Romantik ilişkiler söz konusu olduğunda hepimizin farklı bağlanma stilleri vardır. Büyürken ebeveynlerimizle aramızda olan bağ, ilişki anlayışımızı geliştirdiğimiz ilk örnektir. Bu nedenle farkında olmadan romantik partnerlerimizden ebeveynlerimizin davrandığı gibi davranmalarını bekleriz. Dolayısıyla ilişkilerimizde beklentilerimizle paralel şekillerde davranırız ve bu bizim bağlanma şeklimizi belirler. Bağlanma stilimiz ilişkilerimizde etkili olduğu gibi cinsel hayatımızı da etkiler. Nasıl bir bağlanma şekline sahip olduğumuzu bilmemiz ve anlamamız, daha dengeli ve sağlıklı ilişkilere ve daha tatmin edici bir cinsel hayata erişmemizi kolaylaştırabilir. Bağlanmanın ve cinselliğin birbiriyle nasıl bir etkileşim içinde olduğuna göz atalım.
Bağlanma ve cinsellik arasında nasıl bir bağ var?
Çocukluğumuzda karşılaştığımız davranışlar ve gördüğümüz ilişkilerle şekillenen bağlanma tarzımız, ergenlik döneminden itibaren cinsellikle de etkileşime girer. Cinsel ilişkilerimiz, kurduğumuz bağlantıların önemli bir parçası olduğundan, bağlanma tarzımızın cinselliğe karşı tutumlarımızda etkili olması da doğaldır. Bağlanma stilleri güvenli, kaçıngan, kaygılı ve düzensiz olarak 4’e ayrılır.
Güvenli bağlanma stili
Güvenli bağlanma stiline sahip kişiler genellikle sağlıklı bir iletişim ve yakınlık kurarlar. Partnerleri ile dengeli bir zeminde duygularını ve hislerini göstermekten veya konuşmaktan çekinmezler. Kurdukları cinsel ilişkilerde ihtiyaçlarını iletirler ve aynı zamanda partnerlerinin ihtiyaçlarını da kolaylıkla anlar ve karşılarlar. Güvenli bağlanan insanlar hassaslıklarını göstermekten çekinmezler. Herkesin sınırlarına saygı duyarlar ve güçlü sınırları vardır. Bu doğrultuda da daha tatmin edici ve sağlıklı bir cinsel hayata sahip olurlar. Partnere karşı açık olmak ve sağlıklı bir ilişki sürdürmek seks sırasında haz almayı kolaylaştırır. Bu konuda yapılan çalışmalar, güvenli bağlanan kişilerin daha tatmin edici bir cinsel hayata sahip olduklarını gösteriyor.
Güvenli bağlanma ve cinsellik etkileşimi aşağıdaki gibi gösterilebilir:
- Seksin bir bağ kurma, sevgi gösterme biçimi olması.
- Spontane olaylara ve yeni şeyler denemeye açık olmak.
- Aldatmaya daha az yatkınlık.
- Partnerin ihtiyaçlarına kulak vermek.
Kaçıngan bağlanma stili
İlişkilerinde kaçıngan bağlanan kişiler, genellikle hislerini ve duygularını göz ardı etmeye eğilimlilerdir. Bu özellik, kopuk bir bağlantıya yol açabilir. Kaçıngan bağlanan kişiler genellikle yakın ilişkilere ve paylaşımlara açık değillerdir. İlişkide duygularını göstermekten çekinirler, mesafeli ve soğuk bir tavırları vardır. Bu kişiler, kendilerini uzun süreli bir ilişkiye adamakta zorlanırlar, daha kısa süreli ve gündelik ilişkilenmeleri tercih ederler. Yakınlığın yerine gerçeklikten uzak beklentilerle cinselliğe yaklaşırlar. Egoları, partneri manipüle etme veya kontrol etme arzusu, kaçıngan bireylerde partnerlerine karşı davranışlarını yönlendirebilir.
Kaçıngan bağlanma ve cinsellik etkileşimi aşağıdaki gibi gösterilebilir:
- Seksten zevk almama.
- Duygusal bağlantı kurulmayan cinsel ilişkileri tercih etmek.
- Seksten kaçınmak.
- Seksi stresi yönetmek için kullanmak.
Kaygılı bağlanma stili
Kaygılı bağlanma, kişilerin ilişkiler konusunda aşırı kaygı duyması, partnerlerin düşüncelerine fazla önem vermesi olarak ortaya çıkar. Bu kişiler genellikle karşılarındaki insanların duygularına ve ihtiyaçlarına karşı sorumluluk duyarlar. Kaygılı bağlanan kişiler genellikle seksi aşk ile karıştırabilirler. Çoğu zaman cinselliği ilişkilerde güvende hissetmek için kullanırlar. Partneriyle karşılıklı cinsel arzu duymak bu kişileri ilişkide tutmak için bir yol olarak ortaya çıkar. Terk edilme korkusu, kaygılı bağlanan kişilerde yaygın görülür ve partnerlerinin onayını almak uğruna kendi isteklerini ve ihtiyaçlarını göz ardı edebilirler.
Kaygılı bağlanma ve cinsellik etkileşimi aşağıdaki gibi gösterilebilir:
- Seksi sorun çözme yöntemi olarak kullanmak.
- Cinselliği duygusal bağ ile karıştırmak.
- Yeni ilişkilerde çabuk cinsel ilişkiye girmek.
- Seksten sonra partnere anında bağlanmak.
- Seksi kaygıyı yönetmek için kullanmak.
Düzensiz bağlanma stili
Kaygılı ve kaçıngan bağlanmanın özelliklerini içinde barındıran düzensiz bağlanma stilinde, kişiler dengesiz tavır ve davranışlar sergileyebilir. İlişki içinde partnerlerine ve cinselliğe karşı aşırı takıntılı bir tavır sergilerler ya da tam tersi olarak, bağ kurmaktan ve cinsellikten tamamen uzak dururlar. Düzensiz bağlanan kişiler, partnerlerine güvenmekte zorlanabilir ve ilişkilerinde tutarsız davranırlar. Bir yandan kabul edilmeyi ve sevilmeyi isterler, bir yandan da insanlarla bağ kurmaktan ve yakınlaşmaktan korkarlar. Bu güven korkusu nedeniyle cinsel ilişkilerinde de duygularını karşı tarafa karşı kapatmayı tercih ederler.
Düzensiz bağlanma ve cinsellik etkileşimi aşağıdaki gibi gösterilebilir:
- Yoğun ve kısa süreli ilişkiler istemek.
- Birinden aşırı hoşlanmak ve sonra ortadan kaybolmak.
- Saplantılı cinsel davranışlar.
- Libidoda keskin değişimler.
Çocukluğumuza uzanan bu bağlanma tiplerine ve sorunlu bulduğumuz noktalarına davranışlarımızı fark ederek müdahale edebiliriz. Bağlanma şeklimizin yol açtığı sonuçlara yönelik ihtiyaçlarımıza ve duygularımıza geniş bir bakış açısından bakarak daha sağlıklı ve açık ilişkiler kurabiliriz. Karşılıklı duygularımızın arasındaki bireysel engelleri, farkındalıkla çözüme kavuşturup her iki taraf için de rahat ve özgün bir ortam oluşturabiliriz. Unutmayın, biz ilişkilerimizde güvenli bir bağ kursak da partnerimizin bağlanma şekli farklı olabilir. Cinsel yaşamımızı ve tatminimizi belirleyen karşılıklı ihtiyaçlara ve isteklere kulak vererek partnerlerimizle dengeli ilişkiler kurabiliriz.
