YAZAN: MELTEM FAKABASMAZ
In partnerhip with Wings

Yaz aylarında, doğanın enerjisi serpilip yeşerdiğinde ektiğimiz tohumların, yaptığımız vizyonların ve planların meyvelerinin tadını çıkarma zamanı gelmiştir. Bir ağaç çiçek açıp meyve veremezse hasat olmaz, benzer durum bizler için de geçerlidir. Yazın çiçek açmamıza izin vermezsek, kendimizi yıl boyunca taşıyacak bir yaz sonu hasadından mahrum etmiş oluruz. Umutlarımızın ve planlarımızın meyvesini yaşamamışsak, bırakma mevsimi olan sonbahar bizim için çok daha zor olacaktır. Çiçek açmanın en güzel yolu da ateş elementi dengesini sağlamaktan geçer. Peki ateş elementi nasıl dengelenir?


Ateş elementi nedir?

Ateş, beş elementin en aktif olanı ve dönüştürücüsüdür. Tutku ve neşeyi, sıcaklığı ve canlılığı ateşleyen yaşam kıvılcımıdır. Yang enerjisinin zirvesini temsil eder ve kalp, ince bağırsak, perikard ve üçlü yakıcı meridyenlerle ilişkilidir. Çin Tıbbı’nda ateş elementi, kan dolaşımından ve vücuttaki Chi hareketinden sorumludur. Ateş elementi dengede olduğunda kendimizi bağlantılı, canlı ve hayat dolu hissederiz. Ancak dengesiz olduğunda kaygı, huzursuzluk, uykusuzluk ve kalp ile ilgili sorunlar yaşayabiliriz.

Ateş elementi mevsimi: Yaz

Geleneksel Çin Tıbbı’na göre ateş elementinin etkilerini ilkbaharda ortaya çıkan genç enerjinin maksimum potansiyeline genişlediği ve yoğunlaştığı yaz mevsiminde yaşarız. Doğanın bir parçası olan bizler, mevsimler arasında en sıcak olanının özel işlevlerini anlayarak kendi sağlığımızı iyileştirebiliriz. Bu farkındalık sayesinde kendi ateş enerjimizi dengelemeye yardımcı olabiliriz.

Maksimum genişleme mevsimi olan yaz aylarında, kendimizin de farkına varabiliriz. Geleneksel Çin Tıbbı element teorisine göre bahar mevsimi yeni yaşamın ortaya çıkışı, büyüme döngüsünün başlangıcı olan doğumun gücüdür. Yaz mevsimi ise olgunluğun gücünü elinde tutar. Yaz aylarında, baharın tomurcukları tam çiçeklere dönüşür ve artık daha fazla çiçek yapmak için polenlerini paylaşabilirler. Bizde de durum aynıdır; yalnızca olgunluk zamanına geldiğimizde, başkalarıyla tam ve bütün olarak paylaşmak için içsel bolluğa ve kendi kendimize yeterliliğe sahip oluruz.

Ateş elementi neyi simgeler?

Derin duygusal düzeyde ateş; tutku, aşk ve neşe olarak anlaşılabilir. Coşku, genişleme, sıcaklık, sosyalleşme, kendimizle bağlantıya geçme ve etkileşim dürtüsü ifadeleriyle dünyaya açılır. Ateş elementi dengelendiğinde imgesi, gözünüzde tam açmış veya doğasının tam ve bütün ifadesinde çiçektir çünkü dünyanın çiçek açtığı yaz mevsimiyle bağlantılıdır. Ateş elementinin olumlu gücü, her şeyi olgun meyvelere dönüştürür. 

