Birçoğumuz LGBTQ+ akronimine aşinayız. Lezbiyen, gay, biseksüel, transseksüel ve queer (kuir) anlamına gelen bu harflere eşlik eden artı işareti, bu 5 cinsel kimlik ve yönelimin kapsamadığı fakat kendini heteroseksüel olarak tanımlamayan herkesi dahil eder. Giderek daha da zenginleşen küir kültürü ile özellikle artı işaretinin kapsadığı yeni cinsel kimlik ve yönelimler, karmaşık görünebilir. Bu nedenle kendinizi, sevdiklerinizi ve kuir topluluğunu daha iyi tanımanız ve saygınızı en iyi şekilde gösterebilmeniz için bilmeniz gereken tüm terimleri sizin için derledik. Herkesin Haziran Onur Ayı kutlu olsun!
Aşağıda bulunan terimlerin amacı;
- Herkesin kendini daha iyi tanıması, kabul etmesi ve sevmesidir.
- Toplumu oluşturan her bireyin en az diğeri kadar görülmesi ve tanınmasıdır.
- Herkese kendini ait hissedebileceği bir topluluk kurabilme şansı sunmaktır.
- Her tür romantik ve cinsel ilişkide karşı taraf ile sağlıklı iletişim kurabilmeyi sağlamaktır.
Cinsellik nedir?
Cinsellik; kendinizi nasıl hissettiğinizi, tanımladığınızı, dünyaya nasıl sunmak istediğinizi, kimlere karşı romantik ve cinsel ilgi duyduğunuzu belirleyen geniş bir çatı terimdir.
Kadın ve erkek arasındaki ilişki olarak kısıtlayan ikilik anlayışının aksine cinsellik akışkan ve çok yönlüdür. Bu nedenle cinselliğin içine aldığı cinsel kimlik ve yönelimler sürekli olarak yenilenir, gelişir, zenginleşir. Fakat, inanılanın aksine cinsel kimlik ve yönelimler icat edilmez veya uydurulmaz. Kişiler, insanlık tarihi boyunca cinselliklerine yüklenen toplumsal kimliklerden; erkekler maskülen, kadınlar ise feminen olmalı algısından sıyrılma özgürlüğünü yeni yeni deneyimleyebilmişlerdir. Cinsellik spektrumunda her daim bulunan özellikler ve ince ayrıntılar fark edilmeye ve anlatılmaya yeni başlamıştır.
Cinsel kimlik nedir?
Cinsel kimlik kişinin kendini nasıl algıladığı, tanımladığı ve dünyaya nasıl sunmayı tercih ettiğidir. Cinsiyet sadece 2’ye; kadın ve erkeğe bölünmez. Cinsel kimlik, bireyin genetiği ve kültüründen bağımsız olarak, sadece kendi bilinci ile seçtiği cinsel aidiyetidir.
Sahip olabileceğiniz cinsel kimlikler
- Agender, Kimliksiz:
Kendini hiçbir cinsel kimlikle özdeşleştirmeyen ve tanımlamayan kişilerdir.
- Akışkan kimlikli, Gender Fluid:
Kendi cinselliğini, bu başlık altında listelenen her cinsel kimliğe dahil hissedebilen, kimlikler arası geçiş yapabilen kişilerdir.
- Androjen:
Cinsel kimliğinde biyolojik olarak erkek ve kadınlara atanan özelliklere bir arada sahip olan kişilerdir.
- Bicinsiyetli, Çift Cinsiyetli:
Kendini dönem dönem kadın veya erkek olarak tanımlayan kişilerdir.
- Ciscinsiyetli, Düz Cinsiyetli:
Biyolojik cinsiyeti ile cinsel kimliği örtüşen kişilerdir. Toplumun büyük bir çoğunluğu ciscinsiyetlidir.
- İkiliksiz, Non-binary:
İkili cinsiyet sistemine; kadın ve erkek, dahil hissetmeyen herkesi dahil eden bir çatı terimdir. Bu başlığın altındaki çoğu kategoriyi kapsar.
- Sorgulayan kimlik:
Cinsel kimliğin sadece kadın veya erkek olmak olmadığını öğrenen ve kendi cinsel kimliğini sorgulamaya başlayan herkes bu kategoriye girebilir.
