neden olabilirler.
Ayurveda toksinlerden arınmak için ne öneriyor?
Bu nedenle geleneksel Ayurveda, sindirimi (agni) baştan yapılandırmak, toksinlerden (ama) arınmak ve bizi desteklemek üzere çok çalışan organlarımızı rahatlatarak yılda birkaç kere derinlemesine bir temizlik yapılmasını önerir.
Çevremizle aramızda yadsınamaz bir bağ olduğundan Ayurveda için mevsimsel detoks oldukça önemli. Özellikle mevsimlerin birleşim noktası da diyebileceğimiz sonbahar ve ilkbahar mevsimleri tercih edilir.
Ayurveda yıl boyunca detoks uygulanmasını önermez çünkü bizler biyolojik olarak yılın belirli zamanlarında toksin atmaya uygun olarak programlanmamışızdır.
Kış mevsiminde yin (yapılanma, depolama, besleme prensibi) hükmeder ve vücudumuzun biyoritmi, enerji ve ısınma kaynağı olarak yağ depolamaya başlar.
Yaz mevsiminde ise yang (aktifleşme, dışa dönme, yayılma prensibi) hükmeder, bedenimizin biyoritmi ve agnisi zayıflar.
Sonbahar mevsimi (Vata mevsimi) ise bedenimizin, Ayurveda’nın yazın biriken sıcak toksinler olarak adlandırdığı toksinlerden arınmasını tetikleyen bir zamandır. Sonbahar mevsiminde gündüz saatleri hava sıcaklığını korurken, akşam saatlerinde hava giderek serinlemeye, yapraklar kurumaya ve rüzgarlar (Vata prensibi) esmeye başlar.
Bu mevsim, güçlenmiş bir bağışıklık, enerji ve canlılık elde etmek üzere hücresel metabolizmamızı optimize etmek için detoks yapma vaktidir. Sindirim sistemini (özellikle kalın bağırsak) ve akciğerleri yeniden yapılandırma zamanıdır.
İlginizi çekebilir: Röportaj: Ulli Allmendinger ile Ayurvedik Yaşam Üzerine
Ayurveda ile sonbaharda detoks rehberi
Kaçının
- Fazla acı, ekşi ve tuzlu gıdalar (pul biber ve sarımsak gibi sıcak baharatlar; domates, biber, patlıcan ve patates gibi akşamgiller; sirke ve turşu, cips ve tuzlu kraker)
- Zor sindirilen gıdalar (et, peynir, dondurma vs.)
- Kızarmış gıdalar
- Şeker
- Kahve
- Alkol
Tüketin
- Vata ve Pita’yı yatıştıran, özellikle tatlı ve buruk tadı olan gıdalar tüketin. Bunlara ıspanak, pazı ve roka gibi yeşil yapraklı sebzeler ve havuç, pancar, kereviz, tatlı patates ve balkabağı gibi kök sebzeler de dahildir.
- Hafif ve iyileştirici baklagillerden basmati, darı, yulaf ve kinoa bu süreçte vücudu rahatlatır.
- Pişirme metodu olarak; buharda, fırında ve haşlama uygundur.
- Öğünlerin arasında sıcak su veya zencefil çayı içmek de lenf sisteminde detoks etkisi yaratır ve ayrıca agniyi yükseltir.
Bağırsaklar ve akciğerleri temizlemek için;
Bu mevsim kalın bağırsakları ve akciğerleri temizlemek, onları yeniden yapılandırmak için en elverişli zaman.
- Uyanınca bir bardak sıcak suyun içine bir çay kaşığı limon suyu ve bir çay kaşığı bal koyup için. Bu bağırsakları hareketlendirir ve temizler.
- Elma, incir, yulaf kepeği, kefir ve pancar kvass (fermente edilmiş pancarlardan yapılan probiyotik bir içecek) gibi bağırsak aktivitesini destekleyen gıdalar tüketmeye özen gösterin.
- Akciğerleri desteklemek için özellikle ghee ve karanfil, kakule, tarçın gibi baharatlarla fırında pişmiş armut tüketin.
- Zencefil ve Tulsi’den (Hint fesleğeni) yapılan çaylar için.
- Trikatu (üç acı), zencefil, karabiber ve darıfülfülden (uzun Hint biberi) yapılan Ayurvedik bir baharat karışımıdır ve de bağırsaklarla akciğerleri temizlemeye ve yeniden canlandırmaya yarar.
- Ghee, hindistancevizi yağı ve sızma zeytinyağı gibi yüksek kaliteli yağları diyetinize daha fazla dahil edin. Bu besinler bağırsaklarınızı kayganlaştırırlar.
- Çorba ve güveç gibi sıcak ve besleyici gıdalar tüketin. Soğuk gıdalardan (dondurma, soğuk içecekler ve süt ürünü gibi) ve çok fazla çiğ salatadan uzak durun.
Mono-diyet uygulayın
Bu mevsim sebze çorbalarından, pirinç lapasından veya Kitchari’den (maş fasulye, basmati pirinci ve sindirim baharatlarından yapılan Ayurvedik bir detoks gıdası) oluşan bir mono-diyet uygulamak için de ideal zaman.
Tüm bu yönergeler çok genel olup ihtiyaçlarınıza uygun bir program belirlemek için bir Ayurveda uzmanıyla çalışmanızı tavsiye ederim. Ama dengeli ve sağlıklı bir beslenme için her mevsim bedeninizi nasıl en iyi şekilde destekleyeceğinizi öğrenmek, sezona göre beslenerek vücudunuzu rahatlatmak ve hafif bir detoks yapmak için bunlar iyi bir başlangıç zemini oluşturabilir.
İlginizi çekebilir: Beden ve Zihin İçin Oruç Tutmak
Ulli ile 8 Günlük Online Ayurvedik Sonbahar Detoksu
19 – 26 Ekim 2020
Ayurveda’nın 8 Günlük Detoks ve Yenilenme Programı, çalışma ve normal hayatınıza devam ederken rehber eşliğinde online olarak evde uygulanan bir detoks programıdır. Grup halinde yapılan bu programda, grup arkadaşlarınız tarafından da desteklenirsiniz. Bu süreçte adım adım yönlendirilecek olup detoks öncesi Zoom görüşmesi yapacak olup detoks programı boyunca ihtiyaç duyacağınız gıda ve detoks takviyelerini içeren bir de paket alacaksınız.
Online program ajandası:
Detoks paketi alma dönemi: 13-14 Ekim, Oasis Yoga Bomonti
Zoom online seminer: 15 Ekim 20.00-21.30
Detoks: 19-26 Ekim
Katılım detayları, ücret ve rezervasyon için aşağıda yer alan adreslerden Ulli Allmendinger’in ekibine ulaşabilirsiniz.
0535 210 2294 veya detoxseason@gmail.com