Olgunlaşmadan önce bizler de başkalarına bağımlıyız. Hayatımızın baharında, hayatta kalmamız ve kimlik duygumuz için ebeveynlerimize ve akranlarımıza bağımlıyız. Ardından, güçlerimiz geliştikçe, döngünün bir sonraki aşamasına geçeriz. Oscar Ichazo’nun dikkat çektiği gibi: “Olgunluk, elbette kendi kendimize yeterli hale geldiğimizde ve kimliğimizi yalnızca kendimiz belirlediğimizde hayatımıza girer.” Böyle bir olgunluğa sahip olduğumuzda sevgiyi koşulsuz olarak paylaşabiliriz. Buradan, ilişkilerimizin esenliğinin büyük ölçüde ateş elementimizin bir işlevi olduğu sonucu çıkar: İçimizde ateş dengelendiğinde, hem başkalarının yanındayken sıcaklık ve zevk alırız hem de bunu çevremize yayarız, kısaca paylaşımı gerçekleştirebiliriz. 

Kısaca yaz mevsiminin en özel hediyesi -ateşin enerjisi- birbirimize ve kendimize “sıcaklık” vermemizi, almamızı sağlar. Vererek ve paylaşarak kendi ateşimizi yakar, çiçeğimizi açar ve dünyaya yaz güneşinin daha fazlasını getirebiliriz. 

Ateş elementi dengesizliğinde neler görülür?

Çin Tıbbı’nda kalp, Mutlak Kaynak veya Yüce Denetleyici olarak bilinir. Vücudun geri kalanına önderlik ve rehberlik ettiği için iyiliksever bir hükümdara benzetilir. Yüce Denetçi’de sorunlar olduğunda; korku, panik, içsel kaos, belirsizlik, terk edilmişlik duyguları, depresyon, kendini ve başkalarını sevememe, anlamsızlık, amaçsızlık, izolasyon ve enerji kaybı gibi sıkıntı ve belirtiler ortaya çıkar. Ateş elementinin yang meridyeni ve organı ince bağırsak; saf olanı, işe yarayanı toksik veya işe yaramayandan ayırır. Yaşamın “kirliliğini” veya “toksinlerini” ortadan kaldırabilirsek dengeli olur, kaldırmakta sorun yaşadığımızda ise olumsuzluk, umutsuzluk ve anlamsızlık yaşarız.

Ateş elementi dengesizliği; anksiyete, stres veya uyku sorunları yaşatabilir. Bunun nedeni, kalbimizin kan dolaşımını yönetmesi, organlarımızın amirali olması ve Ruhu-Shen (bilinç-zihni) barındırmasıdır. Kalpteki aşırı ısı zihni rahatsız edebilir. Aşırı terleme olduğunda kalbin sıvısının dengesinin bozulduğunun işaretidir çünkü ter, kalbin sıvısı olarak dikkate alınır. Ter, vücut sıvısından gelir ve kalp vücut sıvılarını bir dereceye kadar kontrol eder. Fazla efor göstermeden aşırı terlemeyi sürekli yaşarsanız, bu kalp Chi eksikliğinin bir işareti olabilir. Kızarmış yüz de ateş elementi dengesizliği işaretidir. Kan damarları, kalbin dokuları olarak kabul edilir. Derimizde çok sayıda kan damarı vardır. Bu nedenle kızarıklıklar ve kızarık yüz, aşırı ısının göstergesi olabilir.

Ateş elementi eksikliğinde neler görülür?

Ateşimiz azaldığında ve içsel “çiçeklenme” yaşayamadığımızda, paylaşacak bir şeyin eksikliğini hissederiz – örneğin neşe veya şefkat. Bu niteliklere can atıyor olsak da, ilişkilerimiz kaygı ve reddedilme korkusuyla dolu olabilir. Cinsel olarak soğuk, çekingen, utangaç veya duygusal olarak soğuk, incinmeye açık veya partnerimize aşırı bağımlı olabiliriz. Ruhumuzla bağlantının kopukluğu ile ne ilişkilere tam olarak girebiliriz ne de gerçek benliğimizi ifade edebiliriz. Bunun yerine, hamlelerimizi defansif bir şekilde planlar ve hesaplarız, sonra kendimize dair gerçeğe uygun olmayan bir imaj sunarız. Bu da eninde sonunda “ortaya çıkarılma” korkusunu tetikler. 