- Trans erkek:
Biyolojik cinsiyeti kadın olan bir bireyin cinsel kimliğinin erkek olması durumudur. Trans erkekler cinsel kimliklerini biyolojik olarak yaşamayı tercih ederek ameliyat ve hormon tedavisi görebilir ve bedenlerini erkek biyolojisine göre değiştirebilirler. Bununla beraber bu değişimi yapmayı tercih etmeyebilir veya bu şansa sahip olmayabilirler.
- Trans kadın:
Biyolojik cinsiyeti erkek olan bir bireyin cinsel kimliğinin kadın olması durumudur. Trans kadınlar cinsel kimliklerini biyolojik olarak yaşamayı tercih ederek ameliyat ve hormon tedavisi görebilir ve bedenlerini kadın biyolojisine göre değiştirebilirler. Bununla beraber bu değişimi yapmayı tercih etmeyebilir veya bu şansa sahip olmayabilirler.
Cinsel yönelim nedir?
Cinsel yönelim, bireylerin hangi cinsel kimliğe romantik ve/veya cinsel ilgi beslediğidir. Bununla beraber birey, hiç bir cinsel kimliğe karşı cinsel veya romantik duygular beslemeyebilir. Cinsel yönelim bir seçenek değildir. Kişi hangi cinsel kimliğe ilgi duyacağını bilinçli olarak seçmez. Hiç bir bireyin bunu belirleme şansı yoktur. Bu konuda yapılan birçok araştırma, cinsel yönelimin birçok sebepten ötürü daha bizler anne karnında iken belirlendiği yönündedir.
Sahip olabileceğiniz cinsel yönelimler
- Akışkan cinsel yönelim:
Bireyin cinsel kimliği ve yöneliminin yaşamı boyunca birçok farklı nedenden ötürü değişebilmesidir. Kişinin kime karşı romantik, duygusal ve cinsel ilgi duyduğunu kesin çizgilerle belirlemediği, değişken bir cinsel yönelimdir.
- Aseksüel, Cinselliksiz:
Bireylerin hiçbir cinsel kimliğe karşı cinsel çekim hissetmemesidir. Kendini aseksüel olarak tanımlayan kişiler başka kişilere karşı romantik hisler besleyebilir. Eğer kişi cinsel çekimsizliğin yanı sıra hiç bir romantik his de beslemiyor ise aromantik olduğundan da bahsedilebilir.
- Bi-curious:
Bireyin kendi biyolojik cinsiyetine ters cinsel kimliğe sahip kişilerin yanı sıra aynı kimliği paylaştığı kişilere karşı da romantik, duygusal ve cinsel ilgi duymaya başladığını keşfetmesi, sorgulaması, denemesidir.
- Biseksüel, Çiftcinsel:
Bireyin kendi cinsel kimliğini paylaştığı veya ters cinsiyete sahip kişilere romantik, duygusal ve cinsel ilgi duymasıdır. Panseksüelliğin bir alt başlığıdır.
- Demiseksüel:
Bireyin sadece güçlü duygusal veya romantik bir bağ kurduğu kişilere karşı cinsel ilgi duyabilmesidir. Aseksüelliğin bir alt başlığıdır.
- Heteroseksüel, Düzcinsel:
Sadece kendi biyolojik cinsiyetinin ters biyolojik cinsiyetine romantik, duygusal ve cinsel ilgi duyan kişilere denir.
- Homoseksüel, Eşcinsel:
Kendi biyolojik cinsiyetine ait kişilere romantik, duygusal ve cinsel ilgi duyan kişilere denir. Bu terim giderek zenginleşen kuir kültüründe önemini yitirmektedir.
- Lezbiyen:
Biyolojik cinsiyeti kadın olan bir kişinin başka kadınlara romantik, duygusal ve cinsel ilgi duymasıdır.
- Panseksüel:
Bir kişinin biyolojik cinsiyete veya cinsel kimliğe bakmaksızın herkese karşı romantik, duygusal ve cinsel ilgi duyabilmesidir.
- Kuir:
Kuir kelimesi bir çatı terim görevi görür. LGBTQ+ topluluğuna dahil hisseden herkesi bünyesine dahil eder. Kendini heteronormatif yani biyolojik, toplumsal cinsiyetine ve heteroseksüel yönelimine dahil hissetmeyen herkes kuir sayılır.
Bireyin biyolojik cinsiyete veya cinsel kimliğe bakmaksızın karşı tarafın sahip olduğu zeka seviyesine karşı romantik, duygusal ve cinsel çekim duymasıdır.
