FOTOĞRAF: CHARLOTTE LAPALUS
Alman psikiyatr Hans Berger, 1929 yılında beynin elektriksel aktiviteleri üzerine yapmış olduğu yoğun araştırmalar sonucunda beyin dalgalarının aktivitesinin kaydedilmesini sağlayan bir yöntem olan elektroensefalografiyi (EEG) icat etmesiyle tanınır. Bu ürünün mucidi olması, beş adet frekans aralığından bir tanesi olan alfa seviyesine Berger Dalgası olarak adının verilmesine de vesile olmuştur. Beynimizin yaptığı bu aktiviteler, yani beyin dalgaları, saniyedeki salınımını ifade eden hertz birimi ile ölçülür. Bizler ise beyin dalgalarını müzik notalarına benzetebiliriz. Bazılarının frekansı yüksek, bazılarınınki ise düşüktür. Beynimiz her an, her yeni veriyle düşüncelerimizin, duygularımızın ve hislerimizin frekanslarından mükemmel bir senfoni besteler.
Beyin dalgası frekansları ve özellikleri
Gama
En yüksek beyin dalgası gama olarak bilinir, 30 Hz ve üzeri aralığa verilen isimdir. Beynimiz bu aralıkta motor aktivitelerini ve hızlı düşünsel aktiviteleri gerçekleştirir. Ani bir olay olduğunda beynimiz kendini gama seviyesine çıkartabilir.
Beta
Beta, 14-28 Hz aralığındaki frekanstır. Zihnimiz aktiftir ve uyanıktır. Düşünme ve analiz yaptığımız, beynimizin günlük hayat içerisinde genellikle bulunduğu dalgadır. Yüksek, orta ve düşük beta olarak üçe ayırmak mümkündür. Yüksek betada genellikle stres artar ve adrenalin yükselir. Yaşamsal tehlike durumuna girilir. Orta betada ise yüksek betaya göre daha az stres vardır. Düşük beta frekansı ise öğrenme işleminin yapılabilmesi için gerekli olan uyanıklık durumudur.
Alfa
Alfa seviyesi gevşemenin ve uyku mahmurluğu olarak adlandırılan durumun olduğu frekans aralığıdır. Meditasyon yaparken, dua ederken veya doğada, beyin dalgalarımız dinginleşir ve alfa seviyesine geliriz. Adrenalin döngüsü kırılır, endorfin ve serotonin salgılanır.
Teta
Teta frekansı beynimizin REM uykusu, bir diğer adıyla kendini yenileme dalga aralığıdır. Bilinçaltı kayıtlarının yani anılarımızın ve inançlarımızın bulunduğu, rüya görülen, derin gevşemeye ulaşılan, açık hipnozun yapıldığı, ilham aldığımız, şekerleme yaparken ulaştığımız, derin mutluluk, haz ve dengeli olduğumuz beyin frekansı yine teta frekansıdır. Bu seviyede vücudumuzda salgılanan endorfin, dopamin ve serotonin gibi hormonlar dengededir.
Delta
Derin uyku, bilinç dışı, kolektif bilincin, yani türe ait bilinçaltının olduğu, rüya görülmeyen frekans aralığı ise delta olarak bilinir. Bu da beta gibi üçe ayrılır. Beynimiz yüksek deltada ise derin uykudayızdır. Orta deltada koma ve düşük deltada ölüm anındayızdır.
Stresin beyin dalgaları üzerindeki etkisi
Beden stres altındayken, sürüngen beyin üç farklı şekilde önlem alır:
- Donma
- Kaçma
- Savaşma
Bu eylemlerin gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan enerjiyi, bedenimiz vücudumuzun çeşitli sistemlerinden temin eder. Beden, uzun süreli strese maruz kaldığında, enerjinin bir kısmını sindirim sisteminden temin edecek, hala stres seviyesi azaldığına dair bir durum algılamazsa bağışıklık sisteminden çekecektir.
Tehlikenin ortadan kalktığı algılanırsa beyin dalgaları tekrar beta seviyesine düşecek ve bu da adrenalin seviyesinin düzelmesini, stresin azalmasını sağlayacaktır. Beyin kendisini hala tehdit altında hissetmeye devam ederse enerjisini mütemadiyen sindirim sisteminden alacak, bağışıklık sisteminin enerjisini tüketecek ve otoimmün hastalıklara sebep olacaktır.
Beyin dalgalarını istediğimiz yöne manipüle etmek mümkün mü?
Evet, çeşitli yöntemler ile daha iyi bir ruh haline ve sakin bir zihne kavuşmak mümkün. Beynimizi ne kadar alfa ve teta seviyesinde tutarsak o kadar meditatif bir zihne sahip oluruz. Beynin bu bağlamda çeşitli pratikler yaparken EEG makineleri ile incelemeye alınmasıyla bilimsel olarak kanıtlanmış çeşitli yöntemler günümüzde biliniyor ve kullanılıyor. Bunlardan bazıları:
- Doğada olmak: Patika yürüyüşü, bitki bakımı ya da kamp yapmak şehrin karmaşasından uzakta, doğadaki elementlerin frekansıyla hizalanmak için örnek olarak verilebilir. Bedene iyi gelen ve bedeni doğadaki elementler içerisinde barındıracak her aktivite daha dingin bir zihin için size gereken desteği verecektir.
- Çeşitli ibadet yöntemleri: Beden, ibadet ederken ya da meditasyon yaparken zihin günlük hayatta sizi meşgul eden düşüncelerden uzaklaşmış olacağından anda kalabilmenizi ve yaptığınız eyleme odaklanmanızı kolaylaştıracak, size iyi gelecektir.
- Anda kalmak: Dua ederek, chanting, nefes çalışması ya da yoga yaparak bedenin odağını ana çekebilir ve beyin dalgalarınızı bir nevi “hackleyerek” ruh halinizin dingin bir durumla uyumlanmasını sağlayabilirsiniz.
- Power Nap: Son olarak, günümüzde ise power nap olarak bildiğimiz gün içerisinde kısa süreli enerji depolaması için yapılan uyku ritüeli, beynin seviyesini teta dalgasına düşüreceği için günlük hayatın akışında zihninizi daha sakin kılmaya yardım edecektir.