İç ateşimiz eksikse ortaya çıkabilecek fiziksel semptomlar aşağıdaki gibidir:

  • Uzuvlarda titreme ve uyuşma.
  • Kan ve vücut sıvılarının dolaşımında bozulma; menstrüasyon, idrar ve cinsel işlev bozuklukları.
  • Akciğerlerin tam ve kolay şekilde genişleme, büzülme yetisinde azalma ve buna bağlı olarak kanın yetersiz oksijen alması, öksürük ve burun tıkanıklığı.
  • Yavaş sindirim, karın ağrısı ve sulu ishal.

Ateş elementi fazlalığında neler görülür?

Ateşin fazlası; eklemlerde ağrılı iltihaplanma, hiperseksüalite, kronik enfeksiyonlar, akciğerde kuruluk, boğazda ve sinüste iltihaplanma, ishal ve idrara sık çıkma ile sonuçlanabilir. Aşırı ısı bazı kişilerde ishalin tersi olarak dışkıyı kurutarak kabızlığa neden olabilir. Kalbi etkileyen aşırı ateş kaygıya ve uyku bozukluğuna neden olabilir.

Ateş vücuttaki sıvı miktarını etkiler. Isının fazlalaşması; iç rezervuarlarımızı ve su yollarımızı kuruturken çok az ısı da fazla sıvıya neden olabilir. Menstrüasyon, cinsel salgılar, eklemlerdeki yağlanma, sindirim ve metabolizma ateş elementimizin dengesini yansıtır çünkü ona bağlıdır.

Ateş elementi nasıl dengelenir?

Yaz aylarında ateş elementi zirvededir ve enerjisi doğada bol miktarda bulunur. Güneşin sıcaklığı ve uzun günler bize ateş elementiyle bağlantı kurmak için bolca fırsat sağlar. Bununla birlikte, ısıya ve güneş ışığına aşırı maruz kalmak da Chi’mizi tüketebilir ve dengesizliklere neden olabilir. Bu nedenle, yaz aktivitelerinden keyif almak ile sağlığımıza özen göstermek arasında bir denge bulmamız önemlidir. 

1. Sulu gıdalar

Ateş, acı tat ile ilişkilidir. Acı kabak, kereviz, yeşil sebzeler ateş elementini dengelemek iyi seçeneklerdir. Ateşi söndürmek için sulu meyvelerden ve sebzelerden yararlanırken, aynı zamanda yeterli sıvı aldığınızdan emin olun. Yin’i (su) yenilemek ve Yang’ı (ateş) kontrol altında tutmak önemlidir. Yin enerjisini tüketecekleri için baharatlı sıcak yiyeceklerden, enerji içecekleri ve kafein gibi uyarıcılardan kaçınmanız gerekir. Diyetinize Mai Dong, Yu Zhu, Zambak soğanları ve Goji gibi Yin enerjisi besleyici bitkileri ekleyebilirsiniz.

2. Bol su

Su, yaşamınızın parçası olsun. Vücut ısısını düzenlemeye yardımcı olduğu, kalbi desteklediği ve kanı beslediği için yaz aylarında bol su içmek ve susuz kalmamak çok önemlidir.

3. Farkındalık pratiği

Ateş unsuru kalple ilişkilidir, farkındalık uygulamak zihni sakinleştirmeye ve kaygıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Meditasyon, yoga ve Tai Chi ateş elementini destekleyebilir.

4. Bolca dinlenme

Vücuttaki dengeyi korumak için dinlenme çok önemlidir. Ateş elementi, saf olanı saf olmayandan ayırmaktan sorumlu olan ince bağırsakla ilişkilidir. Yeterince dinlenmek, ince bağırsağın işlevini destekler ve sindirimin düzenlenmesine yardımcı olur.

5. Doğa ile temas

Doğada zaman geçirmek, ateş elementinin bol enerjisiyle bağlantı kurmamıza yardımcı olabilir. Çimenlerin üzerinde çıplak ayakla yürümek, topraklama yapmak ve güneş ışınlarını içinize çekmek ateş elementini destekleyebilir.

8. Ruh kapısı – Shenmen akupresür noktası

Kalp meridyenine ait el bilek kıvrımımızın yanında yer alan Shenmen’in sağlık açısından pek çok faydası var. Shenmen (HT7), ruhumuza, zihnimize, duygularımıza eriştiğimiz “Ruh Kapısı” anlamına gelir. Bu noktaya akupresür uyguladığımızda ruhumuz, zihnimiz, duygumuz için enerji blokajını hafifletmeye yardımcı kapıyı açabilir. Kanı beslemeye ve iç ateşi soğutmaya yardımcı olabilir. Bu nedenle stres, kaygı, uykusuzluk, çarpıntı gibi zihin, duygu ve kalp ile ilgili sorunlar için çok iyi bir noktadır.

Shenmen (HT7) noktasında akupresür yapmanın faydaları aşağıdaki gibidir:

  • Stres, anksiyete, panik için: 15-30 saniye hafif basınç uygulayın. Bunu günde birkaç kez, düzenli olarak veya gerektiğinde yapabilirsiniz.
  • Uykusuzluk için: 15-30 saniye hafif basınç uygulayın. Bunu günde birkaç kez, düzenli olarak veya yatmadan hemen önce yapabilirsiniz.
  • Yol tutması için: Bu noktaya başparmak veya tırnağınızla baskı uygulamak mide bulantısı, vertigo ve araç tutması semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir.
  • Hafıza kaybı, unutkanlık için: Shenmen zihninizi sakinleştirmenize yardımcı olabileceğinden, aynı zamanda zihni boşaltabilir ve unutkanlığa yardımcı olabilir. Shenmen noktasına günlük düzenli masaj yapmak, hafızanızı her yaşta keskin tutmanıza yardımcı olabilir.
  • Göğüste sıkışma, çarpıntı için: Shenmen, göğüs/kalp bölgemize bağlanan kalp meridyeni üzerindedir. Bu nedenle göğüste sıkışma, çarpıntı gibi sorunları ele almak için de iyi bir noktadır.

Sonuç olarak ateş elementi, Geleneksel Çin Tıbbı’nın Beş Element Teorisi’ne göre hayati bir rol oynar. Yaz aylarında enerjisi zirvededir ve bize dönüştürücü gücüyle bağlantı kurmamız için bolca fırsat sunar. Susuz kalmadan, serinletici yiyecekler yiyerek, farkındalık çalışmaları uygulayarak, bol bol dinlenerek ve doğayla bağlantı kurarak ateş elementini destekleyebilir ve vücuttaki dengeyi koruyabiliriz. Öyleyse devam edin, yazın tadını çıkarın ve bırakın ateş elementi tutkunuzu ve neşenizi ateşlesin!

Ateş elementi için yoga akışı


Yenilenen Wings ile hayatınıza değer katmaya, alışveriş keyfini ayrıcalıklara dönüştürmeye hazır mısınız? Siz de Wings’in ayrıcalıklı dünyasına katılmak ve size özel programlarını incelemek için link üzerinden başvurunuzu yapabilirsiniz! 



Meltem Fakabasmaz

İstanbul’da doğan Meltem, Doğu Akdeniz Üniversitesi Endüstri Mühendisliği, 2002’de Bilgi Üniversitesi’si Sinema-TV Yüksek lisans tamamladı. 10 yıla yakın medya dünyasında çalıştıktan sonra, 2015 yılında başladığı yogada uzmanlaşmayı seçerek, insanın iyi olma yolculuğu yoluna da başlamış oldu. E-RYT® 500, YACEP® Yoga Alliance onaylı sertifikalı yoga eğitmeni ve Ayurveda uygulayıcısı, aynı zamanda...



BLOOM SHOP